ابرها؛ خانه ای برای زندگی – ایسنا

عوامل مؤثر بر گرانی مسکن را می توان به صورت جداگانه مورد بحث و بررسی قرار داد، اما ظاهراً یکی از مهم ترین دلایل آن را می توان افزایش بی رویه قیمت مصالح ساختمانی دانست. این در حالی است که ساخت خانه با مصالح ارزان اما مستحکم و بادوام در دهه های گذشته در بسیاری از کشورهای جهان در دستور کار صنعت ساختمان قرار گرفته است. به ویژه اجرای دستورالعمل های زیست محیطی و استفاده از موادی که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد می کند از دیگر دغدغه های متولیان این ماده در بسیاری از کشورهای جهان است. امکان ساخت خانه با مصالح ارزان و در عین حال مقاوم و بادوام و ارائه آنها به مردم.

جایی برای زندگی…

جالب است بدانید در کشور خودمان نیز فردی به نام استاد «نادر خلیلی» که در ایران و جهان به عنوان مخترع سیستم خانه سرامیکی ایرانی-آمریکایی «سوپر دواب» شناخته می شود، موفق به طراحی و ساخت خانه شد. به نام «سوپرداب» یا «ابرخشت» شد. خانه هایی که با مصالح ارزان قیمت مانند خاک، سیم خاردار و کیسه ساخته شده اند کاملا عایق هستند و هوای داخل را از محیط دور نگه می دارند، کمترین آلودگی را برای محیط زیست دارند و هزینه ساخت آنها بسیار کمتر از خانه های معمولی است. . استاد خلیلی بعدها در سال 1365 بنیاد و در سال 1370 مؤسسه هنر و معماری را تأسیس کرد و با وجود اینکه پروسه اخذ مجوز ساخت ابرخشت در ایران با فوت ایشان در سال 1385 متوقف شد، ساخت این خانه‌ها متوقف نشد. و اکنون گروهی به صورت داوطلبانه در گوشه و کنار ایران مشغول ساخت این خانه ها هستند و البته نحوه ساخت آن ها را به علاقه مندان آموزش می دهند.

یکی از افراد این گروه یکاموز صادقی است که می گوید: استاد نادر خلیلی مخترع خانه های ابرخشت است. او سال ها ویژگی های معماری ایرانی را مطالعه کرد و به این نتیجه رسید که هرکسی به راحتی می تواند بنای خود را بسازد. بدون اینکه هزینه زیادی برای آن بپردازید. دستاورد پروفسور خلیلی در خانه هایی به نام سوپردآب یا ابرخشت است که سال هاست در کشورهای اروپایی و آمریکایی مجاز بوده و نمونه های زیادی در ایران ساخته شده است. برای مثال می توان هتل ماجرا در جزیره هرمز را به عنوان نمونه در نظر گرفت که با زیربنای 4000 متر مربع و در زمینی به مساحت 10300 متر مربع ساخته شده است.

وی ادامه می دهد: استاد خلیلی چند سال پیش نمونه ای از این بنا را در حیاط سازمان تحقیقات مسکن ایران برای اخذ مجوز ساخت، اما پس از فوت وی این مسیر رها شد. در حال حاضر من و چند نفر دیگر در تلاش هستیم تا با جمع آوری استانداردهای بین المللی مجوز ساخت سوپر خاک را از مراجع قانونی دریافت کنیم. اما نمونه های زیادی از این خانه ها در روستاها ساخته می شود.

احترام به طبیعت

وی سپس به بیان ویژگی های خانه های آبخشت می پردازد و می گوید: ساختمان های آبخشت در برابر زلزله هشت درجه مقاومت می کنند که روی جدول زلزله تست شده است. یکی از موفق‌ترین نمونه‌هایی که این گفته را ثابت می‌کند، زلزله ۷ تا ۹ ریشتری در شهر کاسماندو نپال و شمال دره کاتماندو است که پس از بیهار قوی‌ترین زلزله جهان بود. زمین لرزه کاسماندو در سال 2015 رخ داد و نتوانست آسیب زیادی به ابرخشت های ساخته شده در سال 2006 در قالب مدرسه خیریه متشکل از 40 ساختمان گنبدی در این شهر وارد کند. در حالی که تمام ساختمان های اطراف این شهر ویران شد و بیش از نه هزار نفر کشته شدند. اما این ساختمان ها آسیب زیادی ندیدند و فقط سیمان روی یکی دو تا از آنها ترک خورد. جالب اینجاست که این مدارس هنوز وجود دارند و به مدارس پگاسوس در نپال معروف هستند.

سازگاری با محیط زیست یکی دیگر از ویژگی هایی است که صادقی به آن اشاره کرد: ابررس ها حداقل آلودگی را برای محیط زیست دارند، زیرا مواد اولیه صنعتی بسیار کمی در آنها استفاده می شود. مواد اولیه آنها شامل خاک محل ساخت خانه، سیم خاردار و گونی است. به این ترتیب خاک را که ترکیبی از خاک لومی (حدود 30 درصد) و شن است، در کیسه ای به شکل مرطوب و مرطوب ریخته و با چکش قوی می زنند. سپس کیسه ها را روی هم می گذارند و بین ردیف هایشان سیم خاردار می گذارند. این سیم ها فشار کششی گنبد را تحمل می کنند و از نظر استحکام بسیار موثر هستند. دلیل استفاده از سنگریزه ها در ترکیب کف این است که بعد از مدت زمان معین ترک نمی خورند و عیوب مقاومتی ایجاد نمی کنند.

مقاومت در برابر اتلاف انرژی

سیمان، گچ، بلوک های بتنی، تیرآهن، آجر و… مصالح ساختمانی در شهرهای بزرگ هستند. مصالح گران قیمتی که تاثیر مستقیم بر قیمت تمام شده و نهایی ساختمان و البته عدم وجود هر یک از آنها در بازار دارد، نه تنها می تواند قیمت را برای مدت طولانی افزایش دهد، بلکه باعث تاخیر در ساخت و ساز و مقابله با آن می شود. مشکلات دیگر چالش ها و مسائل. در عین حال سوپر خاک رس ها با صرفه جویی در حدود پنجاه درصد از قیمت کل ساخته می شوند.

وی مدیر گروهی از معماران در این باره می گوید: از نظر هزینه ساخت، قیمت تمام شده این ساختمان ها حدود 50 تا 60 درصد کمتر از ساختمان های بلوکی و آجری امروزی است. برای کاهش هزینه های کارگری می توان از مشارکت اعضای خانواده در ساخت این خانه ها بهره مند شد.

وی ادامه می دهد: مزیت دیگر این خانه ها این است که در تمام اقلیم ها چه در کویر و چه در مناطقی که آب و هوای مرطوب دارند قابل ساخت است و با ایجاد تغییر جزئی در روند ساخت، می توان ابرخول ساخت. ضمن اینکه این ساختمان ها از نظر لوله کشی، وسایل و تجهیزات داخلی با خانه های معمولی تفاوتی ندارند و هیچ مشکلی از این نظر وجود ندارد. امکانات رفاهی از جمله گرمایش از کف و دکوراسیون داخلی نیز در این ساختمان ها قابل اجرا است و هرکس بنا به بودجه و سلیقه خود می تواند این کار را انجام دهد.

ساختمان های گنبدی و دو طبقه

صادقی خاطرنشان می کند: سوپر رس ها عایق خوبی دارند و به همین دلیل در برابر اتلاف انرژی بسیار مقاوم هستند. وی در این باره می گوید: اتلاف انرژی در این خانه ها بسیار کم است و مقالات علمی زیادی در مورد سازگاری ابرخشت ها با معماری سبز و تمیز نوشته شده است. عرض دیوارهای فوق سفالی حداقل 35 تا 40 سانتی متر و از خاک ساخته شده است. از طرفی امکان نصب بادگیر در سقف های گنبدی فوق آجری وجود دارد که باعث جریان هوا و خنک شدن فضای داخلی خانه می شود و ساکنان را برای استفاده از وسایل خنک کننده صرفه جویی می کند.

“آجرهای فوق العاده به چه شکل و شمایلی ساخته شده اند؟” این سؤال دیگری است که از یکاموز صادقی می‌پرسیم و او چنین پاسخ می‌دهد: آجرهای فوق‌العاده گاهی گنبدی، گاهی استوانه‌ای، گاهی مربعی و گاهی مستطیلی ساخته می‌شوند. ابرخاک استوانه ای را می توان یک تا سه طبقه ساخت، در قسمت گنبدی ابرخاک گنبدی، کف دوبلکس را نیز می توان ساخت. کاشی های مربع و مستطیل تا سه طبقه ساخته شده اند. نصب آسانسور در این خانه ها مانند هر ساختمان دیگری امکان پذیر است.

چگونه یک ابر بسازیم؟

امروز اگر کسی بخواهد در ایران روبنا بسازد چه مسیری را انتظار دارد؟ این آخرین سوالی است که از یکاموز صادقی می‌پرسیم و او پاسخ می‌دهد: «ساخت ابرخشت امروز برای هر ایرانی امکان‌پذیر است و فقط باید یاد بگیرید چگونه این خانه‌ها را بسازید. ما این کار را در قالب یک گروه چهار یا پنج نفره انجام می دهیم، روند ساخت این ساختمان ها را به داوطلبان و علاقه مندان آموزش می دهیم و آنها می توانند از نزدیک و عینی این موضوع را بشناسند.

وی ادامه می دهد: در حال حاضر پروژه ای بالغ بر 30 واحد مسکونی برای ساخت هتل در بم داریم که طراحی داخلی آن با نقاشی سقف و آینه کاری انجام می شود.

صادقی در نهایت از اهمیت و جایگاه ساخت و ساز ساختمان با مصالح ارزان اما مستحکم و بادوام در روند توسعه شهری جهان می گوید و سخنان خود را اینگونه به پایان می رساند: امروزه هزینه های ساخت و ساز و در نتیجه اجاره و خرید مسکن در شهرهای بزرگ ایران بسیار افزایش یافته است و در واقع افراد کمی قادر به انجام آن هستند. در عین حال، آجرهای فوق العاده ارزان تر از هزینه یک ساختمان معمولی ساخته می شوند و این موضوع می تواند به طور خودکار توجه نسل جوان جامعه را به خود جلب کند و آنها را به تغییر سبک ساخت ترغیب کند. ما در گروه فعالیت های داوطلبانه که تنها مرجع معرفی کار داوطلبانه در ایران است و من در بهار 1396 آن را تأسیس کردم، چند سالی است که فعال هستیم و در تلاش هستیم تا زمینه ساخت و ساز ابرخاک، خانه های زیست محیطی، کتابخانه های روستایی، مدارس را ایجاد کنیم. ، مرمت بناهای تاریخی و … در قالب اقدامات داوطلبانه است و تاکنون 8 هزار نفر در این طرح ها شرکت کرده و مشغول به کار هستند.

انتهای پیام