به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری ای بی اس نیوز ، عرضه خودرو به بورس کالا از اردیبهشت ماه 1401 آغاز شد، اما به دلیل مخالفت شورای رقابت (براساس مصوبه 543) در بهمن ماه همان سال، عرضه خودرو در بورس کالا آغاز شد. به بورس کالا آغاز شد. بورس کالا متوقف شد در فاصله اردیبهشت تا بهمن ماه همان سال حدود 34 هزار و 816 دستگاه خودرو در بورس کالا معامله شد و 10 هزار و 410 میلیارد تومان سود از دلالان به خودروسازان و خریداران واریز شد. اما در اواسط بهمن 1401 شورای رقابت از توقف عرضه خودرو به بورس کالا خبر داد.
پس از توقف عرضه خودرو در بورس کالا، مجید عشقی رئیس وقت سازمان بورس در مهر 1402 این وضعیت را اینگونه توضیح داد: با توجه به تعهدات خودروسازان در سامانه یکپارچه فروش، برنامه جدیدی وجود ندارد. برای بازار سهام برای یک سال و نیم. اما اگر شرکت های خودروسازی بخواهند این کار را انجام دهند، مشکلی وجود ندارد.
در آن زمان تجربه فروش خودرو در بورس با چالش های جدی مواجه بود. این روش که به عنوان راه حلی برای شفاف سازی قیمت ها و کاهش دخالت دلالان مطرح شد، به اهداف مورد نظر دست نیافت.
البته پس از گذشت یک سال و نیم از توقف خودرو در بورس کالا، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار سعی کرد اقداماتی را برای پذیرش مجدد خودروهای داخلی و وارداتی در بورس کالا انجام دهد.
وی گفت: هزینه مبادله موضوع مهمی در اقتصاد است، بورس کالا می تواند به کاهش هزینه مبادله کمک کند. وقتی خودرویی در کارخانه 500 میلیون تومان فروخته می شود اما همان خودرو در بازار و برای مصرف کننده 800 میلیون تومان قیمت دارد.» یعنی با هزینه میانی و نه به قیمت معامله مواجه هستیم؛ اینجا کارکرد بورس کالا می تواند به تولیدکننده و مصرف کننده کمک کند تا محصول را با قیمت عادلانه مبادله کنند.
سپهر دادجوی توکلی سخنگوی شورای رقابت در واکنش به موضع اخیر حجت الله سعیدی رئیس سازمان بورس در خصوص ادامه فروش مجدد خودرو در بورس کالا گفت: بازار خودرو همچنان در انحصار است و بخشنامه 543 که خلاف قانون است باید اعمال شود.
وی افزود: اگر شورای رقابت خارج از این چارچوب تصمیمی اتخاذ نکند خلاف قانون عمل کرده و تخلف محسوب می شود. بنابراین از آنجایی که در حال حاضر بازار خودرو همچنان در انحصار است، دستورالعمل شورای رقابت اعمال می شود و هیچ امتیاز اضافی وجود ندارد. تاکید شورا بر اجرای قانون و دستورالعمل است.
علیرغم این اظهارات، همتی وزیر اقتصاد و دارایی در تازه ترین اظهارات خود تمایل وزارت اقتصاد برای فروش خودرو در بورس را برجسته کرد.
به گفته وی، در صورت اعلام آمادگی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) برای انجام این کار؛ به گفته وزارت اقتصاد و سازمان بورس، این اقدام هیچ مانعی ندارد. عرضه خودروهای سواری در بورس نیاز به هماهنگی وزارت حراست، سازمان بورس و شورای رقابت دارد.
اما صبح 25 آبان اتابک وزیر صنعت در حاشیه جلسه هیات دولت تاکید کرد که عرضه خودرو در بورس توجیهی ندارد و بازار باید رقابتی باشد.
وزیر صمت با انتقاد از فروش خودرو در بورس تاکید کرد که چنین رویه ای در هیچ جای دنیا مرسوم نیست. خودرو باید در شرایط رقابتی واقعی عرضه شود و برای فروش خودرو نیازی به مراجعه به بورس نیست.
به گفته کارشناسان صنعت خودرو، عرضه خودرو در بورس کالا به نوعی تکرار تجربه ناموفق فروش خودرو در سامانه های قبلی است. این روش ها نه تنها نتوانست وضعیت بازار را بهبود بخشد، بلکه مشکلات موجود از جمله افزایش قیمت، ایجاد صف های طولانی و نارضایتی مشتریان را تشدید کرد. مبادلات کالا به دلیل ماهیت خود، حوزه نوسان قیمت است. این نوسانات در بازار خودرو نه تنها تصمیم گیری را برای مصرف کنندگان دشوار می کند، بلکه برنامه ریزی تولید خودروسازان را نیز به چالش می کشد.
علاوه بر این، خرید خودرو از طریق بورس کالا نیازمند دانش و مهارت خاصی است که بسیاری از مصرف کنندگان آن را ندارند. این پیچیدگی بازار را در دست دلالان باتجربه نگه می دارد و این بار صرافی به محلی برای دلالان تبدیل می شود. از سوی دیگر، عرضه خودرو در بورس کالا نوعی حراج است که در آن افرادی که منابع مالی بیشتری دارند، تمایل بیشتری به خرید خودرو دارند و این موضوع توزیع عادلانه خودروها را زیر سوال می برد.
آنچه مشخص است این است که با نگاه های متفاوت به عرضه خودرو در بورس کالا و مخالفت وزیر صنعت، این موضوع عملا قابل اجرا نیست و وزارت صنعت باید خرید و دسترسی مشتریان به خودرو را در آدرس زیر ایجاد کند. قیمت مقرون به صرفه قیمت مناسب تا بازار با افزایش مدیریت به ثبات قیمت دست یابد. پیشنهاد باید محقق شود.
absnews