آیا مردم با کمک هزینه نقدی یا کوپن الکترونیکی مشکلی ندارند؟
روز گذشته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اطلاعیه ای از راه اندازی ملی طرح بلیت الکترونیکی بار در کشور خبر داد و اعلام کرد این تصمیم بر اساس نتایج مثبت اجرای آزمایشی اجرای این طرح در چهار استان کشور اتخاذ شده است. کشور این در حالی است که پیش از این وزیر امور اجتماعی در سخنانی از عدم استقبال مردم از طرح آزمایشی کالابرگ الکترونیکی خبر داده بود.
بر این اساس قرار است اعتبار تمامی خانوارهای یارانه ای شارژ و ده قلم کالای مشمول طرح را خریداری کنند. در هنگام استفاده از این ویژگی و خرید کالا از اعتبار تخصیصی، مبلغ اعتبار استفاده شده از کمک هزینه خانوار برای ماه بعد کسر و مابقی مبلغ به صورت نقدی در سررسید واریز می شود.واریز یارانه به حساب سرپرست خانوار
در این طرح به منظور ایجاد هماهنگی بیشتر، بستری جهانی به نام شبکه ملی اعتبار (شما) راه اندازی شد. نکته اینجاست که در حالی که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اجرای موفق این طرح صحبت می کند، چندی پیش وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از عدم استقبال مردم از این طرح صحبت کرد. به نظر میرسد با توجه به قابلیتهای اضافی که کمکهای نقدی به خانوارها میدهد و الزامات کالابرگ با محدود کردن گزینههای موجود در اختیار مصرفکننده، شکل کمکهای نقدی همواره تقاضای بیشتری دارد و دستیابی به اهداف طرح جدید با مشکل مواجه است. هاله ای از عدم قطعیت
در این طرح امکان خرید اعتباری 10 محصول اساسی شامل ماست، شیر، پنیر، شکر، ماکارونی، روغن، برنج، مرغ و تخم مرغ تا سقف مبلغ کمک هزینه خانوار یک ماه قبل از واریز نقدی وجود دارد. . ارزش پولی این سبد 530 هزار تومان است و مردم برای این ده قلم باید 235 هزار و 750 تومان بپردازند.
نکته قابل توجه در مورد سهم پرداختی مردم عدم تغییر این سهم در صورت تورم و افزایش احتمالی قیمت است. نکته دیگر در مورد استفاده از فاکتورهای الکترونیکی اختیاری بودن آنهاست. در واقع اگر فردی تمایلی به استفاده از این محصول الکترونیکی نداشته باشد، یارانه او قطع نمیشود و همیشه امکان برداشت نقدی یارانه واریزی برای ماههای آینده وجود دارد.
در حالی که خانوارها ممکن است برنامه ریزی محدودی برای هزینه ها و برنامه های مورد نظر خود با استفاده از منبع یارانه نقدی و درآمد ثابت داشته باشند، استفاده از یارانه ها در قالب سبد کالا این توانایی را از آنها سلب می کند. از سوی دیگر محدودیت در انتخاب نوع و برند محصولات غذایی به این معناست که برخی خانوارها ترجیح می دهند از دریافت بروشور محصولات الکترونیکی خودداری کنند. به نظر می رسد علیرغم اجرای طرح پایلوت کالابرگ الکترونیک در چهار استان کشور، عدم مستندسازی و تحلیل داده های این پروژه ها باعث شده است که علامت سوال های زیادی در مقابل اهداف، معیارهای موفقیت و … مطرح شود. تحقق این پروژه