در پایان تابستان سال جاری، ایران و 1+4 و همچنین ایالات متحده در حال آماده سازی توافقی برای بازگشت به برجام بودند. به استثنای چند مورد مربوط به موضوع تحریم و پادمان، موارد حفاظتی نیز مورد توجه قرار گرفت. کارشناسان فنی ایران در مذاکرات با آژانس و 1+4 خواستار بسته شدن این پرونده قبل از هرگونه توافق بر سر راه اندازی مجدد برجام شده اند، اما طرف های غربی و آمریکا مدعی شده اند که این موضوع موضوعی نیست. به برجام و اینکه بعد از برجام مطرح شدند. این موضوع باید جدا از برجام بین ایران و آژانس پیگیری شود، اما ایران تاکید کرد همانطور که موضوع مطالعات ادعایی در روند مذاکرات هسته ای قبل از توافق 2015 حل شده بود، این موضوعات نیز باید به همان شیوه قبل از توافق حل شود. توافق. همچنین مسئولان سازمان انرژی اتمی دولت ابراهیم رئیسی نیز بر این عقیده بودند که سه موضوع مطرح شده ربطی به مسائل پادمانی ندارد و مربوط به گذشته است.
وی با تاکید مجدد بر اینکه تبادل پیام های مرتبط با مذاکرات رفع تحریم ها ادامه دارد، خاطرنشان کرد: در مسیر توافق گام هایی را مشخص کرده ایم و معتقدیم یکی از این مراحل در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد.
در کنار نیاز به حل مسائل فنی با آژانس، گام بعدی حل تنش در روابط با اروپا به ویژه سه کشور عضو برجام است. مطالعات و تجربیات دیپلماتیک و سیاسی به ویژه در رابطه با برجام پس از خروج آمریکا از این توافق، نشان داده است که اروپا تنها گروه کشورهایی است که در شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل متحد در برابر آمریکا قدرت دارد. بنابراین دوری از اروپا در آینده نزدیک و دور برای ایران به شدت زیان آور خواهد بود.
مسائل مربوط به این سه نقطه یکی از مهمترین موانع جدی در مذاکرات احیای برجام است که در شهریورماه امسال با وجود مذاکرات فشرده، دو طرف به نتیجه ای در این باره نرسیدند. یکی از جنبههای دشوار کار بین ایران و آژانس این است که درخواستهای آژانس برای همکاری ایران در این موارد در چارچوب پروتکل الحاقی و حتی فراتر از آن قرار میگیرد، در اینجا، در حالی که ایران این همکاریها را در پاسخ به عدم توافق متوقف کرد. اجرای تعهدات برجام سایر طرف ها. استفاده از حفاظت از سهام، در حالی که ایران مدعی است اینها همان سهام مربوط به مطالعات ادعایی است، به جایی نرسیده است.
همزمان با اظهارات وزیر امور خارجه مبنی بر امکان یکی از مراحل دستیابی به توافق، از سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران در ماه فوریه خبر داده شد و این احتمال وجود دارد که گام مورد نظر، مشکلات باقی مانده بین ایران و آژانس تشدید شده است.
چالش بین ایران و آژانس تاکنون منجر به صدور سه قطعنامه شده است و در قطعنامه اخیر شورای حکام، از ایران خواسته شده است که پاسخهای قانعکنندهای به سوالات آژانس بدهد.
اخیرا رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در سخنرانی خود در کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا، بار دیگر بر موضع خود مبنی بر اینکه ایران در مورد این ماده رادیواکتیو پاسخ رضایتبخشی به آژانس نداده است، تاکید کرد. آثار یافت شده در مکان های مورد نظر گروسی اگرچه تا حد زیادی سعی کرد در این جلسه به صورت کارشناسی و فنی صحبت کند، اما استفاده از برخی عبارات و تاکید بر برخی اقدامات بدون شک با رویکردی سیاسی و به دور از موازین فنی هسته ای بوده است. تلاش گروسی برای نشان دادن فعالیت های هسته ای ایران در وضعیت رو به وخامت با اشاره به نرخ غنی سازی تا 60 درصد ایران جای تامل دارد. وی در این دیدار به عنوان یکی از وزرای خارجه اتحادیه اروپا و بیشتر به عنوان درخواست کننده، فعالیت ها و همکاری های ایران را مغرضانه تشریح کرد.
آخرین باری که مدیرکل آژانس به ایران سفر کرد آذرماه ۱۴۰۰ بود و مهرماه امسال در حاشیه کنفرانس عمومی سالانه با رئیس سازمان انرژی اتمی در وین دیدار کرد.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حل مسائل پادمانی باقی مانده بین ایران و آژانس در گرو حل سیاسی مشکلات ایران و آمریکا است، اما آیا ایران و آمریکا در موضع توافق سیاسی هستند؟
برخی کارشناسان بر این باورند که مقامات اروپایی و آمریکایی تمایلی به بستن سؤالات فنی مربوط به ایران در آژانس ندارند، زیرا این سؤالات باشگاه را همیشه برای کسب امتیاز بیشتر روی سر ایران نگه می دارد.
اگرچه ایران نشان داده است که از فشارهای سیاسی، تحریم ها و فشارهای فنی مصون نیست و دلیلی برای عقب نشینی از مواضع اخیر خود در مذاکرات برجام ندارد، اما تکرار قطعنامه های شورای حکام قطعا برای ایران «خوب» نیست و ممکن است. این قطعنامه باید به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع شود و با توجه به اینکه ایران بار دیگر با چنین رویکردی مواجه بوده و از پیامدهای سیاسی و تحریم های بین المللی آن به خوبی آگاه است، اقدام به “قضاوت” اشتباه است. . فراهم کردن زمینه برای بازگشت مجدد ایران به شورای امنیت و ایجاد اجماع جهانی علیه کشورمان، آرزوی همیشگی و تاریخی دشمنان ایران برای بازگشت به سناریوی «ایران هراسی» به دلیل مسئله هستهای بوده است. رژیم اسراییل با حمایت و همکاری آمریکا، سه کشور اروپایی و برخی کشورهای منطقه، پیش از برجام و پس از برجام و حتی پس از خروج آمریکا از این توافق، ایران و توافق هسته ای را به طور مستمر مختل کرده است. علیرغم فشار فزاینده بر حقوق بشر و مسائل موشکی، زمین های هسته ای هنوز برای آنها از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
به گزارش ای بی اس نیوز، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در چند سخنرانی هفته گذشته نسبت به «اجرای یکی از مراحل تعریف شده در مسیر توافق برای احیای برجام در آینده نزدیک» ابراز امیدواری کرد.
شاید برخی کارشناسان و مسئولان کشور بر این عقیده باشند که هرگونه قطعنامه شورای امنیت علیه ایران یا هرگونه تلاش برای عقب نشینی از سوی روسیه و چین وتو خواهد شد، اما اگر آمریکا و اروپا در این زمینه با روسیه همکاری کنند این موضوع غیرممکن نیست. روزها و هفته های آینده رهبر اوکراین برای دستیابی به توافق، سفر آتی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران فرصتی برای حل هر چه سریعتر مسائل فنی است تا در صورت آمادگی همه طرفهای برجام برای بازگشت به میز مذاکره، دیگر بهانه ای برای فشار بر ایران نخواهد بود. همانطور که جنگ اوکراین غیرقابل پیش بینی بود، پایان آن ممکن است به همان اندازه غافلگیرکننده و غیرمنتظره باشد.
نگرانیهای امنیتی درباره مکانهای ادعایی در سالهای اخیر از سوی رژیم صهیونیستی و با ارائه اسناد جعلی پس از توافق ۲۰۱۵ و خروج آمریکا از برجام مطرح شده است.
مقامات ایرانی تاکید می کنند که آژانس نباید بر اساس اسناد ساختگی رژیم صهیونیستی که برای اهداف سیاسی خاص در اختیار آژانس قرار می گیرد، قضاوت کند. این نوع قضاوت برخلاف اصل بی طرفی و حرفه ای بودن است. با توجه به اینکه آژانس تمام مواد هسته ای اعلام شده ایران را ممیزی کرده است و در ممیزی مواد اختلاف نظر وجود ندارد. مشاهده صرف آلودگی در چند مکان نمی تواند به عنوان نشانه ای از وجود مواد هسته ای اعلام نشده در نظر گرفته شود.
سه نقطه ای که آژانس می گوید آلوده به اورانیوم هستند و هنوز هم می گوید ایران پس از دریافت پاسخ های متعدد از سوی ایران «پاسخ رضایت بخشی» درباره آنها نداده است، در ورامین، تورقوزآباد و مریوان در استان کردستان واقع شده اند.
البته برخی معتقدند که موضوع پایان دادن به سوالات آژانس قبل از روز «از سرگیری» مورد توافق طرفین مذاکره بهویژه ایران و آمریکا بوده، اما اخلال در رژیم اسرائیل با چراغ سبز آمریکا ایالت ها آژانس را تحت فشار قرار دادند تا رویکرد سختگیرانه ای را برای حل این سؤالات اتخاذ کند.
جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سه مصوبه شورای حکام که مستلزم همکاری بازرسان و سازمان در پاسخگویی به سوالات مورد بحث بود، پاسخی سنجیده فنی و سیاسی ارائه کرد. در این فرآیند، ایران علاوه بر افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده به 3.5، 20 و 60 درصد، تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته خود را نیز افزایش داده است.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز روز چهارشنبه هفته گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: «برنامه و رایزنی برای سازماندهی سفر مدیرکل آژانس به ایران در دستور کار قرار دارد. “. “
انتهای پیام
در عین حال، مقامات ایرانی بارها تاکید کرده اند که تا زمانی که مشکلات فنی با آژانس حل نشود، امکان بازگشت به اجرای برجام وجود ندارد و از آنجایی که پرونده مطالعات ادعا شده در سال 2015 بسته شده است، مسائل آژانس. که به گفته بسیاری از کارشناسان خارجی مشکلی جدی است و تنها با رویکرد سیاسی و دیپلماتیک قابل حل است.
روابط ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی طی یک سال گذشته به دلیل اختلاف نظر بین دو طرف در مورد مسائل حفاظت از آژانس در مقابل «ایران» تا حدودی متشنج بوده است. مقامات ایرانی معتقدند که در خصوص موارد فوق الذکر به آژانس پاسخ داده و با آن همکاری کرده اند، اما آژانس همچنان منتظر پاسخ و همکاری ایران است.
تحریریه ABS NEWS | ای بی اس نیوز