آیا تکیه بر اقتصاد دریامحور و توانمندی های چندجانبه/ تمدن اسلامی در حوزه دریایی محقق خواهد شد؟

این موضوع در گفتگو با آنا مطرح شد.

دبیر همایش تمدن های دریایی – مسیر پیشرفت اعلام کرد: اگر به اقتصاد دریایی و توانمندی های چند جانبه آن تکیه کنیم، دیگر برای اداره اقتصاد کشور نیازی به منابعی مانند سوخت های فسیلی نخواهیم داشت.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، دومین همایش ملی تمدن دریایی – مسیر پیشرفت 30 تا 30 آذرماه در شهر نوشهر برگزار می شود. این همایش که با محوریت حوزه‌هایی چون اقتصاد دریایی و توسعه پایدار سواحل و بنادر برگزار می‌شود، توجه ویژه‌ای به توانمندی‌های دریایی مغفول مانده ایران و راه‌های عبور از شرایط کنونی دارد.

ایران به دلیل دسترسی راحت به آبهای آزاد جنوب و سواحل قابل کشتیرانی شمال یکی از کشورهای مهم در زمینه حمل و نقل دریایی محسوب می شود که امکان تجارت بین المللی ایران با کشورهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان و قزاقستان ترکمنستان

موقعیت ژئواستراتژیک ایران در شمال تنگه هرمز و خلیج فارس که از یک سو در تجارت بین‌المللی انرژی بسیار حائز اهمیت است و از سوی دیگر دسترسی به آب‌های آزاد جنوب، شانس بهره‌مندی کشور از آن را دو چندان می‌کند. . قابلیت های دریایی؛ اما برای بهره مندی از فرصت های استراتژیک دریا محور، به پلتفرم های فراوان و تدارکات زیادی نیاز دارد. به گفته برگزارکنندگان، همایش مسیر پیشرفت و تمدن دریایی با هدف آماده سازی زمینه برای بهره مندی از توانمندی های مذکور است.

ایران باید چشم انداز دریایی خود را تقویت کند

دریادار فرامروز نصری دبیر همایش تمدن دریایی- مسیر پیشرفت در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی آنا در تشریح این همایش گفت: اولین نشست همایش تمدن دریایی- مسیر پیشرفت سال گذشته در چابهار بندر کنارک برگزار شد. امسال دومین دوره این همایش در نوشهر برگزار می شود. رویکرد اصلی همایش، تحقق تمدن اسلامی در حوزه دریایی و تقارن آن با تدوین سیاست‌های دریامحور ابلاغی مقام معظم رهبری است.

در این راستا از سال گذشته تاکنون اقدامات زیادی صورت گرفته و تلاش شده است تا با نهادها و سازمان های مرتبط با فعالیت های دریایی هم افزایی جدی و گسترده ای داشته باشیم. این تلاش ها در نهایت منجر به دومین سال متوالی، کنفرانس تمدن دریایی – مسیر پیشرفت شد.

وی ادامه داد: هدف آینده‌نگری انتقال کنفرانس تمدن دریایی – مسیر پیشرفت از سطح ملی به سطح بین‌المللی در سال آینده است. زیرا ایران یکی از کشورهای دریایی دنیاست و رویکرد کشورهایی که با ایران مرز دریایی دارند باید با رویکرد ما همخوانی داشته باشد. موقعیت استراتژیک ایران و دسترسی به آبراهه های شمال و جنوب کشور ما را ایجاب می کند که به شکل گیری تمدنی جدید بر پایه دریا توجه کنیم، دریا محل توسعه و رشد اقتصادی در همه سطوح و کشورهای همسایه است. همیشه سعی می کنند از این فرصت استفاده کنند. جهت گیری ما نیز باید مبتنی بر تقویت اقتصاد دریایی و تداوم گسترش فرهنگ دریایی در همه سطوح باشد.

حضور موثر سازمان ها در کنفرانس

دریادار نصری در ادامه سخنان خود نقش کنفرانس مسیر تمدن و پیشرفت دریایی را در توسعه چشم انداز دریایی و همچنین اقدامات این کنفرانس برشمرد و اعلام کرد: دستیابی به توسعه از منظر جهانی دریانوردی در بدنه کشور نیازمند ساختاردهی و ایجاد مناطق مناسب است. برپایی همایش تمدن دریانوردی راه پیشرفت یکی از اقدامات پیشگام نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این زمینه است. در این همایش دانشگاه های مختلف کشور، وزارتخانه ها و سازمان هایی مانند سازمان بنادر و شیلات، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، سازمان مناطق آزاد، وزارت نفت و … حضور خواهند داشت. روی کار آمدند و حمایت های مؤثر مالی، معنوی و علمی کردند.

نصری درباره جزئیات این همایش توضیح داد: در این همایش حدود 300 مقاله علمی دریافت شد که از این میان 30 عنوان مقاله برای ارائه انتخاب شد. بقیه مقالات برای بخش چاپ استفاده خواهند شد. 5 نشست و پنل تخصصی برگزار می کنیم که در آن سازمان ها فرصت تبیین و اعلام نقش خود در اجرای سیاست های معطوف به دریا و توسعه این بخش را دارند. رویکرد همایش تمدن دریایی- مسیر پیشرفت، مسئله محور است و پیرو این رویکرد، نشست های علمی و تخصصی متعددی برای شناسایی مشکلات موجود و شناسایی راهکارهای عملیاتی آن ها پیگیری شد.

هدف هم افزایی بین نهادها است

دبیر این همایش خاطرنشان کرد: در بحث دریا و توسعه آن نماینده واحدی وجود ندارد. بسیاری از سازمان ها و نهادها درگیر هستند و این ماهیت مستلزم انسجام و وحدت بین نهادهای درگیر است. بنابراین هدف اصلی کنفرانس تمدن دریایی – مسیر پیشرفت، هم افزایی بین نهادها و بخش‌های مختلف است و پیش‌بینی می‌کنیم در پایان این نشست به اهداف فوق‌الذکر دست یابد. نباید فراموش کرد که توانمندی های اقتصادی دریا به قدری برای کشور مهم و گسترده است که اگر از آن غفلت کنیم، پاسخگوی نسل های آینده خواهیم بود. اگر به اقتصاد دریایی و توانمندی های چندجانبه آن تکیه کنیم، دیگر برای اداره اقتصاد کشور نیازی به منابعی مانند سوخت های فسیلی نداریم.

2 درصد سهم دریا در تولید ناخالص داخلی

به گزارش آنا، ایران نزدیک به 6 هزار کیلومتر نوار ساحلی در جنوب و شمال دارد و مرزهای دریایی ایران 40 درصد نوار مرزی کشور را تشکیل می دهد. با توجه به این آمار می بینیم که ظرفیت کشور در حوزه سواحل و مرزهای دریایی در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد. از سوی دیگر موقعیت سواحل ایران از نظر ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک در منطقه و جهان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و فرصت های راهبردی زیادی برای کشور در این مسیر وجود دارد. اما متاسفانه دولت های ادوار مختلف نسبت به اهمیت حمل و نقل دریایی و تجهیزات بنادر و سواحل کشور بی تفاوت بوده اند.

از ظرفیت سواحل کشور در حوزه های گردشگری، تجاری، صنعتی، حمل و نقل، دیپلماسی و سیاسی می توان استفاده کرد، در حالی که بر اساس اطلاعات موجود تنها 5 درصد از سواحل کشور به ویژه در مناطق شهری و روستایی و با فعالیت در اطراف بندر و تاسیسات نظامی، قابل استفاده است. آنها مورد استفاده قرار گرفتند و 95٪ دیگر به هر طریقی دور ریخته شدند.

سهم دریا در تولید ناخالص داخلی کشورهای پیشرفته ساحلی مانند اروپا 50 درصد است. اما این رقم در ایران با وجود نزدیک به 6000 کیلومتر خط ساحلی تنها 2 درصد است. همه این ارقام نشان می‌دهد که ایران برای تقویت اقتصاد دریایی و گسترش رویکردهای چندجانبه دریامحور چقدر باید کار جدی انجام دهد.