- بخش های اشتغال زا
سپس مشخص شد که چرا دولت – و به ویژه دولت – باید بر ایجاد رشد اقتصادی در بخشهای اشتغالزا تمرکز کند. اما ویژگی «علما» در این سیاست چه نقشی دارد!؟ اگر نیاز به تولید دانش بنیان را نه تنها برای تقویت تولید در چندین بنگاه دانش بنیان بدانیم، بلکه – هرگونه تلاش دانش بنیان برای ارتقای بهره وری نیروی کار، کاهش هزینه ها و افزایش تولید – توانسته ایم شغل با کیفیتی ایجاد کنیم. زیرا وقتی کارگری واجد شرایط باشد و بهره وری نیروی کار بالا باشد، می تواند برای افزایش دستمزد نیز مذاکره کند. کاهش هزینه ها از سوی دیگر باعث افزایش سود شرکت های تولیدی می شود و از سوی دیگر مهارت های نیروی کار به مذاکره برای توزیع عادلانه این سودها کمک می کند.
- وابسته عدالت و مقاومت
محاسبات بر اساس جداول خروجی داده ها نشان می دهد که به عنوان مثال، رشد بخش «نفت خام و گاز طبیعی» به طور مستقیم و غیرمستقیم بیشترین ارزش افزوده را در اقتصاد ایجاد می کند، در حالی که از نظر اشتغال زایی رتبه 21 را از بین می برد. 22 بخش. بنابراین اصلا نباید از رشد اقتصادی (در کنار نفت) خوشحال باشیم. مروری بر بخش «واسطه مالی» نیز جالب توجه است. این بخش از نظر ارزش افزوده رتبه سوم را دارد اما از نظر اشتغال در بین 22 بخش رتبه چهاردهم را به خود اختصاص داده است. بنابراین واضح است که رشد این بخش نمی تواند به جبران قدرت خرید نیازمندان و محرومان (که بیشترین آسیب را از تحریم ها در دهه گذشته متحمل شده اند) کمک کند. با این توضیحات مشخص میشود که اگرچه پیشبینیها حاکی از رشد تولید در بخشهای مختلف است، اما دولت برای بهبود وضعیت اقشار ضعیف و عموم مردم باید در جهت تحریک تولید در بخشهایی که بیشترین اشتغال و اشتغال را ایجاد میکنند، تلاش بیشتری کند. البته ارزش افزوده نسبتا خوبی دارد. «کشاورزی، باغداری و جنگلداری»، «تجارت عمده و خرده فروشی» و «ساخت و ساز» از این نوع هستند.
- عملکرد ویژگی مبتنی بر دانش
بررسی آمارها نشان می دهد که چشم انداز رشد تولید در آینده حتی در پیش بینی های بدبینانه مثبت است. اما سوال مهم این است که آیا در شرایط کنونی اقتصاد ایران که طی یک دهه تحریم های ظالمانه فقر مطلق خود را از 10 درصد به 20 درصد تشدید کرده و بخش بزرگی از طبقه متوسط را به طبقات پایین تقلیل داده است، تنها تولید است. رشد کافی است!؟ اگرچه ممکن است برخی فکر کنند که میتوان بر بخشهای اقتصادی با ارزش افزوده بالا و با اشتغال کم تمرکز کرد و پس از رشد، از آنها مالیات گرفت و بین فقرا توزیع کرد، اما این ایده چندین اشکال دارد. نه اما آنقدر قوی نیست که بتوان این توزیع مجدد را با دقت بسیار زیاد مدیریت کرد. دوم اینکه بانک اطلاعاتی بهزیستی ایران هنوز آنقدر دقیق نیست که بتواند یارانه را به نیازمندترین دهک ها اختصاص دهد. سوم و از همه مهمتر، خود شغل مربوط است و برکات زیادی برای کشور به همراه خواهد داشت. از جمله باعث حفظ عزت نفس افراد و پرورش خلاقیت می شود. بنابراین رشد اقتصادی بدون اشتغال حداقل برای دهک های درآمدی پایین نامطلوب خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری ای بی اس نیوز ، سال 1401 را در حالی آغاز کردیم که طبق آمار 9 ماهه سال 1400 مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی (بدون نفت) به 3.8 درصد رسیده است. اگرچه کشاورزی رشد منفی 3.9 درصدی را به ثبت رساند، اما گروه صنعتی و معدنی رشد 7.1 درصدی و گروه خدمات 5.1 درصدی را ثبت کردند. اگرچه آمریکا هنوز به برجام بازنگشته و به تعهدات خود در برجام عمل نکرده است، اما از یک سو اثر تحریم ها کاهش یافته و از سوی دیگر دولت جدید با دیپلماسی فعال اقتصادی سعی در خنثی کردن تحریم ها داشته است. با ابزاری که در اختیار دارد. صندوق بین المللی پول رشد متوسط 2 درصدی را برای ایران در سال های آینده پیش بینی کرده است که البته پیش بینی بدبینانه ای به نظر می رسد. در چنین شرایطی چه لزومی دارد که دولت به جای رجزخوانی برای هر نوع تولید، بر تولید «دانش محور» و «اشتغال آفرین» تمرکز کند!؟
absnews
دانیال داودی – دانشجوی دکتری توسعه اقتصادی
نتیجه این است که امروز دیگر تمام “تولیدات” مورد نظر وجود ندارد. رشد در بخشهای با ارزش افزوده بالا کار دشواری نیست، اما امروز اقتصاد ایران باید معیشت کسانی را که صبورانه در برابر «کمپین تحریمهای حداکثری» آمریکا مقاومت کردند و یک آزمایش شکستخورده تاریخی را به نمایندگی از این کشور نجات دادند، بازسازی کند. مهمتر از آن، اقتصاد ایران در تشدید تحریمها – به ویژه در سالهای 1390 و 1397 – بیشترین آسیب را متحمل شد، دقیقاً بخشهایی که کمتر «دانشمحور» و «اشتغالزا» بودند و اتفاقاً وجود بخشهایی که این ویژگیها را داشتند. امکان مواجهه با سنگین ترین تحریم ها را فراهم کرد. بیایید داستان را تحمل کنیم. از این رو، گرچه اصطلاحات دانش بنیان و اشتغالزا خود نوعی «ضمیمه عدالت» برای تولید به شمار میروند، اما از منظر اقتصاد مقاومتی میتوانند توصیههایی مبتنی بر تجربه اقتصاد آسیبپذیر ایران از تحریم نیز باشند. در طول دهه گذشته به عبارت دیگر، شعار 1401 را می توان «ضمیمه عدالت و مقاومت» به «تولید» دانست.
تحریریه ABS NEWS | ای بی اس نیوز