کشاورزی خارج از مرزهای منطقه راه میانبری برای احیای منابع آبی کشور است

تغییرات اقلیمی و خشکسالی سایر نقاط جهان از جمله ایران را تحت تاثیر قرار داده است، بنابراین کشاورزی فراسرزمینی می تواند فرصتی برای افزایش تولیدات کشاورزی کشور و تامین محصولات مورد نیاز فراهم کند. با توجه به اینکه وارد چهارمین سال خشکسالی شده ایم، کشاورزی فراسرزمینی می تواند زمینه رونق تولیدات کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی را برای هر کشوری فراهم کند.

وزارت جهاد کشاورزی در تلاش است تا برنامه راهبردی، نیازها و پیشنهادات حمایتی سایر سازمان های مذکور در آیین نامه کشاورزی فراسرزمینی مصوب 14 اردیبهشت 1395 شورای دولت در خصوص ایجاد مرکز غذایی، تکمیل زنجیره محصولات کشاورزی و … را تدوین کند. تنوع بخشیدن به منابع وارداتی

چندی پیش محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی گفت: با توجه به منابع موجود در سایر کشورها، سرانجام و با توجه به علاقه هر دو کشور، سرمایه گذاران ایرانی عراق را در اولویت اول سرمایه گذاری در حوزه کشاورزی خارج از مرزهای منطقه قرار می دهند. با درک متقابل و استفاده از توانمندی های یکدیگر می توان بر شرایط سخت از نظر شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه فائق آمد.

بر اساس این گزارش، متقاضیان کشاورزی فراسرزمینی در مناطق آسیب پذیر کشورهای هدف می توانند در یک پنجره واحد در سامانه صدور مجوز الکترونیک کشاورزی موسوم به سماک به نشانی samak.maj.ir برای دریافت مجوز گواهی صلاحیت ثبت نام کنند.

سال گذشته 156 میلیارد متر مکعب آب مجازی وارد کشور شد

ردا فتوحی مدیر کشاورزی فراسرزمینی گفت: با ایجاد شرایط کشاورزی در خارج از مرزهای منطقه می توان مواد اولیه تولید نهاده های مورد نیاز در داخل کشور را تامین کرد و مازاد داخلی را صادر کرد که منجر به امنیت غذایی، ایجاد مرکز غذایی می شود. و ارز خارجی از جمله ارزش افزوده در منطقه. طبق آمار معاونت بازرگانی در سال گذشته 26 میلیون تن محصول وارد کشور شده است که به معنای ورود 156 میلیارد متر مکعب آب مجازی به کشور است.

مدیر طرح کشاورزی فراسرزمینی گفت: در بحث تامین امنیت غذایی علاوه بر آب و خاک با توجه به مسائل قومیتی و کشاورزی به عنوان عوامل اصلی، کشاورزی فراسرزمینی به عنوان سومین عامل مهم به 30 درصد در امنیت غذایی می رسد. کشورهای عراق، پاکستان، قزاقستان، تاجیکستان، ارمنستان، کنیا و زیمباوه از جمله کشورهای هدف ما برای توسعه کشاورزی فراسرزمینی هستند. در برنامه هفتم 2 میلیون هکتار به عرصه کشاورزی خارج از مرزهای منطقه اضافه می شود و در سال اول برنامه 400 هزار هکتار به بهره برداری می رسد. در حال حاضر فضای کشت خارج از مرزهای منطقه بسیار محدود است.

امنیت غذایی با توسعه کشاورزی فراسرزمینی بهبود یافت

در ادامه علیقلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران گفت: با توجه به محدودیت منابع آبی، اجرای کشاورزی فراسرزمینی به منظور تامین محصولات آب پایه نیازمند حمایت وزارت امور خارجه و سایر نهادهای حامی است. که باید به گونه ای رفتار کند که کشاورز یا سرمایه گذار بتواند به بخشی از آب مجازی دسترسی داشته باشد. با وجود اهمیت اشتغال در کشور و معیشت کشاورزان در کشور، باید کشاورزی فراسرزمینی را به گونه ای ترویج دهیم که اشتغال جامعه کشاورز با چالش مواجه نشود.

ایمانی ادامه داد: بر اساس بررسی های انجام شده برخی کشورها با وجود کمبود منابع آبی قادر به تولید برخی محصولات نیستند که با اجرای کشاورزی خارج از مرزهای منطقه و سرمایه گذاری در سایر کشورها با انعقاد قرارداد واردات محصول بین دو کشور می توان محصولاتی را تولید کرد. با توسعه کشاورزی فرامرزی، انتقال محصولات کشاورزی هیدروپونیک به آن سوی مرز و اختصاص زمین برای کشت محصولات اصلی، علاوه بر حفظ منابع آبی، به دلیل خودکفایی در آنجا. امکان ارتقای امنیت غذایی در کشور است.

طبق آمار از 165 میلیون هکتار اراضی کشاورزی ایران، تنها 35 میلیون هکتار از آن زمین قابل کشت است و به دلیل تغییر اقلیم و کاهش بارندگی، تنها 6 میلیون هکتار اراضی آبی و 7 میلیون هکتار اراضی آبی وجود دارد. . زمین دیم قابل کشت برای محصولات کشاورزی.

ما به جز کشاورزی فراسرزمینی راه دیگری برای تامین محصولات آبی نداریم

عطاالله الهاشمی یکی از اعضای شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: سال هاست که بخش خصوصی در خارج از مرزها در آن سوی مرز کشاورزی می کند. با توجه به اینکه دولت در مدیریت تولیدات داخلی مشکل دارد، چگونه می تواند امور خارج از مرزها را مدیریت کند؟ اگرچه اجرای کشاورزی فراسرزمینی به دلیل محدودیت منابع آبی اقدام مناسبی است، اما به دلیل عدم مدیریت و برنامه ریزی، امکان اجرا وجود ندارد.

الهاشمي به حل كشاورزي در خارج از مرزهاي منطقه اشاره كرد و افزود: حضور مستمر رويدادهاي سياسي با خارج از كشور، عدم تصميم گيري آني، برقراري روابط مناسب ديپلماتيك و تامين الزامات مي تواند به توليد كمك كند. اگرچه منابع آب محدود است و زمین و منابع آبی باید به کشت محصولات اساسی اختصاص داده شود، اما در صورت برآورده شدن شرایط، امکان تولید از طریق کشت خارج از زمین در مناطقی با بارندگی فراوان وجود دارد.

آمارها حاکی از آن است که حدود 85 درصد از آب شیرین کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود و کشاورزی خارج از مرزهای منطقه می تواند راه میانبری برای توسعه کشاورزی باشد که منابع آبی کشور را احیا کند.

خبرنگار: آزاده محبی