واقع گرایی دولت سیزدهم و اعتبار از دست رفته آمریکا

به گزارش خبرنگار سیاسی ای بی اس نیوز، علی باقری کنی معاون وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد کشورمان در وین که برای دور اول مذاکرات دولت سیزدهم در وین به سر می برد، با انتشار یادداشتی در روزنامه فایننشال تایمز به تشریح موضع جمهوری اسلامی ایران در این گفتگوها و تذکری پرداخت. مسئولیت‌های ایالات متحده بر سیاست‌های واقع‌بینانه دولت سیزدهم تأکید می‌کنند و می‌نویسند که در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ایران، رای‌دهندگان تصمیم گرفتند اعتماد خود را روی مدلی سرمایه‌گذاری کنند که از تعامل واقعی‌تر با غرب حمایت کند.

تقاضای ایران برای تضمین جلوگیری از تکرار گذشته، ریشه در تجربه هشت سال گذشته ایران دارد. از همان ابتدا که مذاکرات هسته ای در آژانس بین المللی انرژی اتمی به اوج رسید، ایران با بی توجهی و نقض توافق از سوی طرف های آمریکایی و اروپایی مواجه شد. در توافق ژنو، یکی از تعهدات طرف غربی، آزادسازی ماهانه 700 میلیون دلار از دارایی های ایران در خارج از کشور بود که به بهانه های مختلف به سختی امکان پذیر بود. برای مدت طولانی، منابع آزاد شده از حساب‌های ایران در برخی کشورها مسدود می‌ماند زیرا ایالات متحده خدمات لازم برای انتقال و استفاده از آن‌ها را مجاز نمی‌دانست.

باقری در یادداشتی برای فایننشال تایمز نوشت: به نظر ما اشتباهات گذشته نباید تکرار شود. ما در طول 6 سال گذشته یاد گرفته ایم که به چه کسی یا چه چیزی اعتماد کنیم. برای اطمینان از معتبر بودن هر معامله در آینده، غرب باید بهای انجام ندادن کار خود را بپردازد. در هر کسب و کاری، قرارداد یک توافق است و شکستن آن عواقبی دارد.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه، خروج یکجانبه دونالد ترامپ از توافق هسته ای را خیانت وحشتناکی به اعتماد ایران و ایران دانست و گفت: اینکه این مشکلات را فقط به دولت ترامپ و کمپین فشار حداکثری آن نسبت دهیم، ساده لوحانه است. تلاش های مستمر ایالات متحده برای جلوگیری از بهره مندی ایران از منافع اقتصادی ناشی از محدود کردن فعالیت های هسته ای خود باعث شده است که بسیاری از کسانی که زمانی خود را حامی سرسخت توافق می دانستند، نظر خود را تغییر دهند. آنها دیگر بر سر منافع ملموس توافق ندارند. دونالد ترامپ تنها دستکش های مخملی را از دستان آهنین دولت قبلی آمریکا بیرون کشیده است.

اصطلاح دستکش مخملی اولین بار توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی به کار رفت. او در سخنرانی خود در سال 2010، در دیدار با دانشجویان در 4 نوامبر گفت: و آنها نرم شده اند، شاید بتوانند آن مسیر بسته را دوباره باز کنند. انگار دارند حرف می زنند، اما نکته اصلی آن پنجه چدنی است که گفتم زیر دستکش مخملی پنهان شده است.

از سوی دیگر، استفاده از انرژی هسته ای یک حق مشترک و غیرقابل انکار همه کشورها بر اساس قوانین بین المللی است و تا زمانی که هیچ کشوری معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای را نقض نکرده باشد، از تمامی حقوق مندرج در منشور برخوردار است.

وی گفت: تجربه به ما می گوید که غرب به دنبال اجرای توافق نیست. بلکه با اعلام انعقاد قرارداد علنی به دنبال آن است که به هیچ وجه مخفیانه قرارداد را اجرا نکند. از روی تجربه می توان گفت که در نتیجه این اقدامات برای “ربودن” پلاتفرم برجام به منظور تحت فشار قرار دادن ایران برای دادن امتیازات بیشتر در زمینه های غیرمرتبط با موضوعات هسته ای، اقداماتی انجام می دهند. در نتیجه مردم ایران به این روند یا نتایج آن اعتماد ندارند.

جو بایدن یک سیاستمدار کارکشته است، اما رویکرد او به ایران نشان می‌دهد که او اهمیت اعتماد و اعتبار را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده نفوذ و تأثیر یک کشور در صحنه بین‌المللی درک نمی‌کند یا نادیده می‌گیرد. باید دید آیا رئیس جمهور دموکرات آمریکا می تواند در جریان مذاکرات آرامش خود را بازیابد یا خیر.