هوش مصنوعی و علم داده؛ رویکردی علمی با کاربرد در اکتشاف مخازن نفتی

دکتر حسین هاشمی در گفت وگو با ای بی اس نیوز. وی با بیان اینکه تلاش برای به کارگیری آخرین روش های علمی برای افزایش بهره وری مخازن ابتدا با تکنیک های هوش مصنوعی و سپس با روش های مهندسی و تجهیزات برای افزایش بهره برداری میسر می شود، ابراز امیدواری کرد که مدیریت شرکت ملی نفت ایران و شرکت های تابعه آن درک درستی از رویکرد کنونی توسعه علم و مهندسی مبتنی بر علم داده و لزوم افزایش برداشت در برنامه های مطالعاتی برای استفاده حداکثری از محققان دانشگاه های کشور در زمینه هوش مصنوعی و کاربرد آن در علوم زمین، پرداخت توجه خاص

وی حجم، تنوع، سرعت تولید و اولویت بندی را از جمله ویژگی های کلان داده در علوم زمین برشمرد و افزود: در اکتشاف نفت، لاگ چاه، لرزه نگاری انعکاسی، رخساره ها و هسته ها و اطلاعات زمین شناسی. مخزن HPD است که باید با داده های مصنوعی پردازش و تفسیر شود. روش های هوشمند و دستیابی به هدف نهایی “مدل مخزن هیدروکربنی زیرزمینی”.

دانشیار مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: از همین داده ها با اهداف مشابه برای یافتن «مدل زیرزمینی ذخیره گاز CO2» یا «مدل زیرزمینی گسل ها و شکستگی ها» استفاده می شود.

به گفته وی، نمونه هایی از این اپلیکیشن ها در شکل های زیر آورده شده است.

دکتر هاشمی با بیان اینکه رویکرد به کشف علمی همواره در طول تاریخ بشر دستخوش تغییرات بسیاری شده است، افزود: با توجه به دانش دانشمندان، هر چند سال یکبار روش پیشرفت علم و مهندسی متفاوت بوده است.

وی تاکید کرد: ابتدا علم تجربی بر اساس مشاهدات علم را به پیش می برد. اولین قانون ارشمیدس شاید به 250 سال قبل از میلاد برمی گردد. او مشاهده کرد که هر بار که برای حمام وارد مخزن آب می شود، کمی آب جابجا می شود و در عوض احساس سبکی می کند. سپس متوجه شد که مقدار نیروی رانش به سمت بالا هنگام غوطه ور شدن در آب برابر است با وزن مقدار مایعی که جابجا می کند.

دانشیار مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ادامه می دهد: بیش از 1900 سال بعد در سال 1650 میلادی، اسحاق نیوتن که زیر درخت سیب نشسته بود، ظاهراً می توانست همان رویکرد تجربی ارشمیدس را در هنگام سقوط سیب اتخاذ کند. . تلاش او استفاده از ابزار معادلات ریاضی بود که منجر به قانون دوم نیوتن و فرمول بندی شتاب گرانشی، نیروی گرانش و جرم شد.

دکتر هاشمی افزود: آلن تورینگ دانشمند کامپیوتر و ریاضیدان پس از حدود 200 سال در سال 1948 با اختراع ماشین تورینگ گامی جدی در توسعه روش های کشف علمی برداشت. او که تنها 41 سال زندگی کرد، به طور معجزه آسایی گامی سریع در پیشرفت علم و مهندسی برداشت.

وی با بیان اینکه پس از رشد مهندسی و علم تورینگ، هر روز مدیون کامپیوترهای توسعه یافته بود، تصریح کرد: در سال های جدید رویکرد چهارم و کنونی بر اساس داده های بزرگ یا داده های با راندمان بالا (HPD) با توسعه علم داده و پیاده سازی روش های هوش مصنوعی در الگوریتم های کامپیوتری است. نمی توان خالق خاصی برای این رویکرد جدید ارائه کرد.

انتهای پیام