مقایسه نیسان و تسلا | سرانجام بازار خودرو چه خواهد شد؟

در دنیای پویای صنعت خودروسازی، جایی که نوآوری و رقابت در حال تغییر چشم‌انداز هستند، درک عملکرد و استراتژی‌های بازیگران کلیدی برای هر کسی که به این حوزه علاقه دارد، ضروری است. این گزارش که در آلومینیوم دیتاست و به سرپرستی محمدعلی میلانی صدر تهیه شده است، به بررسی عمیق و مقایسه‌ای دو غول صنعت، یعنی تسلا، پیشگام خودروهای الکتریکی، و نیسان، خودروساز باسابقه جهانی، می‌پردازد تا تصویری روشن از وضعیت مالی، رویکردهای بازار و چالش‌های پیش روی آن‌ها در سال‌های اخیر ارائه دهد.

۱.۱. مقایسه ساختار هزینه‌ها:

نیسان در سال‌های اخیر تلاش‌های قابل توجهی برای بهبود ساختار هزینه‌های خود انجام داده است. این شرکت هدف‌گذاری کرده است تا با مجموعه‌ای از اقدامات، حدود 400 میلیارد ین صرفه‌جویی در هزینه‌ها تا سال مالی 2026 داشته باشد. این اقدامات شامل تنظیم ساختار هزینه‌ها برای حجم تولید 3.5 میلیون واحد، کاهش نقطه سربه سر کسب‌وکار خودرو به 2.5 میلیون واحد تا سال مالی 2026 و بررسی استراتژیک برای کشف مشارکت‌های جدید است. نیسان قصد دارد تا بیش از 300 میلیارد ین در هزینه‌های ثابت صرفه‌جویی کند، که شامل حدود 200 میلیارد ین از هزینه‌های فروش، عمومی و اداری (SG&A)، حدود 100 میلیارد ین از طریق بازسازی پایگاه تولید و حدود 30 میلیارد ین از طریق افزایش کارایی در بخش توسعه است. همچنین، هدف‌گذاری برای 100 میلیارد ین صرفه‌جویی در هزینه‌های متغیر نیز در نظر گرفته شده است. این شرکت بر دستیابی به ساختار هزینه‌ای کارآمدتر و در عین حال رشد درآمد از طریق محصولات رقابتی که نیازهای متنوع مشتریان را برآورده می‌کنند، متمرکز است. نیسان همچنین قصد دارد با اقداماتی نظیر گسترش مراکز خدمات مشترک و اولویت‌بندی هزینه‌های بازاریابی ثابت، هزینه‌های واحد نیروی کار را کاهش دهد. بهبود کارایی در بخش توسعه، از جمله مفهوم توسعه خانوادگی که زمان عرضه به بازار را کوتاه و هزینه‌های توسعه را کاهش می‌دهد، نیز در دستور کار قرار دارد. علاوه بر این، نیسان در نظر دارد تا با ساده‌سازی طراحی در شش محصول عمده جهانی خود، هزینه‌های ناشی از طراحی را حدود 60 میلیارد ین کاهش دهد. کاهش پیچیدگی قطعات تا 70 درصد، بهبود برنامه‌ریزی تولید برای حذف ناکارآمدی‌های زنجیره تأمین، کاهش هزینه‌های انبارداری و افزایش کارایی در انبارداری قطعات پس از فروش از دیگر اقدامات نیسان برای کاهش هزینه‌های عملیاتی تولید است. نسل سوم مدل‌های e-POWER نیز با بهبود 20 درصدی در مصرف سوخت و کاهش 20 درصدی در هزینه نسبت به نسل اول، به رشد سودآور پایدار کمک می‌کند. نیسان همچنین به طور دقیق دارایی‌های خود را ارزیابی می‌کند تا فرصت‌هایی برای کاهش هزینه‌های قابل توجه و افزایش کارایی پیدا کند.

۱.۲. روند حاشیه سود ناخالص و خالص:

روند حاشیه سود ناخالص نیسان در پنج سال گذشته نسبتاً باثبات بوده است، اگرچه نوساناتی را تجربه کرده است. میانگین حاشیه سود ناخالص نیسان در سال 2023، 16.51 درصد بوده که نسبت به سال 2022، 2.8 درصد کاهش داشته است. در سال 2022، میانگین حاشیه سود ناخالص 16.06 درصد بوده که نسبت به سال 2021، 8.51 درصد افزایش نشان می‌دهد. سال 2021 با میانگین 14.8 درصد، 8.74 درصد افزایش نسبت به سال 2020 را تجربه کرده است. آخرین داده‌ها برای سه ماهه منتهی به 31 دسامبر 2024، حاشیه سود ناخالص 15.45 درصد را نشان می‌دهد. به طور کلی، حاشیه سود ناخالص سالانه نیسان در دوره 2020-2024 بین 13.37 درصد تا 16.29 درصد متغیر بوده است.

روند حاشیه سود خالص نیسان در همین دوره نوسانات بیشتری را نشان می‌دهد. میانگین حاشیه سود خالص در سال 2023، 2.95 درصد بوده که نسبت به سال 2022، 75.6 درصد کاهش یافته است. در سال 2022، میانگین حاشیه سود خالص 1.68 درصد بوده که افزایش قابل توجه 247.37 درصدی نسبت به سال 2021 را نشان می‌دهد. سال 2021 با میانگین حاشیه سود خالص منفی 1.14 درصد، 89.88 درصد کاهش نسبت به سال 2020 را تجربه کرده است. آخرین داده‌ها برای سه ماهه منتهی به 31 دسامبر 2024، حاشیه سود خالص 2.76 درصد را نشان می‌دهد. حاشیه سود خالص سالانه نیسان در دوره 2020-2024 بین منفی 6.79 درصد تا 3.36 درصد متغیر بوده است. حاشیه سود عملیاتی نیسان نیز در این دوره نوسانات مشابهی داشته است.

در مقابل، حاشیه سود ناخالص تسلا در پنج سال گذشته روند نزولی را نشان می‌دهد. در دسامبر 2022، حاشیه سود ناخالص تسلا به اوج 25.6 درصد رسید، اما در دسامبر 2024 به پایین‌ترین سطح 5 ساله خود یعنی 17.9 درصد رسید. میانگین حاشیه سود ناخالص تسلا در سال 2023، 18.25 درصد بوده که نسبت به سال 2022، 28.7 درصد کاهش داشته است. در سال 2022، میانگین حاشیه سود ناخالص 25.6 درصد بوده که نسبت به سال 2021، 1.3 درصد افزایش نشان می‌دهد. سال 2021 با میانگین 25.3 درصد، 20.2 درصد افزایش نسبت به سال 2020 را تجربه کرده است. حاشیه سود ناخالص سالانه تسلا در دوره 2020-2024 بین 17.86 درصد تا 25.6 درصد متغیر بوده است.

روند حاشیه سود خالص تسلا در همین دوره به طور کلی صعودی بوده است، اگرچه در سال 2024 کاهش یافته است. میانگین حاشیه سود خالص تسلا در سال 2023، 15.5 درصد بوده که نسبت به سال 2022، 7.92 درصد کاهش داشته است. در سال 2022، میانگین حاشیه سود خالص 15.45 درصد بوده که نسبت به سال 2021، افزایش قابل توجهی را نشان می‌دهد. سال 2021 با میانگین 10.26 درصد، 413.49 درصد افزایش نسبت به سال 2020 را تجربه کرده است. آخرین داده‌ها برای سه ماهه منتهی به 31 دسامبر 2024، حاشیه سود خالص 7.3 درصد را نشان می‌دهد. حاشیه سود خالص سالانه تسلا در دوره 2020-2024 بین منفی 3.51 درصد تا 15.5 درصد متغیر بوده است.

۲- ارزش بازار:
ارزش بازار: ارزش بازار تسلا در آوریل 2025 حدود 1,063.16 میلیارد دلار (Tesla Market Cap) و نیسان حدود 10.86 میلیارد دلار (Nissan Market Cap) است. این نشان‌دهنده اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران به رشد آینده تسلا است.

• رشد درآمد: تسلا از 53.823 میلیارد دلار در سال 2021 به 97.69 میلیارد دلار در سال 2024 رسیده (رشد 51.35% از 2021 تا 2022، 18.79% از 2022 تا 2023، و 0.95% از 2023 تا 2024). نیسان از 73.886 میلیارد دلار در سال 2021 به 87.531 میلیارد دلار در سال 2024 رسیده (رشد 1.48% از 2021 تا 2022، 4.58% از 2022 تا 2023، و 11.63% از 2023 تا 2024).
• سهم بازار در خودروهای الکتریکی: تسلا در سال 2023 حدود 15.3% از بازار جهانی خودروهای الکتریکی را در اختیار داشت (EV Market Share)، اما این سهم در حال کاهش است (مثلاً در چین از 8.8% در مارس 2024 به 7.5% در مارس 2025). نیسان سهم کمتری (کمتر از 3%) دارد، که نشان‌دهنده جایگاه ضعیف‌تر آن در بازار EV است.
• بازارهای جغرافیایی: تسلا در آمریکای شمالی و اروپا غالب است، اما در چین با رقابت شدیدی مواجه است. نیسان در آسیا (ژاپن و چین) و بازارهای نوظهور قوی‌تر عمل می‌کند، اما در بخش EV، سهم کمتری دارد.

۳- چشم انداز تحلیلگران:

• تسلا: تحلیلگران تسلا را به عنوان شرکت رشد قوی با پتانسیل بالا در فناوری خودران و انرژی تجدیدپذیر می‌بینند، اما نگرانی‌هایی نسبت به قیمت بالای سهام (P/E بالا) و ریسک‌های عملیاتی وجود دارد. شاخص‌های کلیدی شامل حاشیه سود، رشد درآمد، و پیشرفت در فناوری است.
• نیسان: تحلیلگران نیسان را به عنوان شرکت پایدار با رشد متوسط ارزیابی می‌کنند. پتانسیل رشد نیسان در توسعه EV و بازارهای نوظهور است، اما نیاز به بهبود عملکرد مالی دارد. شاخص‌های کلیدی شامل سهم بازار EV، پیشرفت در فناوری، و توسعه بازارهای جدید است.
• حاشیه سود در بخش EV: حاشیه سود خالص تسلا در بخش EV حدود 7.30% است، در حالی که نیسان کمتر از 3.36% (برای کل شرکت) تخمین زده می‌شود. عوامل تأثیرگذار شامل کاهش هزینه‌ها برای تسلا و هزینه‌های بالای تأمین برای نیسان است.
• سهم بازار جهانی EV: تسلا حدود 15.3% در سال 2023 دارد، در حالی که نیسان کمتر از 3% است. سهم تسلا در 5 سال گذشته کاهش یافته، و نیسان نیز جایگاه ضعیف‌تری دارد.
• استراتژی قیمت‌گذاری: تسلا با کاهش قیمت‌ها فروش را افزایش داده، اما حاشیه سود را کاهش داده است. نیسان قیمت‌گذاری رقابتی در بازارهای نوظهور دارد، اما در بازارهای پیشرفته، رقابت با تسلا سخت است.
• تخصیص منابع مالی: تسلا سرمایه‌گذاری زیادی در R&D دارد، که منجر به رهبری فناوری شده، اما هزینه‌ها را افزایش داده است. نیسان از شراکت‌ها استفاده می‌کند، اما کندتر از تسلا عمل کرده است.
• ریسک‌های مالی: تسلا با بدهی بالا و وابستگی به رشد EV مواجه است، در حالی که نیسان با کندی در انتقال به EV و رقابت در بازارهای سنتی روبرو است.

آلومینیوم دیتاست یک مرکز تخصصی در حوزه مشاوره مدیریتی و تحلیل بازار است که تمرکز اصلی آن بر استفاده از داده، آمار و هوش مصنوعی برای تصمیم‌سازی‌های دقیق و اثربخش در کسب‌وکارهاست. در دنیای امروز، که دیتا به مهم‌ترین دارایی سازمان‌ها تبدیل شده، مزیت رقابتی نه در دسترسی به اطلاعات، بلکه در توان تحلیل و استفاده هوشمندانه از آن‌ها نهفته است. با بهره‌گیری از روش‌های نوین یادگیری ماشین، الگوریتم‌های پیشرفته تحلیل داده و مدل‌سازی آماری، آلومینیوم دیتاست خدماتی مانند تحقیقات بازار، تحلیل روندهای تجاری، پیش‌بینی رفتار مشتریان و طراحی استراتژی‌های رشد ارائه می‌دهد. رویکردی که این مجموعه دنبال می‌کند، مبتنی بر داده‌محوری و شفافیت تصمیم‌گیری است؛ به‌گونه‌ای که هر پیشنهاد و راهکار، بر پایه تحلیل‌های دقیق و قابل اتکا شکل می‌گیرد.