به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری ای بی اس نیوز ، روابط تجاری ایران و عراق به عنوان دو کشور همسایه با اشتراکات عمیق تاریخی، فرهنگی و مذهبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عراق به عنوان یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران در سال های اخیر با استقبال از محصولات ایرانی و افزایش سطح مبادلات به گسترش این روابط کمک کرده است. این تعاملات اقتصادی گسترده نشان دهنده چشم انداز مثبتی برای آینده روابط تجاری دو ملت است که می تواند زمینه رشد آتی را در حوزه های مختلف فراهم کند.
صادرات ایران به جهان در سال 1402 تقریباً به 49.4 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال 1401 کاهش 8.9 درصدی را نشان می دهد. در این میان عراق با واردات 9.2 میلیارد دلاری از ایران در صدر فهرست مقاصد صادراتی ایران قرار دارد و 18.7 درصد از کل صادرات کشور را به خود اختصاص داده است.
امضای 14 سند همکاری در سفر پزشکی به عراق
همزمان با سفر رئیس جمهور ایران به عراق، 14 سند همکاری در زمینه های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی و اجتماعی امروز با حضور مسعود رئیس جمهوری اسلامی ایران به امضای مقامات دو کشور رسید. السودانی و محمد شیعه السودانی نخست وزیر عراق.
این اسناد مربوط به حوزه های تربیت نیروهای متخصص، ورزش و جوانان، تبادلات فرهنگی و هنری و آثار تاریخی، آموزش و پرورش، رسانه، ارتباطات، اعزام کاروان های گردشگری مذهبی، کشاورزی و منابع طبیعی، اداره پست، حمایت اجتماعی از آموزش است. از نیروهای فنی مهندسی، مناطق آزاد ارتقای سطح نیروی کار شایسته و در نهایت همکاری اتاق های بازرگانی دو کشور است.
وزیران و مقامات مسئول دو کشور با حضور رئیس جمهوری اسلامی ایران و محمد شیعه السودانی نخست وزیر عراق اسناد همکاری امضا و مبادله کردند.
عراق بزرگترین مقصد صادرات ایران در میان کشورهای همسایه است. 9 میلیارد دلار انواع محصولات صادر شد
در سال 1402 عراق همچنان مقصد اصلی صادرات ایران در میان کشورهای همسایه بود. پس از آن امارات متحده عربی، ترکیه و پاکستان قرار دارند. بر اساس آمار، صادرات ایران به عراق در سال جاری بدون احتساب گاز، 7 میلیارد و 298 میلیون دلار و با احتساب گاز، 9 میلیارد و 216 میلیون دلار بوده است.
مقایسه آمارهای سال 1402 نشان می دهد که صادرات ایران به عراق بدون احتساب گاز از نظر ارزشی 13 درصد و از نظر وزنی 16 درصد افزایش یافته است. اما از سوی دیگر صادرات از جمله گاز طبیعی از نظر ارزشی 10 درصد و از نظر وزنی 3 درصد کاهش داشته است.
گاز در صدر فهرست محصولات صادراتی به عراق است/ سهم سیب و گوجه فرنگی در سبد صادراتی 270 میلیون دلار است.
بررسی فهرست کالاهای صادراتی ایران به عراق در سال 1402 تنوع و گستردگی این محصولات را نشان می دهد. در صدر این فهرست گاز طبیعی به ارزش 1.917 میلیون دلار قرار دارد. بعد از آن میله های آهن یا فولاد قرار دارند که با 703 میلیون دلار در جایگاه دوم قرار دارند.
از دیگر محصولات مهم صادراتی می توان به کاشی و سرامیک با 188 میلیون دلار، شمش آهن و فولاد با 186 میلیون دلار و ترکیبات پلی اتیلن با 186 میلیون دلار اشاره کرد. در زمینه محصولات کشاورزی می توان سیب درختی به ارزش 172 میلیون دلار و گوجه فرنگی کشت شده به ارزش 101 میلیون دلار را مشاهده کرد.
همچنین قطعات توربین بخار با 101 میلیون دلار، تخم مرغ خوراکی 107 میلیون دلار و کلینکر سیمانی با 104 میلیون دلار سهم قابل توجهی از این سبد صادراتی را تشکیل می دهند.
همچنین میز و ظروف پلاستیکی آشپزخانه با 93 میلیون دلار، محصولات پلاستیکی خانگی و نظافتی با 90 میلیون دلار و اوره با 82 میلیون دلار در این فهرست قرار دارند. سایر محصولات شامل هندوانه 81 میلیون دلاری، شیر خشک و پنیر نوزاد هر کدام 78 میلیون دلار، ورق های پلیمری اتیلن با 67 میلیون دلار، کولر آبی 66 میلیون دلار، پروفیل 64 میلیون دلار، ترانسفورماتور 60 میلیون دلار و لوله و لوله پلی اتیلن به قیمت 59 میلیون دلار است. .
سایر کالاهای صادراتی شامل تجهیزات نجاری به ارزش ۵۸ میلیون دلار، محصولات آهن اسفنجی و محصولات آهن یا فولاد به ارزش هر کدام ۵۷ میلیون دلار، کابل زمینی به ارزش ۵۷ میلیون دلار، پرتقال به ارزش ۵۶ میلیون دلار، پیاز به ارزش ۵۵ میلیون دلار، آب نبات و شکلات (با ۵۳ میلیون دلار)، پلاستیک. محصولات با 53 میلیون دلار و نان و کلوچه با 52 میلیون دلار.
چه کالاهایی از عراق به ایران می آید / واردات 180 درصد افزایش یافته است؟
از سوی دیگر، واردات ایران از عراق در سال 1402 به حدود 580 میلیون دلار رسید که نشان دهنده افزایش 180 درصدی نسبت به سال 1401 (263 میلیون دلار) است. در میان کالاهای وارداتی از عراق، سنگ‌های قیمتی و فلزات با 364 میلیون دلار بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
صنایع معدنی فلزات با 84.7 میلیون دلار، محصولات پلیمری با 39 میلیون دلار، لوازم خانگی با 33.6 میلیون دلار و صنایع برق و الکترونیک با 32.5 میلیون دلار نیز از محصولات مهم وارداتی محسوب می شوند. از دیگر گروه های کالایی وارداتی می توان به محصولات سلولزی با 13.2 میلیون دلار، ماشین آلات و تجهیزات با 8.7 میلیون دلار، خودرو و نیروی محرکه با دلار 6.6 میلیون دلار، روغن های نفتی با دلار 6 میلیون دلار، منسوجات، پوشاک و کفش با 4.7 میلیون دلار، مواد شیمیایی با 1.9 میلیون دلار اشاره کرد. میلیون دلار و صنایع معدنی غیرفلزی با 1.3 میلیون دلار.
سه نکته در مورد فرصت های توسعه روابط تجاری و اقتصادی با عراق
بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که روابط اقتصادی و تجاری ایران با عراق به‌عنوان یک کشور همسایه در حال توسعه، عمدتاً بر حوزه‌هایی مانند صنایع فولاد و معدن، انرژی و پتروشیمی، محصولات کشاورزی و غیره متمرکز است.
البته لازم به ذکر است که در سال های اخیر بخش خصوصی با حمایت دولت عراق در بخش مواد غذایی سرمایه گذاری هایی انجام داده است که البته با توجه به ظرفیت بالای این کشور، امکان توسعه این بخش ها وجود دارد. سرمایه گذاری در این حوزه حساس
اولین نکته ای که در اینجا به آن اشاره می شود مربوط به آمار جالب تراز تجاری دو کشور است. به طور کلی واردات ایران از عراق حدود یک بیستم صادرات کشورمان به عراق را تشکیل می دهد. بنابراین افزایش واردات کالا از عراق با توجه به حجم بالای صادرات ایران به این کشور قطعا می تواند به ثبات تراز تجاری دو کشور کمک کند.
نکته دیگری که در اینجا باید به آن اشاره کرد، همکاری مشترک دو کشور در زمینه مدیریت تحریم ها است. عراق با توجه به موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیکی خود می تواند کمک های بزرگی را در این زمینه به ما ارائه دهد که نیازمند برنامه ریزی و همکاری نزدیک مقامات ارشد دو کشور است.
نکته دیگری که در اینجا می توان به آن اشاره کرد استفاده از ظرفیت های کردستان عراق است. اگرچه روابط ایران با اقلیم کردستان در سال های اخیر چندان پررونق نبوده است، اما با توجه به سفر آتی رئیس جمهور به اقلیم کردستان برای اولین بار، فرصت بسیار خوبی برای گسترش همکاری ها و بهبود روابط وجود دارد.
لازم به ذکر است طی این سال ها شاهد حضور سرمایه گذاران نزدیک به دولت در فضای اقتصادی اقلیم کردستان نبوده ایم و به نظر می رسد سفر آتی پزشکان به این منطقه می تواند در تسهیل این شرایط موثر باشد.
absnews
