700 تریلیون از اول معلوم بود، صدای بخشی از آن می آمد
در نتیجه دولت در بودجه 1401 منابع قابل توجهی را از دست داد و به هر حال از عوارض 4200 تومانی متکی بود که در حال حاضر وجود ندارد و فکر می کرد 20 درصد از سهم 40 درصدی را داشته باشد. صندوق توسعه ملی از محل درآمدهای نفتی، تقریباً 137 هزار میلیارد تومان که تاکنون حذف شده است. بنابراین او دو منبع درآمد ناپایدار را در نظر دارد که دیگر وجود ندارد، اما باید به فکر 80 هزار میلیاردی باشد که مجلس به هزینه هایش اضافه کرده است. البته اینها تنها هزینه های جدید نیستند و می توان به اصلاح افزایش حقوق برای سال آینده نیز اشاره کرد که با توجه به افزایش میانگین 10 تا 60 درصدی صورتحساب (افزایش در برابر) هزینه های جاری را افزایش می دهد. حداقل 4.5 تا 5.6 میلیون تومان).
این ترکیب طوری عوض شد که خودشان قبول نکردند!
محوری ترین سوال بودجه مورد حمایت قرار نگرفت!
صدها تریلیون از دست رفته است، اما هزینه هنوز وجود دارد!
به گزارش ای بی اس نیوز، رسیدگی به لایحه تخصیص 1401 در کمیسیون تلفیق به سمتی پیش رفته است که اکثر مصوبات آن سوالاتی را ایجاد کرده است. از لحظه اعتراض به حذف ارز 4200 تومانی که دولت با اطمینان به مجلس آورده بود تا اینکه در اقدامی عجیب خرید سربازی از گرانی بدون هماهنگی با دستگاه های ذیربط یا مصوبه یا افزایش حقوق و شایعات مطرح شد. درباره نمایندگان مجلس از درج اطلاعات حقوق و دستمزد خود در سامانه ثبت حقوق و مزایا معاف شدند.
اما پس از بررسی این لایحه در کمیسیون تلفیق، حاجی بابایی – رئیس کمیسیون – در بیانیه ای از عملکرد کمیسیون دفاع کرد و حتی گفت که در برخی موارد مانند حذف ارز 4200 تومانی، مجلس در کنار آن ایستاد. مردم و با آن مخالفت کردند.
مجلس چگونه تصمیم می گیرد که …
دولت ها برنامه محکمی برای ایجاد منابع جدید و پایدار ندارند
کمی به عقب برگردیم، همین روند با چالش های مختلف تکرار شد. مجلس برای سال 1399 کمبود لایحه را اجتناب ناپذیر دانست و خاطرنشان کرد که منابع پیش بینی شده قابل تحقق نیست و باید تعدیل شود. دولت نیز از بودجه خود دفاع کرد، اما تصمیم نهایی با افزایش سقف منابع همراه شد و در کمتر از سه ماه اجرا، حداقل 150 هزار میلیارد کسری اعلام کرد و دولت با فروش بیشتر اوراق و بهادار جبران کند. برداشت منابع از صندوق توسعه
این رویه برای سال های 1397 و 1398 نیز تکرار شد و قبل از آن نیز با کمی تفاوت وضعیت به همین منوال بود. آنچه برای 1401 اتفاق افتاد بعید است با این روند متفاوت باشد. روندی که مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفت. اخیرا همتی، رئیس سابق بانک مرکزی با اشاره به تصمیمات کمیسیون تلفیق گفت: «مهمترین سند مالی سال 1401 نه تنها نشان دهنده اصلاح ساختار بودجه نیست که همواره مورد تاکید شورای عالی امنیت ملی بوده است. رهبری، اما از افزایش کسری بودجه و کاهش قدرت خرید نیز نگران هستند: «مردم جدی هستند، اگرچه این عدم اصلاح ساختاری و رویه‌ای محدود به این دولت نمی‌شود، اما به هر حال نتیجه آن منجر به این خواهد شد. تامین مالی محله هایی که خود عامل تورم و آسیب آن به مردم هستند.
اما ترکیبی که تاکنون پول صندوق توسعه ملی دیده است از منابع دولتی خارج شده است، به گفته رئیس کمیسیون 80 هزار میلیارد تومان دیگر برای کالاهای اساسی و یارانه اضافه شده و با 137 هزار میلیارد تومان این صندوق به 220 هزار میلیارد تومان رسیده است. تومان ابهامی وجود دارد که دولت باید در نظر بگیرد.
در سال های قبل به شکل دیگری همین طور بود
عملکرد دولت نیز در برآورد منابع جایگاهی دارد. با این حال، سال هاست که با کاهش درآمدهای نفتی، دولت ها برای جایگزینی آنها با چالش مواجه شده اند. گاه مالیات ها را افزایش می دادند که بر گروه های خاصی فشار می آورد و باعث فرار مالیاتی و معافیت ها می شد. آنها زمانی بر فروش اوراق بهادار تمرکز می کنند که بدهی های سنگینی را متحمل شده اند یا از بازار سهام به عنوان ابزار تامین مالی استفاده می کنند که نتیجه آن مشخص است.
absnews
این تنها بخشی از حواشی لایحه اعتبارات 1401 است و به نوعی تکرار گرایش رایج سال های گذشته است. به عنوان مثال دولت دوازدهم برای امسال لایحه 2435 میلیاردی را به مجلس تقدیم کرد و پس از واکنش منفی نمایندگان و انتقادات به کسری بودجه و اینکه می خواهند اصلاحاتی انجام دهند، پس از 60 روز چرخش بودجه در مجمع مشترک. کمیسیون به گونه ای او را دستکاری کردند که حتی ژنرال هایش در صحن علنی رای نیاوردند و توسط خود نمایندگان رد شدند و در نهایت آنچه تصویب شد نه تنها باعث کاهش کسری بودجه نشد، بلکه در برخی موارد سقف منابع را افزایش داد. به 70 درصد رسید و بودجه از ابتدای سال با کسری مواجه بود.
تورم یکی از پیامدهای این بودجه ریزی و تصویب است
پول نبود ولی 80 تریلیون اضافه کردیم!
سوال این است که آیا خود مجلس هیچ تصوری از منبع درآمد هزینه های خود در بودجه های سالانه ندارد؟ وقتی او منبعی را حذف می‌کند، چگونه هزینه جدیدی را در جای دیگری بدون بازپرداخت یا حذف هزینه‌ها ایجاد می‌کند، و آیا همان راه‌آهن معیوب منجر به همان کسری بودجه نمی‌شود که در طول سال اجرا می‌کرد؟
اگرچه دولت برای بودجه 1401 اشاره کرد که منابع ثابت و قابل اعتمادی را پیش بینی کرده بود تا کسری ایجاد نشود، اما در مدت کوتاهی اولین گزارش مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که حدود 700 هزار میلیارد تومان خارج شده است. از 1372 تریلیون منابع عمومی ناپایدار و محتمل است این محل کسری دارد که 137 هزار میلیارد آن همان منابع صندوق توسعه ملی بوده که اکنون رفع شده است. دولت منابع 4200 سرکوب ارزی را نیز در این لایحه گنجاند که ظاهراً هیچ حمایتی نداشت و مجلس نیز به آن رأی نداد.
در همین راستا باید به این نکته اشاره کرد که حذف ارز 4200 تومانی طی چند ماه گذشته محوری ترین موضوع اقتصادی دولت و مجلس بوده است که هر دو به اتفاق آرا تاکید کردند; در حالی که چندین بار در جلسات مورد بررسی قرار گرفت و در حالی که خبری از ادامه پرداخت این ارز در صورتحساب مالی نبود، به نظر می رسید طرفین آنقدر از برنامه خود برای حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی مطمئن بوده اند که دولت از آن خودداری کرده است. در بودجه گنجانده شود و مجلس تصویب کند، اما طولی نکشید که بالاخره ابزار مخالفت بلند شد و حذف ارز 4200 تومانی را در سال آینده اعلام کرد. ماجرا از این قرار بود که به گفته منتقدان، دولت با تمام تمرکز خود بر این موضوع، حتی برنامه مشخصی برای رسیدگی به پیامدها و عقب نشینی خود به مجلس ارائه نکرد.
بخش دیگری از سخنان رئیس کمیسیون مختلط نیز جای بررسی دارد. جایی که به راحتی می توان از حذف ها و اضافاتی که حداقل 220 هزار میلیارد تومان هزینه دارد صحبت کرد اما پولی برای آن وجود ندارد. وی گفت: دولت نتوانست مجوز برداشت 20 درصد از منابع صندوق توسعه ملی را بگیرد و مجلس موافقت نکرد و در این صورت 137 هزار میلیارد تومان از منابع قطع می شود و نمایندگان مجلس انتظار داشتند دولت معرفی کند. منابع جدید برای پوشش این رقم یا این هزینه ها.” اما این کار انجام نشد.»
وقتی بودجه به مجلس ارائه می شود، دولت ها با درجه بالایی از تعصب از آن دفاع می کنند و به انتقاد یا کسری واکنش نشان می دهند. نمایندگان اما به کسری و ابعاد منفی بودجه اشاره می کنند و آنقدر هیاهو به راه می اندازند که قرار است با اصلاح ساختاری بودجه ای ارائه کنند تا اقتصاد کشور را به هم بزنند، اما در نهایت ترکیبی ایجاد می کنند که هنوز تایید نشده است می آید و کسی آن را نمی گیرد. این داستان عجیب تقریبا هر سال تکرار می شود.
