00:00 – 02 نوامبر 1403
بر اساس آمارها، تولید محصولات کشاورزی با رشد 400 درصدی از 25 میلیون تن در ابتدای انقلاب به 133 میلیون تن رسیده است که متاسفانه هر ساله بخش زیادی از این میزان تولید در مراحل کشاورزی هدر می رود. رشد، برداشت و مصرف که یکی از تهدیدهای جدی برای بخش کشاورزی است.
بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ایران، ایران از نظر ضایعات سالانه 30 تا 35 درصدی محصولات کشاورزی رتبه اول جهان را دارد و برای دستیابی به امنیت غذایی پایدار باید تدابیری برای کاهش ضایعات از مزرعه تا چنگال اندیشید. .
اگرچه دستیابی به غذای کافی، فرهنگ غذایی مناسب، پرهیز از ضایعات و ارتقای شاخصهای کیفیت و سلامت مواد غذایی از اهداف سند امنیت غذایی است، اما تامین امنیت غذایی با رعایت اصول اخلاقی یکی از چالشهای پیش روی محققان مواد غذایی است. جهاد کشاورزی بر این اساس مدیریت صحیح مواد غذایی و پرهیز از افراط و تفریط را باید در دستور کار قرار دهد متأسفانه سالانه بین 35 تا 40 میلیون تن محصول کشاورزی به جز میزان ارز و سود حاصل از آن نخواهیم داشت. صادرات رشد قابل توجهی داشته است.
اهمیت کاهش ضایعات محصولات کشاورزی به حدی است که مجتبی الخیام رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی می گوید: با هدر دادن روزانه یک عدد برنج، 23 هزار نفر سیر می شوند و ضایعات روزانه یک قاشق برنج هدر می رود. غذای 500 هزار نفری که شاید معادل واردات برنج امسال باشد.
هدر دادن یک قاشق برنج در روز معادل غذا دادن به 500000 نفر است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: یکی از افتخارات جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب، تدوین اولین سند امنیت غذایی بود، زیرا پس از 44 سال، بخش کشاورزی در مسیر درست حرکت کرده است سیاست کلی مواد غذایی کنترل زنجیره تولید از ابتدای کشاورزی تا بازار است.
در حال حاضر نه تنها میزان ضایعات کشاورزی در ایران بالاست، بلکه به دلیل فرهنگ سازی غلط، سرانه مصرف بسیاری از محصولات مانند روغن و شکر 1.5 برابر سایر کشورها است.
در همین رابطه غلامرضا نوری وزیر جهاد کشاورزی گفت: طبق آمار تمام محصولات تولید شده به دست مردم نمی رسد و حدود یک سوم محصولات به هدف نهایی که مصرف است نمی رسد. در حالی که با اخلاق، این چالش باید اصلاح شود.
نوری بیان کرد: بررسی الگوی مصرف روغن و شکر نشان می دهد که میزان مصرف 1.5 برابر استاندارد ملی است که با توجه به تامین ارز هزینه هنگفتی را متوجه دولت می کند و از سوی دیگر هزینه های خانوار را نیز متحمل می شود. دشوار است. فشار بر اقتصاد که مستلزم اصلاح فرهنگ مصرف بر اساس مبانی اخلاقی است که منجر به استفاده صحیح از مواد غذایی در کشور شود.
دستیابی به خودکفایی در محصولات کشاورزی با صرفه جویی 10 درصدی در ضایعات امکان پذیر است
قاسم پیشه ور رئیس اتاق سندیکاهای کشاورزی گفت: یکی از چالش های کنونی پیش روی بخش کشاورزی، مصرف محصولات کشاورزی خام و تازه است و با وجود اینکه کشورهای دیگر به دنبال مصرف کنسرو میوه هستند، در کشور ما به صورت خام از آن استفاده می شود. زیرا از فرهنگ ایرانی برای نوشیدنی استفاده می شود.
به گفته وی، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی مستلزم ایجاد صنایع تولیدی و معرفی صنایع مناسب است اگرچه اکثر محصولات کشاورزی فاسد شدنی هستند، اما با راه اندازی صنایع تولیدی امکان ماندگاری محصول در مدت یک تا دو سال وجود دارد.
پیشه ور ادامه داد: به دلیل نبود صنایع تبدیلی مناسب، اکثر محصولات در بازار یا در حین حمل و نقل خراب می شوند، بنابراین طبق بسیاری از گزارش ها 25 تا 30 درصد ضایعات داریم که با کاهش حداقل 10 درصدی می توان به این مهم دست یافت. . ٪.
رئیس اتاق انجمن های صنفی کشاورزی گفت: به دلیل نبود وسایل حمل و نقل مناسب از طریق ریلی، هوایی و دریایی و افزایش ضایعات در بخش کشاورزی، فرصت های صادرات خوبی را از دست می دهیم، در حالی که با کاهش ضایعات می توان درآمد خوبی داشت. ارز در بخش کشاورزی و از سوی دیگر میزان واردات مواد اساسی کاهش چشمگیری خواهد داشت.
طبق آمار سالانه با این میزان ضایعات در کشور ما غذای 24 میلیون نفر هدر می رود با اعمال الگوی کشاورزی و نفوذ علم و فناوری به بخش تولید، بهره وری افزایش و ضایعات کاهش می یابد.
کاهش 30 درصدی واردات مواد اساسی پس از اصلاح الگوی مصرف
عطاالله الهاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی نیز گفت: ضایعات بخش کشاورزی اعم از محصولات کشاورزی و باغی ناشی از عوامل متعددی مانند قطعی برق و تاثیر آن بر کیفیت، مشکلات حمل و نقل، تجمیع است. خرابی ها و فرهنگ مصرف که متأسفانه منجر به هدر رفت 25 تا 30 درصد محصول از زمان کاشت، برداشت و برداشت تا سفره خانواده می شود.
وی با تاکید بر اصلاح الگوی مصرف افزود: بخشی از ضایعات مربوط به زمان کشت و بخشی دیگر مربوط به حوزه مصرف است و با اصلاح الگوی مصرف بیشتر مشکلات حل می شود. به نظر من مهم ترین نکته زمان مصرف است که با اصلاح آن شاهد کمبود محصول هستیم.
الهاشمی ادامه داد: طبق آمار روزانه بیشتر محصول در رستوران ها و هتل ها هدر می رود و بخشی دیگر در مصرف روزانه خانواده ها هدر می رود.
عضو شورای هماهنگی تشکل های حوزه کشاورزی میانگین ضایعات را 30 درصد اعلام کرد و افزود: بر اساس آمار سالانه 125 تا 130 میلیون تن محصولات کشاورزی با احتساب میانگین ضایعات در کشور تولید می شود. سالانه 40 میلیون تن محصول کشاورزی اعم از زراعی و باغی تولید می شود و ماهی و دام و طیور هدر می رود که عدد کمی نیست که متوجه آن نباشیم.
وی بیان کرد: ضایعات میوه در مراحل برداشت و کشت به حدی است که جلوگیری از ضایعات و اصلاح الگوی مصرف بسیاری از مشکلات تامین مواد غذایی را برطرف می کند و از سوی دیگر حداقل واردات مواد اساسی را 30 درصد کاهش می دهد.
طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ایران سالانه بین 30 تا 35 درصد از این مقدار هدر می رود، اما اگر میزان ضایعات کمتر از ده برابر شود، علاوه بر رشد دو برابری صادرات و کاهش واردات، ما در اسرع وقت به الگوی مصرف این ماده خواهیم رسید.
خبرنگار: آزاده محبی