مرکز ملی پایش و بهبود فضای کسب و کار وزارت اقتصاد و دارایی به منظور ارتقای سطح شفافیت، کاهش رویه های دست و پاگیر و یکپارچه سازی سیستم صدور مجوز کشور، سامانه شمارنده مجوز کشور را در سال ۱۳۹۶ راه اندازی کرد.
در این سامانه اطلاعاتی در خصوص میزان درخواست ها، صدور پروانه بازرگانی، عملکرد دستگاه ها و میزان شکایات مردم و فعالان اقتصادی از صدور مجوز دستگاه ها در اختیار مردم قرار گرفت، اما این سامانه موفق نبود. همانطور که انتظار میرفت.
پس از تصویب قانون «تسهیل در صدور پروانههای تجاری» در مجلس یازدهم و ابلاغ آن به دولت، وزارت اقتصاد به عنوان متولی اصلی این موضوع در مرکز ملی رصد مشاغل وابسته به این وزارتخانه، همه را مکلف کرد. موسساتی برای پیوستن به این پورتال که به متقاضیان امکان می دهد در کمترین زمان ممکن مجوز دریافت کنند.
سید امیر سیاح، رئیس مرکز بهبود فضای کسب و کار، سردرگمی سیستم صدور مجوز در کشور و وجود تعداد مجوزها به تفکیک توسط مراجع صادرکننده، استانداری ها و انواع مشاغل را از جمله مشکلات پیش از اتصال عنوان کرد. دستگاه ها به درگاه ملی صدور پروانه: عدم ارتباط مراجع صدور مجوز (به استثنای اتحادیه ها)، عدم شفافیت شرایط، اسناد، استعلامات، زمان و هزینه صدور پروانه کسب، عدم تفکیک مجوزها به ثبت محور و راستیآزماییمحور بودن و عدم امکان نظارت و ارزیابی عملکرد ارگانهای صدور مجوز از جمله مشکلاتی است که در زمینه صدور مجوز کسب و کار با آن مواجه بودهایم.
وی ادامه داد: علاوه بر این، مشکلات عدیده ای در روند صدور پروانه زمین، وجود استعلام های پیچیده، متعدد و مبهم بین طرفین در فرآیند صدور مجوز، وجود قوانین، مقررات و رویه های فراوانی که موجب اخلال در کسب و کار می شود، وجود دارد. سیاستهای اقتصادی دولت غیرقابل پیشبینی و غیرقابل پیشبینی است بیثباتی فضای کسبوکار برای فعالان اقتصادی و نبود رویکردها و رویههای خاص برای مقابله با مشکلات تولیدکنندگان و سرمایهگذاران، فضای کسبوکار کشور را نیز آزار میدهد. .
غلبه بر مشکلات راه اندازی یک کسب و کار
رئیس مرکز ملی بهبود فضای کسب و کار در ادامه به تشریح اقدامات انجام شده برای برون رفت از این مشکلات پرداخت و افزود: با توجه به اهمیت موضوع بهبود فضای کسب و کار و مشکلات موجود در این زمینه، برنامه ها و برنامه های عملیاتی راهبردی وجود دارد. برای وزارت اقتصاد در این زمینه تهیه شده است.
وی گفت: آزادسازی محدودیت ها با اصلاح و حذف قوانین و مقررات مانع کسب و کار، توسعه و تکمیل پورتال ملی مجوز، رقابتی و قابل پیش بینی اقتصاد، صدور مجوز زمین با اجرای راهکار لایه اطلاعات مکانی و دریافت پاسخ آنلاین به استعلامات مرتبط با زمین. از پورتال مجوز ملی با این موضوع.
ساده سازی شرایط و مراحل صدور مجوزهای تجاری
سیاح با اشاره به اینکه ساده سازی شرایط و فرآیند صدور مجوز یکی از دستاوردهای اتصال دستگاه ها به درگاه ملی صدور مجوز است، گفت: تصویب بیش از 1946 مجوز در شورای ویرایش و بهبود فضای کسب و کار، تعیین ثبت مجوزها. بر اساس تایید و تایید 2898 مجوز تجاری از جمله مزایای اتصال دستگاه ها به درگاه ملی صدور مجوز، اصلاح رویه های آژانس ها و ارگان های صدور مجوز در خصوص هزینه های صدور مجوز، شفاف سازی هزینه ها و کاهش هزینه های غیرضروری است.
رئیس مرکز بهبود محیط کسب و کار افزود: ساده سازی شناسنامه مجوزهای تجاری با حذف مدارک مربوط به مستندات، حذف امضاهای طلایی در صدور مجوزها، حذف یا کاهش بسیاری از استانداردهای مربوط به سایز در شرایط صدور برخی مجوزها در کشور و تسهیل شرایط مربوط به نیروی کار در مجوزهای کسب و کار، تکمیل بانک اطلاعاتی معتبر برای صدور مجوز، گسترش، توسعه و لغو فعالیت برای کلیه مجوزهای صادره در کشور، شفاف سازی و نظارت بر فرآیندهای اخذ مجوز فعالیت و امور کلیدی بررسی های بین دستگاهی در دولت سیزدهم نیز انجام شد.
حذف بیش از 1100 شرایط و سند غیرعادی از صدور پروانه کسب
صحیح قوانین، مقررات و رویه های داخلی اعم از بخشنامه ها، آیین نامه ها، دستورالعمل ها و غیره را با رویکرد حذف وضعیت، امضاهای طلایی، شرایط سخت، غیرشفاف و غیرضروری از شرایط صدور مجوز توسط هیئت تحریریه و بهبود کسب و کار شناسایی کرد. محیطی را از اقدامات انجام شده برای تسهیل صدور پروانه کسب عنوان کرد و ادامه داد: بیش از 33 هزار شرط برای صدور پروانه از سوی مسئولان تعیین شده است و در مجموع مجوزها 1142 مورد غیرعادی و سند شناسایی شده است. از جمله نتایج این رویه، تدوین دو لایحه قانونی به منظور اصلاح یا حذف 10 ماده یا مفاد قانون برای تصویب در شورای اسلامی و همچنین اصلاح یا حذف 10 ماده یا ماده قانونی بود. قانون برای تصویب در شورای اسلامی.
وی اعلام کرد: 869 تشریفات داخلی نیز شناسایی شد که برای اصلاح یا ابطال به ادارات مربوطه ارجاع شد.
رئیس مرکز ملی بهبود فضای کسب و کار تایید کرد: 511 پروانه مشاغل خانگی، 2614 پروانه بازرگانی و 57 پروانه دستگاه به سمت ثبت توسط هیئت ویرایش و بهبود فضای کسب و کار از میان مجوزهای بارگذاری شده هدایت شده و هدایت می شوند. به سمت ثبت نام و یا به سمت تایید هدایت می شود. این مجوزها به صورت فوری و الکترونیکی صادر می شود و نظارت های قبلی به نظارت های بعدی تبدیل می شود.
سه دستگاه وجود دارد که از پورتال ملی مجوز فرار می کنند
بر اساس این گزارش، همچنان تعدادی از موسسات هستند که به سامانه پرتال ملی مجوز متصل نیستند و به نوعی معتقدند از دست مرکز بهبود فضای کسب و کار حتی سازمان روانشناسی در امان مانده اند ، سازمان وکلا و یکی دو نهاد دیگر همچنان به پرتال ملی صدور مجوز متصل نیستند که به گفته سیاح، رئیس مرکز بهبود محیط کسب و کار، این دستگاه ها به زودی به پرتال ملی صدور مجوز متصل خواهند شد.
سیاح گفت: کانون وکلا معتقد است که از دیوان عدالت اداری رای گرفته اند و نیازی به تماس با درگاه ملی صدور مجوز ندارند، اما باید اعلام کنم که به زودی هم کانون وکلا و هم سازمان سلامت روان نقش خود را خواهند داشت و مجوزها لغو شده است
وی بیان کرد: کانون وکلای دادگستری و کانون وکلا خود با درگاه ملی صدور مجوز ارتباطی ندارند. هر مجوزی که فاقد هویت و صفحه در پرتال ملی صدور مجوز باشد، از نظر دولت فاقد اعتبار است و به تدریج دیگر در ادارات و بانک ها ارائه نخواهد شد.
رئیس مرکز بهبود فضای کسب و کار خاطرنشان کرد: امیدوارم مسئولان و وکلای مرکز قضایی به قانون احترام بگذارند و پروانه خود را به صورت الکترونیکی صادر کنند.
وی با تاکید بر تصمیم مجلس در خصوص مجوز قانونی تصریح کرد: این مصوبه به معنای واگذاری کانون وکلا به وزارت اقتصاد نیست. صدور پروانه وکالت باید از طریق درگاه ملی صدور مجوز باشد و این ربطی به استقلال کانون وکلا ندارد.
سیاح ادامه داد: تماس با درگاه ملی صدور مجوز به معنای شفاف سازی شرایط و هزینه های صدور و تمدید مجوزها است و با صدور مجوز از طریق درگاه ملی مجوز، سایر طرفین حق دریافت مبلغ مورد نظر خود را در ازای انتقال مجوز ندارند. مجوز قانونی یا تأخیر در صدور مجوز برای مردم.
تمامی مراحل قانونی مربوط به پورتال ملی صدور مجوز اجرا شده است
بر اساس این گزارش، اتصال به درگاه ملی مجوز یکی از اقدامات بزرگی بود که منجر به کاهش فساد در اقتصاد کشور و حذف امضاهای طلایی در این بخش شد. سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و دارایی در خصوص آخرین تحولات اجرای پرتال ملی مجوزها گفت: تمام اجزای قانون به جز مرحله نهایی که مرحله تبدیل مجوزهای کاغذی در اقتصاد ایران به مرحله نهایی است اجرا شده است. مجوزهای الکترونیکی و هویت های منحصر به فرد، خدا را شکر.
وی افزود: البته در هر مرحله نقاط ضعفی وجود دارد، اما آنچه مهم است این است که همه حوزه هایی که سه چهار سال پیش به عنوان موانع پیش روی کسب و کارها و فعالان اقتصادی مطرح کردیم، ممکن است باعث رشوه گیری، تولید سخت و آزاردهنده شده باشد و مسائلی از این دست، به همت دولت، مجلس و رسانه ملی، اکنون مسیری کم هزینه، آسان و بسیار هموار در بخش مهمی از تجارت صادراتی است.
خاندوزی اضافه کرد: بیش از یک میلیون فعال اقتصادی توانستند از طریق پرتال ملی، یعنی بدون برگه، بدون ارجاع مجوز فعالیت اقتصادی بگیرند و البته هنوز برخی از موسسات دچار مشکل هستند، مثلاً وزارت آموزش و پرورش گاهی اوقات با مشکلاتی مواجه می شود زیرا مدتی پیش متقاضیان این بخش از مجوزهای تجاری در رنج هستند اما به استثنای مرحله پایانی که تبدیل پروانه کاغذی به الکترونیکی است که انشالله در دستور کار کل خواهد بود. کشور از اردیبهشت آینده، بقیه اجزای قانون به میزان خوبی اجرا شده است.
بر اساس این گزارش و بر اساس آخرین آمار پرتال ملی مجوزها، یک میلیون و 616 هزار و 404 مجوز از درگاه ملی مجوزها صادر شده و 198 هزار و 716 درخواست برای صدور مجوز ارائه شده و در دست بررسی است.