به گزارش ای بی اس نیوز، بیش از 110 سال از تولید نفت و گاز در ایران می گذرد و در این سال ها این صنعت با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است. بر اساس آخرین گزارش آماری سالانه بریتیش پترولیوم، ایران در سال 2022 156 میلیارد بشکه نفت در اختیار خواهد داشت. 9 درصد از منابع نفتی جهان) پس از ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا، رتبه چهارم ذخایر جهانی نفت را دارد، اما با تولید نفت. ایران از 8 درصد نفت خام جهان، جایگاه هشتم را در بخش تولیدکننده به خود اختصاص داده است.
انتهای پیام
وی با اشاره به اینکه با فناوری های پیشرفته ای که در آینده اختراع می شود، این مقدار نیز برداشت می شود، گفت: در مورد روغن نیز چنین وضعیتی وجود دارد که مقدار قابل برداشت برداشت می شود، اما حداقل نصف آن برداشت می شود. و در برخی از مخازن تا 70 درصد در مخازن باقی می ماند که با فناوری های آینده قابل برداشت است.
تا سال 2050، بیش از نیمی از خودروها الکتریکی خواهند بود
سهم ایران در تولید گاز جهان تنها 6 درصد است
بر اساس برخی نمودارهای آماری موسسات تحقیقاتی آینده شرکت های بزرگ جهانی مانند مکنزی، شورون، بریتیش پترولیوم و توتال، تقاضا برای نفت خام تا سال 2050 کاهش خواهد یافت. همچنین طبق آخرین گزارش های اوپک، سهم فسیل های سوخت کاهش یافته است. نسبت به سال های اخیر 2 درصد افزایش یافته و این روند ادامه خواهد داشت.
دهقان با تاکید بر اینکه طی دهه های آینده تقاضا برای سوخت های فسیلی به ویژه نفت خام کاهش خواهد یافت، گفت: اکنون باید شدت تولید از مخازن نفت خام معمولی و سبک را افزایش دهیم. اگر قرار است نفت در مخازن بماند و در دهه های آینده تولید نشود، بهتر است نفت گران و سنگین باشد (هزینه توسعه بالا). از سوی دیگر استفاده از روش های فناورانه در مخازن نفت و گاز، ایجاد جاذبه های سرمایه گذاری، بازنگری در قوانین و مقررات سنگین باید در دستور کار قرار گیرد.
خطیبی با بیان اینکه برداشت کامل از مخازن نفت امکان پذیر نیست، گفت: اگر مخزنی 100 واحدی نفت را تصور کنید، میزان برداشتی که با فناوری های روز انجام می شود بین 30 تا 40 درصد است یعنی حدود 60 یا 70 درصد در مخزن باقی می ماند. مخزن، بنابراین برای مخازن نفت دو موضوع وجود دارد، یکی میزان قابل استحصال با فناوری های روز و دیگری نفت موجود.
همچنین طبق آخرین گزارش آژانس جهانی انرژی های تجدیدپذیر، سهم انرژی خورشیدی و بادی در جهان 17 درصد است و این رقم در سال 2050 به 70 درصد خواهد رسید. لزوماً پذیرش انرژی های نو توسط جهان به دلیل نیست. به مسائل زیست محیطی، اما تولید انرژی های جدید سود بیشتری نسبت به سوخت های فسیلی برای شرکت ها و موسسات مالی جهانی دارد. به عنوان مثال، تنها 36 دلار برای تولید یک مگاوات برق در بخش انرژی خورشیدی نیاز است، در حالی که این هزینه در نیروگاه های سیکل ترکیبی 60 دلار است.
به گفته وی، بیش از 50 درصد نفت جهان در آمریکا، روسیه، عربستان سعودی، کانادا و چین تولید می شود. این کشورها مانند چین (تولید روزانه 4.5 میلیون بشکه) در نهایت طی دو تا چهار دهه آینده با این روند به منابع نفتی خود پایان خواهند داد و من فکر می کنم قطعاً باید پس از آن به فکر سرمایه گذاری در بخش های انرژی جدید باشند. با وجود اینکه ایران یکی از صاحبان اصلی منابع گازی است و در دهه های گذشته تمرکز زیادی بر تولید خود داشته است، سهم ما از تولید این حامل انرژی در جهان تنها 6 درصد است.
حرکت جهانی به سمت انرژی های جایگزین
وی با تاکید بر اینکه قبل از پایان این سوخت ها، کشورها باید به فکر جایگزین باشند، گفت: انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشیدی، بادی و غیره که تمام شدنی نیستند با استقبال خوبی مواجه شده و کشورها به سرمایه گذاری در حوزه انرژی های تجدیدپذیر روی آورده اند. ایران نیز در این میان اقداماتی را انجام داده است، اما از آنجایی که ایران دارای منابع غنی سوخت فسیلی است، توجهی به انرژی های تجدیدپذیر آنچنان که لازم است نداشته است.
خطیبی ادامه داد: به هر حال این مخازن هم تمام می شود و قبل از این اتفاق کشورها باید فکری کنند و به سمت انرژی های تجدیدپذیر حرکت کنند و وقتی این انرژی تمام شد می توانند از انرژی های تجدیدپذیر استفاده کنند و این جایگزینی باید به تدریج انجام شود. سبد انرژی باید متنوع شود و به تدریج انرژی های تجدیدپذیر سهم خود را افزایش دهند.
در همین رابطه محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک به ای بی اس نیوز گفت: دنیا منتظر تمام شدن سوخت های فسیلی و سپس روی آوردن به انرژی های تجدیدپذیر نخواهد بود، اکنون حرکت به سمت انرژی های جایگزین آغاز شده است تا زمانی که سوخت های فسیلی تمام شود. راهی وجود خواهد داشت.” آنچه مسلم است این است که سوخت های فسیلی تمام شدنی و غیر قابل تجدید هستند، به همین دلیل پس از مدتی تمام می شوند، طبیعتا بسیاری از کشورها به دنبال راه های جایگزین هستند.
رضا دهقان، مدیر توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران معتقد است که عصر نفت خام به هیچ وجه به پایان نرسیده است و با توجه به آمار پژوهشکدههای آینده این کشور همچنان از این حامل انرژی در جهان استقبال میشود. معتبرترین شرکت های نفتی جهان، در آینده یک ماده خام استراتژیک به یک ماده خام رایج تبدیل می شود. به عبارت دیگر، عصر طلایی و فروش نفت در حال حاضر جذاب است نه در آینده.
در حال حاضر 13 درصد نفت خام تولیدی در بخش پتروشیمی، 30 درصد در بخش های داخلی، تجاری و کشاورزی و 60 درصد در بخش حمل و نقل مصرف می شود. بنابراین با توجه به رشد صنعت برق در بخش حمل و نقل، در آینده شاهد کاهش مصرف نفت خام خواهیم بود، به طوری که طبق پیش بینی ها، تا سال 2050، نیمی از خودروهای در حال تردد در جهان خواهند بود. برقی باشد
این کارشناس انرژی با اشاره به ضرورت توسعه انرژی های تجدیدپذیر در ایران گفت: اگرچه در ایران گام هایی برای توسعه انرژی های پاک برداشته شده است، اما باید در این زمینه گام های جدی تری برداشته شود، ایران نباید تنها به سوخت های فسیلی متکی باشد و باید توسعه بیشتر توسعه انرژی های پاک در حال حرکت است.
وی با بیان اینکه اجرای این اقدامات مستلزم برنامه ریزی است و این امر باید به مرور زمان انجام شود، گفت: با حذف سوخت های فسیلی از ترکیب انرژی، انرژی های تجدیدپذیر باید جایگزین شوند، به نظر می رسد اکنون بهترین زمان برای استفاده از سوخت های فسیلی است و در علاوه بر این این توسعه در راستای توسعه انرژی های تجدیدپذیر است.
تاخیر ایران در توسعه انرژی های تجدیدپذیر
بیش از نیمی از ذخایر نفت خام جهان تاکنون استخراج شده است و ایران پس از ۱۱۰ سال اندکی بیش از یک سوم ذخایر نفت خود را استخراج کرده است. و این در شرایطی است که انتظار می رود تقاضا برای نفت خام طی 30 سال آینده کاهش یابد.
مدیر توسعه و امور مهندسی شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد: بر اساس آخرین گزارش بررسی آماری سالانه شرکت BP، پیک مصرف گاز در سال 2022 حداقل دو تا سه دهه پس از پیک مصرف نفت در آینده (2050) خواهد بود. . از سوی دیگر، ایران باید به فکر افزایش تولید گاز طبیعی باشد تا بتواند مصرف داخلی رو به رشد خود را در سال های آینده تامین کند. به عبارت دیگر گاز بردار انرژی مناسبی برای حرکت از عصر سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای نو و تجدیدپذیر است.
تقاضا برای سوخت های فسیلی در دهه های آینده کاهش خواهد یافت