رشد سرمایه گذاری 6.7 درصدی در سال 1401

به گزارش ای بی اس نیوز، معاونت پژوهش های اقتصادی اتاق تهران در گزارشی با عنوان «بررسی وضعیت سرمایه گذاری در ایران» به بررسی وضعیت سرمایه گذاری در ایران پرداخت و موانع و مشکلات سرمایه گذاری را برجسته کرد. وی در قالب خلاصه به تاریخچه سرمایه گذاری خارجی در ایران پرداخت.

این گزارش نشان می دهد که طی دوره منتهی به سال 1401، روند کلی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به قیمت های ثابت سال 1395 نزولی بوده و نرخ رشد سالانه سرمایه گذاری در این دوره منفی 5.7 درصد است. همچنین کمترین رقم سرمایه گذاری واقعی کشور به قیمت های ثابت مربوط به سال 1397 و معادل 249 میلیارد تومان کمتر از نصف رقم سال 1389 است و دلیل آن تشدید تحریم ها از سال 1396 است.

این در حالی است که در سال 1401 سرمایه گذاری واقعی کشور 275 هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال 1400 رشد 6.7 درصدی داشته است.

نکته مهم این است که در سال 1400 برای سومین سال متوالی و بر اساس داده های ثابت قیمتی بانک مرکزی از سال 1395، استهلاک سرمایه تقریباً برابر با رقم سرمایه گذاری های جدید آن سال است که به معنای کاهش است. در نرخ رشد سرمایه‌گذاری‌ها باعث کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها شده است، باید قبلی با سرمایه‌گذاری‌های جدید برابری کند و فاصله بین این دو رقم به حداقل برسد.

وضعیت سرمایه گذاری ها در زمینه ساخت و ساز و ماشین آلات

روند کلی سرمایه‌گذاری واقعی در ماشین‌آلات و ساختمان طی سال‌های 1390 تا 1401 نزولی بود، به طوری که سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز از حدود 256 میلیارد تومان به قیمت ثابت از سال 1395 در سال 1390 به 152 میلیارد تومان در سال 1390 رسید. از حدود 260 هزار میلیارد تومان در سال 1390 به 115 هزار میلیارد تومان در سال 1401 کاهش یافت.
یافت شد

بنابراین تضعیف سرمایه گذاری در حوزه ماشین آلات در دوره مورد بررسی جدی تر از تضعیف سرمایه گذاری در حوزه ساخت و ساز است. کمترین میزان سرمایه گذاری واقعی در حوزه ماشین آلات و ساختمان مربوط به سال 1397 است و با وجود افزایش ارقام ذکر شده در سال 2019، همچنان فاصله قابل توجهی بین این ارقام و سطوح سرمایه گذاری در سال 2010 وجود دارد.

رشد سرمایه گذاری در چه سال هایی مثبت بوده است؟

در بخشی دیگر از این گزارش تغییرات رشد سرمایه گذاری در ایران مورد تحلیل قرار گرفت. بر این اساس، طی دوره 10 ساله 1391 تا 1401 یعنی تنها در چهار سال 1393، 1399، 1400 و 1401 رشد کل سرمایه گذاری در اقتصاد ایران مثبت و معادل 7.1 درصد، 3.2 درصد، 0.01 درصد بوده است. . 6.7 درصد بوده است. در عین حال نیمی از دوره رشد سرمایه گذاری در ماشین آلات مثبت و تنها برای سه سال رشد سرمایه گذاری در ساخت و ساز مثبت است.

آنچه در روند رشد سرمایه گذاری در ایران قابل توجه است این است که طی دهه 80 میانگین رشد سرمایه گذاری مثبت بوده اما در دهه 90 کاهش چشمگیری داشته و روند منفی به خود گرفته است. یکی از دلایل اصلی عدم رشد اقتصادی در دهه 90 کاهش رشد سرمایه گذاری بود. در واقع به طور کلی پایین بودن میزان سرمایه گذاری در اکثر کشورهای در حال توسعه مهمترین دلیل اقتصادی پایین بودن رشد اقتصادی تلقی می شود که منجر به افتادن در تله فقر نیز می شود. در متون اقتصادی تله فقر زمانی ایجاد می شود که کاهش سرمایه بر رشد اقتصادی تأثیر بگذارد و یک نظام اقتصادی برای رهایی از فقر به سرمایه قابل توجهی نیاز داشته باشد.

سرمایه گذاری بخش خصوصی چقدر است؟

سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در اقتصاد کشور طی سال‌های 1390 تا 1401 با نوسانات و روند کلی نزولی همراه بوده است، به‌طوری‌که متوسط ​​نرخ رشد سالانه سرمایه‌گذاری واقعی بخش خصوصی در این دوره منفی 5.3 درصد است. بر این اساس، سرمایه گذاری واقعی بخش خصوصی در سال 1401 معادل 223.7 میلیارد تومان بوده که نسبت به رقم 405.2 میلیارد تومانی سال 1391، 44.8 درصد کاهش نشان می دهد.

آمار سیر تحول سرمایه گذاری های خارجی در کشور

در این گزارش اتاق تهران با استناد به آمار آنکتاد، ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی به ایران طی 10 سال گذشته نیز مورد بررسی قرار گرفت که روند آرامی را نشان می دهد. بر این اساس، رقم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشور در سال 2022 به 1.5 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال 2021 رشد 5.3 درصدی را نشان می دهد. همچنین این آمار نشان می دهد که بیشترین سرمایه گذاری خارجی در کشور در سال 2017 بوده است.

کویت پیشرو در جذب سرمایه گذاری خارجی در منطقه است

شایان ذکر است که ایران در سال 2022 در بین کشورهای جهان از نظر جذب سرمایه گذاری خارجی در رتبه 79 قرار داشت. این در حالی است که در سال های اخیر امارات از سال 2019 توانسته روند صعودی جذب سرمایه گذاری را آغاز کند و در سال 2022 این کشور با جذب بیش از 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی مقام اول را در منطقه خاورمیانه کسب کرد. .

همچنین ایران در سال 2022 حدود 100 میلیون دلار در سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سایر کشورها سرمایه گذاری کرد که این رقم در سال قبل از آن 82 میلیون دلار بود. امارات در این زمینه بالاتر از ایران، عربستان و ترکیه قرار دارد.

اتاق ایران در این گزارش به تعدد و بی ثباتی قوانین، افزایش تورم داخلی نسبت به تورم خارجی، بوروکراسی پیچیده اداری، عدم تضمین حقوق مالکیت و… پرداخته است. نبود زیرساخت برای پوشش ریسک ارزی و سایر مشکلات از جمله موانع سرمایه گذاری خارجی در کشور است.

انتهای پیام