دلایل خروج دانشمندان ایرانی از پروژه اتر/تولید سوخت پاک با 50 لیوان آب دریا

یکی از کارشناسان پژوهشکده پلاسما و همجوشی هسته ای پژوهشگاه علوم و فناوری هسته ای در گفت و گو با ای بی اس نیوز. وی این پژوهشکده را یکی از قدیمی ترین پژوهشکده ها در زمینه گداخت هسته ای دانست و گفت: پروژه های تحقیقاتی بسیاری از قبل از انقلاب در این پژوهشکده اجرا می شد و تا کنون پروژه ها و دستاوردهای متعددی توسط محققین آن ارائه شده است.

وی در خصوص حوزه های فعالیت این پژوهشکده گفت: حوزه های تحقیقاتی این پژوهشکده در زمینه های مختلف از جمله انرژی کلان مانند راکتورهای MCF و ICF است که پروژه های زیادی در این زمینه اجرا می شود و در گروه های مختلف تحقیقاتی اجرا می شود.

این پژوهشگر حوزه کاربردی پلاسما و گداخت هسته ای را از دیگر حوزه های تحقیقاتی این پژوهشکده دانست و افزود: پژوهشگران پلاسما و گداخت هسته ای پروژه هایی را در حوزه هایی مانند صنعت نفت اجرا کرده اند. علاوه بر این، در زمینه آب گریزی سطح، پوشش پلاسما و نانولایه، پروژه هایی را با موفقیت اجرا کرده ایم.

توسعه همجوشی هسته ای در دستور کار محققان قرار گرفته است

یکی دیگر از کارشناسان حوزه تولید انرژی با واکنش های همجوشی هسته ای در گفت وگو با ای بی اس نیوز. وی بیان کرد: در زمینه تولید انرژی ابتدا بشر به مواد فسیلی مانند نفت، گاز و زغال سنگ روی آورد و سپس بشر توانست با استفاده از راکتورهای هسته ای و از طریق شکافت اورانیوم و تولید نوترون انرژی تولید کند.

وی با بیان اینکه استفاده از راکتورهای هسته ای با مشکلات زیادی همراه است، گفت: این راکتورها علاوه بر تولید انرژی، می توانند زباله و زباله هسته ای بر جای بگذارند و این یکی از مشکلات راکتورهای هسته ای است که از طریق فرآیند هسته ای انرژی تولید می کنند. شکافت شمارش می شود

این کارشناس ادامه می دهد: در نسل جدید راکتورهای هسته ای برخلاف راکتورهای قدیمی که از اورانیوم برای تولید انرژی استفاده می کردند، انرژی از هیدروژن تولید می شود. به عبارت دیگر انرژی هسته ای با سوزاندن آب در این سیستم ها تولید می شود.

این محقق افزود: این دستاورد بشریت را بر آن داشته تا برای دستیابی به نسل جدید راکتورهای همجوشی هسته ای، هزینه های زیادی را در سراسر جهان صرف کند. به این ترتیب دو راه برای دستیابی به این نوع راکتورها وجود دارد، یکی از آنها استفاده از میدان های مغناطیسی با قدرت بالا است که می تواند یون ها را قفل کند و با استفاده از واکنش های BT نوترون و انرژی تولید کند. در روش دوم این کار با استفاده از لیزرهای پرقدرت انجام می شود.

وی با بیان اینکه در روش دوم سوخت از اطراف تبلت ساطع می شود و از آنجایی که این لیزرها انرژی زیادی دارند می توانند شرایط را برای واکنش همجوشی ایجاد کنند، افزود: ما در سازمان انرژی اتمی و همچنین در دانشگاه ها اجازه دهید از هر دو استفاده کنید روش های تحقیق را در دستور کار داریم و نتایج تحقیقات قابل تحسین بوده تا جایی که مقالاتی منتشر شده است.

این پژوهشگر گداخت هسته ای با اشاره به اینکه توسعه فناوری های مرتبط با همجوشی هسته ای به ما کمک می کند با دو روش همجوشی لیزری و همجوشی محصور کننده مغناطیسی انرژی و الکتریسیته تولید کنیم، تاکید کرد: این همان چیزی است که راکتورهای سیکل ترکیبی و نیروگاه ها و انواع دیگر را با هم ترکیب می کند. نیروگاه ها این کار را برای تولید انرژی انجام می دهند، با این تفاوت که ما قادر به تولید انرژی با استفاده از هیدروژن به عنوان یک منبع پاک خواهیم بود.

وی عدم تولید ضایعات را یکی دیگر از مزیت های تولید انرژی به روش همجوشی هسته ای دانست و یادآور شد: در راکتورهای همجوشی برخلاف روش های قدیمی که از اورانیوم موسوم به فیشر فرگمنت و حاوی زباله های هسته ای استفاده می کردند، پسماند هسته ای وجود ندارد. در همان زمان، روش های قدیمی مبتنی بر اورانیوم باعث بروز حوادثی مانند چرنوبیل شد.

وی حذف واکنش زنجیره ای واکنش های شکافت را از دیگر مزیت های راکتورهای همجوشی عنوان کرد و گفت: واکنش های همجوشی را می توان در هر زمانی متوقف کرد و انفجارهای عظیمی که در راکتورهای قبلی رخ می داد در راکتورهای همجوشی وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، سوخت این راکتور پاک هیدروژن است و هیدروژن محلول در آب می تواند به عنوان سوخت اولیه این راکتور استفاده شود.

این محقق افزود: آنچه در مورد این راکتورهای سوخت پاک قابل توجه است این است که تنها با استفاده از 50 لیوان آب دریا می توانیم انرژی بدست آوریم که حاصل سوزاندن 2000 کیلوگرم زغال سنگ است. بنابراین جهان این انگیزه را برای تلاش برای ایجاد راکتورهای همجوشی پیدا کرد.

تلاش جهانی برای تولید سوخت پاک از آب

این محقق سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه کشورهای پیشرفته به این فناوری دست یافته اند، گفت: برای این منظور یک راکتور بین المللی در جنوب فرانسه به نام راکتور ایتر در حال ساخت است که حاصل همکاری اتحادیه اروپا است. ، آمریکا، روسیه، چین، کره، ژاپن و هند هستند

وی با بیان اینکه ساخت این راکتور حاصل کار تیمی از دانشمندان جهان است، یادآور شد: قرار بود ایران قبل از دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا بر اساس یکی از بندها در پروژه اتر مشارکت کند. برجام و این بند پذیرفته شده بود. اولین کارها اجرا شد، اما پس از روی کار آمدن ترامپ و نقض تمامی برجام، برنامه ایران برای پیوستن به ETER متاسفانه لغو شد.

این محقق با اشاره به نقش ایران در پروژه اتر گفت: بر اساس یکی از مقالات پژوهشگران سازمان انرژی اتمی، ایران از نظر تحقیقاتی و حتی آژانس بین المللی انرژی اتمی کمک زیادی به پروژه اتر کرده است. ایران پذیرفته شد و در این مورد در آژانس سخنرانی کرد.

وی با بیان اینکه ایران مشارکت خوبی در حوزه های تحقیقاتی اتر داشته است، گفت: اما با نقض ظالمانه رئیس جمهور سابق آمریکا بسیاری از بندهای برجام رعایت نشده است و یکی از این بندها مربوط به مشارکت ایران بود. در پروژه بین المللی اتر، و این در عین حال، پروژه اتر یک پروژه کاملا صلح آمیز است.

تولید نوترون از فرآیند همجوشی

این پژوهشگر همجوشی سازمان انرژی اتمی با اشاره به کاربردهای دیگر راکتور همجوشی توضیح داد: از آنجایی که نوترون در فرآیند همجوشی تولید می شود، می توانیم با این فناوری «نوترون مولد» داشته باشیم. نوترون های تولید شده کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارند.

وی تشخیص چاه های نفت را یکی از کاربردهای نوترون می داند و می افزاید: با استفاده از مولدهای نوترونی ناشی از واکنش های همجوشی قادر به کشف چاه های نفت هستیم. به این ترتیب مولد نوترون وارد چاه نفت می شود و با انتشار نوترون می تواند به ما در کشف ذخایر نفت کمک کند.

به گفته این محقق، نوترون ها با آب واکنش نمی دهند و جذب آب می شوند، اما با نفت واکنش داده و گاما تولید می کنند و زمانی که مولدهای نوترونی به چاه های نفت نزدیک می شوند و واکنش نشان می دهند، گاما تولید می شود و با شناسایی آن می توان به که میادین نفتی وجود دارد.

کاربردهای پلاسما در صنعت

یکی دیگر از محققین سازمان انرژی اتمی در گفتگو با ای بی اس نیوزوی با تاکید بر اهمیت توسعه فناوری پلاسما گفت: از جمله کاربردهای پلاسما در مناطق پایین دستی صنعت نفت، زمینه گوگردزدایی و تبدیل گاز به مایع است.

وی افزود: همکاران ما از سازمان انرژی اتمی موفق شدند در زمینه گوگرد زدایی پلاسما دستاوردهای قابل توجهی ارائه دهند.

وی خاطرنشان کرد: در حوزه بالادستی صنعت نفت نیز باید اشاره کنیم که در زمینه افزایش استخراج نفت در زمینه تولید مته پلاسما و امواج ضربه ای پیشرفت چشمگیری داشته ایم.

این پژوهشگر پلاسما افزود: یکی دیگر از کاربردهای پلاسما حفر چاه نفت است. این روش در سراسر دنیا اجرا شده است اما در ایران هنوز از این فناوری برای افزایش برداشت استفاده نشده است.

به گفته وی، تنها یک شرکت در دنیا توانایی تولید مته پلاسما را دارد.

انتهای پیام