درخواست تروئیکای اروپایی از ایران در نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی
سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه در خصوص تعهدات هسته ای ایران و همکاری این کشور با آژانس بین المللی انرژی اتمی ادعاهایی را مطرح کردند و مطالباتی را در این زمینه از ایران مطرح کردند.
به گزارش ای بی اس نیوز، ترویکای اروپایی در بیانیه ای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، بیانیه هایی را درباره اجرای تعهدات ایران در برجام بیان کرد و گفت: متاسفانه گزارش مدیرکل یک بار دیگر تایید می کند. اینکه ایران بیشتر فعالیت های هسته ای خود را در فعالیت های هسته ای خود نقض کرده است، برجام را پیش برده است. اقدامات اخیر ایران، از جمله لغو انتصاب بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه سپتامبر، نشان از خودداری مستمر و مصمم از همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی دارد.
در حالی که ایران بر اساس حقوق قانونی خود اقدامات متقابلی را در قبال عدم پایبندی طرف مقابل در توافق هسته ای انجام داده است، در بیانیه منتشر شده در سایت وزارت امور خارجه انگلیس آمده است: از سال 2019 فعالیت های ایران متوقف شده و به این سمت گسترش یافته است. سطوح بی سابقه برای کشوری بدون برنامه تسلیحات هسته ای. در طول دوره گزارش، ایران به غنیسازی فراتر از حد تعیینشده در برجام ادامه داد. طبق گزارش مدیرکل، ذخایر اورانیوم غنی شده با خلوص 60 درصد امروز احتمالاً سه برابر مقدار تقریبی مواد هسته ای است که آژانس می گوید نمی توان آن را برای ساخت سلاح هسته ای رد کرد. ذخایر اورانیوم غنی شده این کشور در حال حاضر 22 برابر بیشتر از محدودیت های تعیین شده در برجام است. ایران همچنین سانتریفیوژهای پیشرفته تری را در تاسیسات نطنز نصب کرد و به توسعه زیرساخت های سانتریفیوژ خود ادامه داد. این می تواند برای حمایت از افزایش قابل توجه ظرفیت تولید اورانیوم غنی شده مورد استفاده قرار گیرد، که به عنوان بی توجهی آشکار به مقررات برجام تلقی می شود. ما همچنین به فعالیت قابل توجه در زمینه فلز اورانیوم اشاره می کنیم که گام مهمی در جهت تولید سلاح های هسته ای است و ایران را به طور خطرناکی به فعالیت های تسلیحات هسته ای نزدیک می کند.
این ادعا که پیشرفت ایران در برنامه هستهای با اهداف تولید تسلیحات هستهای مرتبط است، از سوی تروئیکای اروپایی مطرح میشود، در حالی که ایران بارها تاکید کرده است که تولید و استفاده از سلاحهای هستهای در دکترین دفاعیاش جایی ندارد و ماهیت هستهای این کشور وجود ندارد. برنامه کاملا صلح آمیز است
تروئیکای اروپایی ادامه داد: همانطور که مدیرکل گفت، تعداد فعالیت هایی که آژانس قادر به انجام آنها در زمینه نظارت بر برجام نیست گسترده است و شامل راستی آزمایی تولید آب سنگین، میزان اورانیوم با خلوص پایین در تولید، تولید ایزوتوپ های پایدار و برخی از آن از تعهدات هسته ای گسترده تر است. گستره انسداد مسئولیتهای آژانس در ژوئن 2022 پس از تصمیم ایران برای غیرفعال کردن تمامی تجهیزات نظارتی آژانس در حوزه فعالیتهای برجام تشدید شد. این اقدامات توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در ارائه تضمینهایی درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران بهطور جدی تضعیف میکند.
این کشورهای اروپایی با نادیده گرفتن عدم اجرای تعهدات خود در برجام تاکید کردند: «ما به عنوان ترویکای اروپایی صراحتاً خواستار از سرگیری عضویت کامل ایران در برجام از جمله با فعال کردن سازوکار حل و فصل اختلافات در ژانویه 2020 شدهایم. ما با حسن نیت تلاش کرده ایم تا مشکلات ناشی از عدم پایبندی ایران را برطرف کنیم. ما تمام تلاش منطقی را برای مذاکره درباره بازگشت به برجام انجام داده ایم. در این میان، توافقهای قابل اجرا در ماه مارس و آگوست 2022 پیشنهاد شد. در هر دو مورد، ایران با درخواستهای غیرقابل قبول و فراتر از برجام از امضای این توافقها خودداری کرد و در عوض به توسعه قابلیتهای هستهای خود ادامه داد.
این ادعا در حالی مطرح میشود که ایالات متحده در سال 2018 از توافق خارج شد و از زمان از سرگیری مذاکرات برای احیای توافق هستهای در مارس 2022، در دولت بایدن اعلام کرد که قصد بازگشت به آن را دارد و شرکای اروپایی توافق نیز زمینه مسائل خارج از برجام، به ویژه امور داخلی ایران و مشارکت دفاعی این کشور با روسیه، مسیر مذاکرات وین را ربوده است و بیش از یک سال است که این مذاکرات به بن بست رسیده است.
اقدامات ایران برای ادامه فعالیتهای هستهای خود مطابق با مفاد برجام در صورت عدم اجرای تعهدات طرف مقابل است و از قبل اعلام شده بود که این امر گام به گام انجام خواهد شد. مقامات ایرانی اما تاکید کرده اند که این اقدامات برگشت پذیر است و در صورت اجرای تعهدات طرف مقابل به حالت قبلی بازخواهد گشت.
ایران همچنین تاکید کرد که اگر طرف دیگر مذاکرات وین اراده سیاسی برای دستیابی به توافقی برای احیای اجرای برجام از خود نشان دهد، آماده است با «خوش نیت» توافقی را برای لغو همه تحریمها در وین نهایی کند که تضمین میکند. منافع ملی ایران باشد
بیانیه ترویکای اروپایی ادامه می دهد: تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود از جمله پروتکل الحاقی، توانایی های آژانس در زمینه راستی آزمایی و فعالیت های نظارتی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. علاوه بر این، به گفته مدیرکل، تصمیم ایران برای لغو انتصاب بازرسان متخصص در ماه سپتامبر «مستقیما و به طور جدی بر توانایی آژانس برای انجام فعالیتهای نظارت و راستیآزمایی در ایران، بهویژه در تأسیسات غنیسازی، تأثیر خواهد گذاشت.» این عوامل و بیانیه آژانس مبنی بر اینکه دیگر نمی تواند اقتدار خود را بر فعالیت و موجودی بخش های عمده برنامه هسته ای ایران حفظ کند، نشان دهنده بی توجهی ایران به مسئولیت های آژانس است.
تروئیکای اروپایی تاکید کرد: از سال 2019، ایران عمدا و به طور مستمر تصمیم گرفته است تا فعالیت های هسته ای خود را فراتر از هر گونه توجیه غیر نظامی معتبر و عدم پایبندی به تعهدات خود ذیل برجام گسترش دهد. در واکنش مستقیم به عدم پایبندی جدی ایران، تروئیکای اروپایی تصمیم خود را مبنی بر عدم لغو تحریم ها بر اساس برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل به هماهنگ کننده برجام اعلام کرد. سپس اقدامات لازم را برای اجرای این تصمیم انجام دادیم. اگر ایران به طور کامل به تعهدات خود در برجام پایبند باشد، این اقدامات برگشت پذیر است.
در این بیانیه از ایران خواسته شد تا با اقدامات زیر از شدت فعالیت های هسته ای خود بکاهد:
– توقف تولید اورانیوم بیش از 3.67 درصد، کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده به سطح بالاتر از این مقدار، بازگشت به حدود توافق شده در زمینه تحقیق و توسعه، تولید، نصب، تبدیل به گاز و استفاده از سانتریفیوژها.
– اقدامات شفافسازیای را که ایران در فوریه 2021 تعلیق کرد و در بیانیه مشترک ایران و آژانس در 4 مارس با آن موافقت کرد، بازگردانید.
– اعمال مجدد و تصویب سریع پروتکل الحاقی، همکاری کامل با آژانس، به ویژه از طریق انتصاب مجدد بازرسان متخصص آژانس و صدور ویزا برای مقامات آژانس.
این سه کشور تاکید کردند که این اقدامات به «بازیابی شفافیت لازم و ایجاد اعتماد لازم بین ایران و جامعه بینالمللی» کمک میکند.
آنها همچنین تاکید کردند که تحولات هسته ای ایران “به طور قابل توجهی امنیت بین المللی را به خطر می اندازد و چارچوب منع اشاعه هسته ای را تضعیف می کند.”
این کشورهای اروپایی اعلام کردند که به مشورت با شرکای بینالمللی خود برای «بهترین پاسخ به شبهات درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران» ادامه خواهند داد و اعلام کردند: «ما به راهحل دیپلماتیک متعهد هستیم و آماده استفاده از همه اهرمهای فشار دیپلماتیک هستیم». جلوگیری از تولید سلاح هسته ای توسط ایران ما از ایران می خواهیم که شدت فعالیت های خود را کاهش دهد و امیدواریم گام های سریع و هدفمندی برای ایجاد سطح توافق شده همکاری با آژانس برای راستی آزمایی و نظارت موثر برداشته شود.
انتهای پیام