انواع روغن های خوراکی مشروط به اعمال اجباری استاندارد

به گزارش خبرگزاری صداوسیما از سازمان ملی استاندارد ایران؛ خانم زهرا پیروی ونک، مدیرکل دفتر نظارت بر استانداردهای صنایع غذایی و آرایشی بهداشتی با طبقه بندی «روغن ها و دانه های روغنی» گفت: به طور کلی منابع روغنی به سه دسته نباتی، حیوانی و دریایی تقسیم می شوند که در گروهی از دانه های سبزیجات و میوه های روغنی مانند آفتابگردان، کنجد. کانولا، ذرت، سویا، پنبه دانه، کتان، زیتون، نخل، نارگیل و آووکادو. گروه حیوانی شامل چربی های شیر مانند خامه، کره و روغن کره و چربی های ذخیره حیوانی مانند دم گوسفند و پیه گاو و در گروه سوم ماهی ها و آبزیان هستند که به عنوان منبع روغن مورد استفاده قرار می گیرند.

پیروی با بیان روند تهیه روغن خوراکی افزود: بر اساس روش استخراج روغن از منابع نفتی به ویژه نوع گیاهی و همچنین فرآوری روغن استخراجی، روغن ها به دو گروه تصفیه شده و پرس سرد تقسیم می شوند. تصفیه با انجام عملیات صمغ زدایی، خنثی سازی، رنگ زدایی و بو زدایی انجام می شود و از طرفی روغن های تهیه شده با پرس سرد بکر هستند که میزان تولید آنها در مقایسه با روغن های تصفیه شده بسیار کمتر است و در استخراج این روغن ها فقط به صورت مکانیکی انجام می شود. مانند پرس در دمای اتاق بدون اعمال حرارت و مواد شیمیایی و همچنین تصفیه با روش های فیلتراسیون استفاده می شود.

وی یادآور شد: روغن های تهیه شده به روش سرد و بکر به دلیل حفظ ترکیبات مغذی و زیست فعال، به شرط استاندارد بودن دانه ها و میوه های روغنی آنها از ارزش غذایی برتری برخوردار هستند.

مدیرکل دفتر نظارت بر استانداردهای صنایع غذایی و آرایشی و بهداشتی گفت: با توجه به اهمیت روغن ها و چربی ها از منظر کیفی، اثرات بهداشتی و کاربردهای فراوان آنها در سطح خانوار، تجارت و صنعت، در استانداردهای ملی ایران، ویژگی های ایمنی، سلامت، پایداری و مقاومت، وضعیت ظاهری و اصالت در نظر گرفته می شود.

پیروی ادامه داد: میزان و نحوه مصرف روغن ها نقش مهمی در سلامت انسان دارد، بنابراین مصرف کافی انرژی، رشد سلولی، محافظت از اندام های داخلی، دریافت اسیدهای چرب ضروری و جذب ویتامین های محلول در چربی را تامین می کند.

مدیرکل دفتر نظارت بر استانداردهای صنایع غذایی و آرایشی و بهداشتی با بیان اینکه ویژگی های ایمنی با شاخص هایی که ریسک ایجاد می کند ارزیابی می شود، گفت: شاخص های ارزیابی شامل فلزات سنگین، حلقوی هیدروکربن های معطر، روغن معدنی، بقایای حلال ها است و در حال حاضر در حال اندازه گیری است. آلاینده هایی هستند که توسط فرآیندهای حرارتی بالا و شدید مانند MCPD و GE ایجاد می شوند.

پیروی ادامه داد: برای ویژگی سلامت مبتنی بر استفاده سلولی و تغذیه ای، وضعیت اسیدهای چرب مانند اسیدهای چرب ترانس و اشباع و همچنین اسیدهای چرب غیر اشباع، امگا 6 و امگا 3 کنترل می شود، وجود اسیدهای چرب ترانس باعث افزایش خطر بیماری قلبی، ناباروری، اندومتریوز، سنگ کیسه صفرا و سرطان.

وی با اشاره به ملاحظاتی که در مصرف چربی های اشباع باید رعایت شود، تاکید کرد: بیش از 10 درصد انرژی مورد نیاز روزانه نباید از این منبع تامین شود.

مدیرکل دفتر نظارت بر استانداردهای ظاهر، طعم، بو و مزه عمومی روغن‌ها و چربی‌های خوراکی گفت: باید خنثی و مناسب باشد که البته در مورد روغن‌ها و روغن‌های تصفیه شده که با پرس سرد تهیه می‌شوند نیز صدق می‌کند. انواع باکره ارزیابی حسی، آنها تابع روش های استاندارد ملی خود هستند.

پیروی ضمن معرفی ویژگی های پایداری گفت: مشخصه پایداری نیز بسته به کاربرد مشخص می شود مانند روغن سرخ کردنی که شاخص در این قسمت زمان پایداری روغن در برابر حرارت است. اصالت روغن ها شامل خلوص، عدم دستکاری و جابجایی روغن است. شاخص هایی مانند ارزیابی ترکیب تری گلیسرول ها، استرول ها و اسیدهای چرب برای انواع روغن های خوراکی در استانداردهای ملی تعیین شده است.

مدیرکل دفتر نظارت بر استانداردهای صنایع غذایی و آرایشی و بهداشتی، انواع روغن های خوراکی را مشمول مقررات اجباری استاندارد دانست و خاطرنشان کرد: در هنگام تهیه و خرید باید به نشان استاندارد ملی ایران و نیز توجه شود. سایر الزامات بند برچسب مطابق استاندارد روی محصول.