تاریخچه رتبه اول ایران از نظر دسترسی و تامین آب شرب در روستاها چیست؟

به گزارش ای بی اس نیوز، ایران شاهد نهادهای بین المللی است در تامین آب به موفقیت های جدی دست یافته است مشکلی که این تصور غلط را در برخی رسانه ها ایجاد کرده است که اگر ایران در رتبه های برتر قرار گرفته است چرا برخی از نقاط هنوز با مشکل کم آبی مواجه هستند. سوالی که اساساً نشان می دهد که موافقان آن کاری به پیچیدگی های مدیریت منابع آب ندارند، چرا که ایجاد زیرساخت های لازم و دسترسی به آب به تنهایی نمی تواند منابع آبی لازم را برای همه مناطق ایجاد کند و با توجه به محدودیت منابع آبی در جهان، حتی پیشرفته ترین کشورها نیز گاهی با مشکلات ناشی از کمبود منابع آبی دست و پنجه نرم می کنند.

بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی و یونیسف، بر اساس اطلاعات موجود از سال 2000 تا 2020، از نظر درصد دسترسی روستاییان به آب آشامیدنی سالم، ایران با 87.2 درصد در رتبه نهم جهان قرار دارد. در این رتبه بندی اسپانیا (98.7 درصد)، جمهوری چک (97.7 درصد)، لوکزامبورگ (96.5 درصد)، پرتغال (92.5 درصد)، ترکمنستان (92.3 درصد)، اوکراین (89.8 درصد) و مجارستان (89 درصد) بالاتر از ایران قرار دارند. میانگین سال 2020 بر اساس رتبه بندی 64 کشور، 42.4 درصد بوده است.

این رتبه بندی بر اساس این تعریف انجام شد: درصد افرادی که از آب آشامیدنی از منبع بهبودیافته استفاده می کنند که در سطح زیرساخت قابل دسترسی است و در صورت نیاز در دسترس است و عاری از آلودگی زباله های انسانی و شیمیایی است. منابع آب بهبودیافته شامل آب لوله‌کشی، چاه‌های حفر شده، چاه‌های حفر شده حفاظت‌شده، چشمه‌های حفاظت‌شده و آب بسته‌بندی شده یا عرضه‌شده است.

خشکسالی و کم آبی

اما ما با کمبود اساسی تری روبرو هستیم. کشورهای سراسر جهان رکوردهای جدیدی را برای خشکسالی و کمبود آب گزارش می کنند. ایتالیا را مثال بزنید که با بدترین خشکسالی در 70 سال اخیر مواجه است و در مناطق شمالی خود وضعیت فوق العاده اعلام کرده است. یا اسپانیا که در رتبه دوم در رتبه دوم قرار دارد دچار خشکسالی و کم آبی است. بر اساس گزارش سازمان هواشناسی اسپانیا، خشکسالی در شمال شرق این کشور به وضعیت حاد رسیده است. این وضعیت وخیم ناشی از دمای بالا و بارندگی کم در سه سال گذشته است. تامین آب آشامیدنی شش میلیون نفری که در منطقه شهری بارسلون زندگی می کنند اکنون در خطر است. ذخایر سائو به حدود 9 درصد از ظرفیت کل خود رسیده است و مقامات تصمیم گرفته اند برای جلوگیری از خفگی ماهی ها را جمع آوری کنند. آب به سایر مخازن منطقه منتقل شد تا از غیرقابل شرب شدن بقیه آب جلوگیری شود. سرویس هواشناسی اسپانیا نشان می دهد که علیرغم بهبود جزئی در طول زمستان، دوره خشکی ادامه یافته است و از ژانویه 2022 تمام اسپانیا در وضعیت خشکسالی قرار خواهد گرفت. با این حال، وضعیت کاتالونیا بحرانی است. سطح آب در مخازن منطقه بسیار کمتر از حد متوسط ​​است. در حال حاضر محدودیت هایی برای استفاده از آب برای مصارف کشاورزی و صنعتی اعمال شده است و شهروندان نمی توانند از آب آشامیدنی برای شستن خودروها یا پر کردن استخرها استفاده کنند.

وضعیت لوکزامبورگ که رتبه چهارم را به خود اختصاص داده در حال حاضر چندان مشخص نیست. یک ماه پیش دولت این کشور از مردم خواست برای حفظ ذخایر آب، مدت زمان دوش گرفتن را کوتاه کرده و آبیاری چمن را متوقف کنند، زیرا گرما ادامه دارد و ذخایر آب زیرزمینی برای این فصل از سال کمتر از حد معمول است. به دنبال خشکسالی سال گذشته، زمین در سراسر لوکزامبورگ به طور استثنایی خشک بود. به عبارت دیگر، زمین ابتدا آب باران را در پاییز جذب کرد و آب باران کمتری به سطح آب زیرزمینی رسید که منبع تامین آب آشامیدنی لوکزامبورگ است. ذخایر آب زیرزمینی در زمستان 2022 نسبت به سال قبل 30 درصد کمتر بود و جریان برخی منابع آبی یکی از کمترین میزان در بیست سال گذشته بود. آژانس مدیریت آب لوکزامبورگ هشدار داده است که تغییرات آب و هوایی این پدیده را در آینده بدتر خواهد کرد.

در پرتغال که در رتبه پنجم این رتبه بندی قرار دارد، گرما و کمبود بارندگی باعث شده 40 درصد این کشور با خشکسالی شدید و سایر نقاط با خشکسالی شدید مواجه شوند. کشور و اسپانیا بیشترین آسیب را از باران کم یا بدون باران متحمل شدند. دیوید بوید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر و محیط زیست، در یک کنفرانس مطبوعاتی در لیسبون گفت که شدت خشکسالی در پرتغال واقعاً چشمگیر است. در فوریه سال گذشته، دولت پرتغال به پنج سد در مرکز این کشور دستور داد تا تولید برق خود را به طور کامل متوقف کنند و یک سد در منطقه آلگاروه مجبور شد استفاده از آب برای آبیاری محصولات را متوقف کند و مصرف آب شرب را در اولویت قرار دهد.

خشکسالی حتی باعث تنش بین اسپانیا و پرتغال شده است. اسپانیا در سپتامبر 2022 اعلام کرد که دیگر از کنوانسیون آلبوفیرا که یک توافق نامه انتقال آب در کشور همسایه پرتغال است، تبعیت نخواهد کرد. در واقع، خشکسالی شدید باعث شد ذخایر اسپانیا یک سوم از ظرفیت متوسط ​​خود کاهش یابد.

ترکمنستان که در رتبه ششم این رتبه بندی قرار دارد، با کمبود شدید آب مواجه است و دولت این کشور به دلیل سرمایه گذاری های ناکارآمد و صنایع آبی مانند کشت پنبه مورد انتقاد قرار گرفته است و برای خنثی سازی این بحران به دنبال همکاری های بین المللی و استفاده از تکنیک های صرفه جویی در مصرف آب است.

تغییرات آب و هوا و افزایش دما

خشکسالی و کمبود آب برای اروپایی ها پدیده نسبتا جدیدی است که به نظر می رسد هنوز نحوه مقابله با آن را یاد نگرفته اند. با این حال، برای اکثر کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، این پدیده بسیار آشنا است. ایران یکی از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) است که با خشکسالی و کم آبی بیگانه نیست. اما علت افزایش خشکسالی و کمبود آب چیست؟ افزایش دما و کاهش بارندگی ناشی از تغییرات اقلیمی را می توان دلیل اصلی آن ذکر کرد.

به گزارش سایت واتر فنک، ایران در تامین آب جمعیت رو به رشد خود با چالش های بی سابقه ای مواجه است که پیش بینی می شود تا سال 2050 به 92 میلیون نفر برسد و در صورت ادامه روند فعلی، کمبود آب فعلی به یک چالش تبدیل خواهد شد.

تغییرات آب و هوایی باعث کاهش بارندگی و افزایش خشکسالی شده است. طی 50 سال گذشته، ایران با خشکسالی های شدید و طولانی مدت مواجه بوده است که دسترسی به آب را در تمام بخش ها به طور قابل توجهی تهدید کرده است. انتظار می رود تغییرات آب و هوایی خطر خشکسالی را در برخی از نقاط کشور افزایش دهد و در برخی دیگر باعث سیل شود. ایران با بارندگی سالانه 228 میلی متر در سال 2017 در کمربند خشک جهان قرار گرفته است. این میانگین از سال 1994 بوده و شش درصد کمتر از میانگین بلندمدت 242 میلی متر در سال است. توزیع بارندگی در سراسر کشور نابرابر است.

انتهای پیام