ناسیونالیسم ترک همیشه در جمهوری ترکیه پس از عثمانی وجود داشته است، اما پس از ظهور آلپ ارسلان ترکش (بنیانگذار و رهبر حزب جنبش ملی گرا) واقعاً اوج گرفت.
به گزارش الجزیره، تحلیل سیاست ترکیه از خارج از این کشور اغلب بر شکاف بین اسلام گرایی سیاسی و سکولاریسم، لیبرال ها و محافظه کاران متمرکز است. اما با نگاهی به سیاست امروز ترکیه، یک ایدئولوژی وجود دارد که در سراسر جهان ظاهر شده است: ناسیونالیسم.
پاسخ صریح عربستان به آمریکا در مورد ایران
ملی گرایان در قالب حزب حرکت ملی (MHP) و رهبر آن دولت باچلی، متحدان اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه هستند. اعضای سابق حزب حرکت ملی که به دلیل حمایت از اردوغان از این حزب جدا شدند، حزب خوب (یک حزب سیاسی ملی گرا، سکولار و محافظه کار) را در سال 2017 تشکیل دادند که اکنون بخش مهمی از ائتلاف مخالفان است.
یکی دیگر از اعضای سابق حزب جنبش ملی، سینان اوغان، پس از به دست آوردن شگفت انگیز بیش از 5 درصد در دور اول انتخابات ریاست جمهوری، پیش از دور دوم ریاست جمهوری است که قرار است در 28 می برگزار شود. به عنوان یک عامل کلیدی
در دنیای سیاسی امروز ترکیه، ناسیونالیست هایی با نام های مختلف وجود دارند – ناسیونالیست های چپ چپ از حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) که زیر پرچم حزب “چپ سبز” شرکت کردند. حتی قبل از ظهور سینان اوغان، حضور ناسیونالیست های ترک در مرکز دو اتحاد اصلی به این ایدئولوژی اجازه می داد تا در هر دو طرف بحث نفوذ بیشتری داشته باشد. این امر منجر به فشار شدیدتر از سوی هر دو طرف برای حل مشکل 3.7 میلیون پناهجوی سوری ساکن ترکیه شده است، حتی در شرایطی که اردوغان و رقیب دوره دوم ریاست جمهوری او، کمال قلیچداراوغلو، مواضع مساعدی در مورد این موضوع در سال گذشته اتخاذ کرده اند. راست دست های ترک را داشتند.
ترکیبی از احساسات ضد پناهجویان و مشکلات اقتصادی در ترکیه منجر به فشار بر سیاستمداران برای بازگرداندن سوری ها به کشورشان با وجود تداوم حکومت بشار اسد و حتی افزایش خشونت علیه مردم سوریه شده است. ناسیونالیستهای ترک همچنین توانستهاند از همین مشکلات اقتصادی برای دامن زدن به نگرشهای بیگانههراسی نسبت به سایر جمعیتهای پناهنده و مهاجر (غیر سوری) استفاده کنند و نگرشهای ضد عرب هم در چپ و هم در راست افزایش مییابد. سنان اوغان پیش از این از “تروریسم” به عنوان خط قرمز برای حمایت از یکی از دو نامزد دور دوم یاد کرده است، اشاره ای که به نظر می رسد به وضوح متوجه کردها باشد.
در حالی که حزب عدالت و توسعه اردوغان سیاستمدارانی از حزب عمدتا کرد-اسلامی مطالب آزاد (هدی پار) را در فهرست نامزدهای پارلمانی خود گنجانده است، این مشکل بیشتر برای قلیچداراوغلو خواهد بود که از حمایت گسترده ای برخوردار است. باید برای جذب رای دهندگان به اوغان بدون از دست دادن حمایت کردها برنامه ریزی کند.
آیا نهضت اسلامی جای خود را به ناسیونالیسم داده است؟
ناسیونالیسم ترک همیشه در جمهوری ترکیه پس از عثمانی وجود داشته است، اما پس از ظهور آلپ ارسلان ترکش (بنیانگذار و رهبر حزب جنبش ملی گرا) واقعاً اوج گرفت.
آلپ ارسلان ترکش حزب جنبش ملی گرا را تأسیس کرد که همراه با شاخه شبه نظامی آن، گرگ های خاکستری، در دهه 1970 علیه گروه های چپ می جنگید. فرانسه و بسیاری به دنبال این هستند که آن را در اتحادیه اروپا و ایالات متحده یک گروه تروریستی بدانند. دولت ترکیه وجود این گروه را تکذیب کرد.
در حالی که حزب جنبش ملی تحت رهبری دولت باهچلی تعدیل شده است، هنوز یک جنبش ملی گرای رادیکال محسوب می شود که حضور آن دولت ترکیه را بیشتر به سمت راست سوق داده است.
حزب جنبش ملی همیشه دوست اردوغان نبوده و به عنوان مثال در اوایل دهه 2010 با روند صلح اردوغان با حزب کارگران کردستان (پکک) مخالفت کرده است. اردوغان در سال 2016، حزب جنبش ملی به متحد ثابت اردوغان تبدیل شده است. از این نظر، حزب جنبش ملی جایگزین گروهی شد که عمدتاً مسئول کودتا بودند، گولنیست ها که زمانی متحدان نزدیک اردوغان بودند. دولت باحچلی جایگزین چهره هایی مانند عبدالله گل، رئیس جمهور سابق و احمد داوود اوغلو، نخست وزیر سابق شد که در ظهور اردوغان نقش داشتند اما در نهایت از او جدا شدند.
داود اوغلو به دلیل نظریه سیاست خارجی «بدون مشکل با همسایگان» مشهور بود. سیاستی که با بهار عربی و تمایل به حمایت از گروه هایی از اسلام سیاسی مانند النهضه در تونس و اخوان المسلمین در مصر پایان یافت. اما قدرت رو به رشد روایت ناسیونالیستی همچنین به ثبات ترکیه در جنگ نظامی خود با پکک و گروههای وابسته به آن در سوریه و عراق کمک کرده است، در حالی که تمایل ترکیه به گسترش قدرت خود باعث ایجاد اصطکاک در خارج از خاورمیانه، بهویژه در شرق مدیترانه شده است.
همه اینها برای این است که بگوییم در حالی که ریشه اردوغان در اسلام سیاسی را هرگز نمی توان نادیده گرفت و همچنان برای محافظه کاران ملی جذابیت دارد، مسلماً ناسیونالیسم ترک قوی ترین ایدئولوژی دولت ترکیه است و در آینده ترکیه به رشد خود ادامه خواهد داد. .
قدم بعدی چیست؟
اردوغان اکنون قرار است در دور دوم مقابل کیلیچداراوغلو در 28 می پیروز شود. اما رهبر ترکیه که 20 سال بر کشور حکومت کرده است، سال آینده 70 ساله خواهد شد و در سال 2028 انتخابات ریاست جمهوری بعدی 74 ساله خواهد بود.
این یک مشکل بزرگ برای حزب عدالت و توسعه است که بدون اردوغان بی سکان به نظر می رسد. در حالی که محبوبیت آن به طور کلی ثابت بود، محبوبیت حزب کاهش یافت و رأی دهندگان را به سمت احزاب ناسیونالیست سوق داد. در حزب عدالت و توسعه، هیچ کس جذابیت یا محبوبیت اردوغان را ندارد.
برخی تحلیلگران پیش بینی می کنند که این بدان معناست که یکی از اعضای حزب جمهوری خواه خلق (CHP)، شاید فردی مانند اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، انتخاب شود و جانشین اردوغان از سمت چپ خواهد آمد. اما این ناسیونالیسم ترک است که هم در اردوگاه حکومت و هم در اپوزیسیون در حال افزایش است و این پرسش احتمال ظهور جانشینی از جناح راست را افزایش می دهد.