11:35 – 20 سپتامبر 1403
غلامرضا مصباحی مقدم رئیس شورای حقوقی بانک مرکزی در سی و چهارمین همایش بانکداری اسلامی گفت: قانون بانک مرکزی سال گذشته ابلاغ شد و اجرای آن از خرداد ماه آغاز شده است. اولین مسئولیت بانک مرکزی ایجاد بانکداری اسلامی است. قانون عملیات بانکی بدون ربا در سال 1362 تصویب شد و از ابتدای سال 63 در بانک ها اجرا شد.
وی افزود: بانکداری بدون ربا تبدیل به بانکداری اسلامی شده است. اما بین این دو عنوان تفاوت وجود دارد و مجری این قوانین بانک مرکزی است. این شورا توانست جایگاه بانکداری اسلامی و شورای حقوقی بانک مرکزی را به عنوان رکن پنجم بانک مرکزی تقویت کند.
مصباحی مقدم ادامه داد: اجرای بانکداری اسلامی به معنای واقعی مستلزم چند مورد از جمله اصلاح روش ها و نرم افزارها است. همزمان با تصویب قانون بانکداری ربوی، نرم افزارها و زیرساخت های مناسب شناسایی نشد، بنابراین بانکداری بدون ربا به وجود نیامد و طعم آن را نچشید.
وی ادامه داد: برنامه ها در حال حاضر مناسب بانکداری بدون ربا نیست و باید با نظارت بانک مرکزی و نظر نخبگان این برنامه ها اصلاح شود تا شاهد بانکداری اسلامی باشیم. در جلسات گذشته حوزه فقه نیز مطرح شد که با اصلاح این برنامه ها شاهد بانکداری اسلامی خواهیم بود. متقاضیان دریافت تسهیلات نظام بانکی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی باید از طریق سامانه ها درخواست خود را ثبت کنند.
وی ادامه داد: این برنامه است که مددجو را راهنمایی می کند که چگونه پیش برود. باید نرم افزار بانکی را اصلاح کنیم. من از مدیران بانک خواستم در موضوع مرابحه و مشارکت مرا همراهی کنند و آنها هم اقداماتی انجام دادند. اصلاح حسابداری بانکی ضروری است و حسابداری بانکی ما وابسته به نرخ سود است و لازم است سازمان حسابداری و حسابرسی از الگوی بانکداری اسلامی استفاده کند.
مصباحی مقدم گفت: اساتید حسابداری بانکداری اسلامی در ایران داریم که در حاشیه هستند و باید از آنها دعوت کنیم. در حال حاضر تمام سپردههای سرمایهگذاری مردم به عنوان بدهی بانکی طبقهبندی میشود که این موضوع صحت ندارد، بلکه بانک وکیل سپردهگذاران است. بانکداری اسلامی باید فرهنگ سازی شود و تفاوت آن با بانکداری بدون ربا مشخص شود. این فرهنگ باید از طریق رسانه ها و آموزش ها منتشر شود تا عموم مردم با خدمات بانکداری اسلامی آشنا شوند.
مصباحی مقدم گفت: نباید شاهد استفاده از واژه بهره باشیم. سود بانکداری اسلامی سود پول نیست، بلکه سود تولید و تجارت است که از طریق بانک ها تامین مالی می شد و اکنون این سود برگشته است.