ای بی اس نیوز/ خراسان شمالی صنعتی که بتواند جلوی اسب سرکش بیکاری را در خراسان شمالی بگیرد، به دلیل نبود زنجیره کامل از تولید پشم تا تولید فرش مانند رنگرزی، شستشو و پرداخت فرش، رونق ندارد. با وجود این، تار و پود این هنر گرانبها همچنان با دستان لرزان قالیبافان به هم گره خورده است.
تار و پود هنر قالی بافان خراسان شمالی اصیل است و بوی فرهنگ و تمدن اقوام مختلف در فرش کردی، فرش دولایه ابریشم کامل، فرش ترکمنی و فرش از ردیفی به ردیف دیگر به مشام می رسد. نمی تواند بازار استانی و ملی پیدا کند و به دلیل وجود مشکلات مختلف در این استان همواره در بازار جهانی عقب است.
مشکلات صنعت فرش خراسان شمالی بسیار زیاد است: حلقه و زنجیره کاملی بین تولید پشم و فرش در استان وجود ندارد که باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان فرش دست از کار کشیده و کار ساختمانی را آغاز کنند. دستمزد قالیبافان هم کم است و برای یافتن شغلی با حقوق بهتر عازم تهران شدند و یا در همان استان به عنوان کارگر مشغول شدند.
تامین مواد اولیه یکی از مشکلات اساسی تولید فرش در خراسان شمالی است
مهرداد داودزاده معاون توسعه بازرگانی داخلی سازمان امنیت خراسان شمالی وی در گفت وگو با خبرنگار ای بی اس نیوز، تامین مواد اولیه را یکی از مشکلات اصلی تولید فرش در این استان دانست.
وی گفت: در این استان پشم یا ابریشم تولید می شود اما صنایع تکمیلی برای تولید نخ وجود ندارد به همین دلیل نخ های مورد نیاز از شهرهای دیگر مانند مشهد تامین می شود. این نخ ها با قیمت بالایی وارد استان می شود و هزینه های زیادی را به تولید کننده تحمیل می کند.
داودزاده گفت: علاوه بر نبود صنایع نساجی، صنایع رنگرزی نیز در این استان وجود ندارد که این یکی دیگر از مشکلات حوزه فرش در استان است.
وی از تولید ماهانه 4 هزار و 400 متر مربع فرش دستباف در این استان خبر داد و گفت: از این سطح 200 متر مربع فرش ابریشم، 300 متر مربع فرش پشمی و ابریشم و 2000 متر مربع درشت بافته است. همچنین 1500 متر مربع از این محوطه فرش تجاری دارای 25 تا 40 رج، 300 متر مربع فرش و 100 متر مربع تابلو فرش است.
داودزاده با اشاره به وجود 27 هزار بافنده در این استان گفت: در خراسان شمالی 8 اتحادیه، 11 تعاونی فعال در حوزه فرش دستباف و یک سازمان مردم نهاد به عنوان مرکز فرش دستباف در خراسان شمالی فعال هستند. .
تولید بیش از 2200 تن پشم در استان
مهدی شکری معاون سازمان بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی خراسان شمالی وی همچنین در گفت وگو با خبرنگار ای بی اس نیوز گفت: ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی پشم یکی از نیازهای اساسی این استان است. در این استان بیش از دو میلیون راس دام سبک پرورش داده می شود و سالانه حدود دو هزار و 290 تن پشم تولید می شود که به دلیل نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی، مقدار قابل توجهی از آن به خارج از استان صادر می شود.
وی ادامه می دهد: قیمت پایین پشم در این استان تولید آن را برای پرورش دهندگان زیان ده کرده است. به همین دلیل است که در سال های اخیر حتی شاهد آتش زدن آنها بوده ایم.
شکاری خاطرنشان کرد: از آنجایی که یکی از مهمترین محصولات صنایع دستی این استان فرش دستباف است و حجم قابل توجهی فرش در این استان تولید می شود، ایجاد واحدهایی مانند تولید نخ واحد یکی از نیازهای اساسی این استان است. استان .
وی تاکید کرد: با راه اندازی واحدهای فرآوری و تکمیل پشم در این استان، بخش قابل توجهی از این محصول در استان مورد استفاده قرار می گیرد و از سوی دیگر ارزش افزوده آن افزایش می یابد.
پرورش دهندگان نباید پشم های جمع آوری شده از قسمت های مختلف بدن حیوان را با هم مخلوط کنند.
حسن علمی، پژوهشگر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی وی همچنین در گفت وگو با خبرنگار ای بی اس نیوز، با اشاره به اینکه بازار فرش هنوز از بین نرفته است، گفت: تنها ذائقه مردم برای استفاده از پشم در استان های خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سمنان و مازندران تغییر کرده است.
وی افزود: در گذشته مقدار زیادی پشم تولیدی در تولید محصولاتی مانند لحاف و تشک استفاده می شد. اما در حال حاضر از محصولات دیگری مانند لایکو و… در این محصولات استفاده می شود.
علمی ادامه داد: یکی از دلایل عدم استقبال از پشم تولیدی در خراسان شمالی این است که قطر پشم بیش از 35 میکرون است. از طرفی پشم محصولی رنگرزی است و در هنگام رنگرزی رنگ نمی گیرد. پشم قرمز فقط در طول فرآیند رنگرزی رنگ قرمز می گیرد، پشم سیاه فقط رنگ سیاه را جذب می کند و پشم سفید را می توان به انواع رنگ ها رنگ کرد.
وی تصریح کرد: در پشم های خراسان شمالی «زهر» (موی الاغ) وجود دارد که با نفوذ در پشم رنگی به خود نمی گیرد.
به گفته علمی، در گذشته از پشم های منطقه خراسان فقط برای بافندگی و نمدمالی استفاده می شد.
محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی گفت: برخی از پرورش دهندگان قسمتی از پشم روی بدن حیوان را با اسپری های شیمیایی رنگ می کنند، این مواد در عملیات رنگرزی از جذب پشم رنگ جلوگیری می کند. به همین دلیل است که بسیاری از کارخانه های ریسندگی از خرید این پشم ها خودداری می کنند.
وی ادامه می دهد: طول و قطر الیاف در ناحیه گردن، شکم و پشت دام متفاوت است و بسیاری از پرورش دهندگان این پشم ها را در هنگام سورتینگ با هم مخلوط می کنند که باعث کاهش کیفیت پشم و قیمت آن می شود.
ایلامی به وجود گریس «لالوین» در پشم حیوانات اشاره کرد و گفت: از این گریس برای صنایع آرایشی و بهداشتی و چسب استفاده می شود.
محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی تاکید کرد: از آنجایی که اقدامات کمی برای اجرای این طرح ها در این استان انجام شده است، برای افزایش ارزش اقتصادی پشم تولیدی در این استان، پرورش دهندگان باید در زمینه استفاده از آن آموزش ببینند. . پشم ها را با هم مخلوط نکنید زیرا پشمچین های ماهر در استان مشمول مالیات می شوند.
تحمیل هزینه های اضافی به تولیدکنندگان خراسان شمالی به دلیل نبود خط تولید فرش
حسین ایزانلو، مدیرعامل اتحادیه صنایع دستی خراسان شمالی وی در ادامه در گفت وگو با خبرنگار ای بی اس نیوز گفت: نبود خط تولید فرش در این استان باعث شده تا 50 درصد هزینه های اضافی بر دوش تولیدکننده بیفتد.
وی گفت: خراسان شمالی یکی از قطب های تولید فرش، گلیم و فرش است. اما حتی یک حلقه در زنجیره فرش در این استان وجود ندارد. نبود صنایع تکمیلی باعث شده تا تولیدکنندگان مواد اولیه خود مانند نخ ابریشم و پشم را از خارج از استان تهیه کنند و پس از اتمام بافت فرش، شستشو و پرداخت فرش در استان های دیگر انجام شود.
ایزانلو ادامه می دهد: نخ های ابریشم و پشم در شهرهای اصفهان، مشهد، قم و تبریز خریداری می شود و فرش ها برای پرداخت و شستشو به تهران ارسال می شود.
وی خاطرنشان کرد: در صورت تکمیل خط فرش در این استان تا 50 درصد در هزینه تولید یک تخته فرش صرفه جویی می شود.
مدیرعامل اتحادیه صنایع دستی خراسان شمالی گفت: در سال های اخیر شهرک صنعتی به نام فرش شهرک در شهرستان بجنورد ساخته شد تا مکمل زنجیر فرش در این شهرستان باشد. اما پس از آن سرمایه گذار در اعطای مجوز برای احداث کارگاه های لازم به قدری سختگیرانه عمل کرد که تاکنون هیچ واحد تولیدی مرتبط با زنجیره فرش در این استان ایجاد نشده است و پس از آن شهرک مذکور به نام شهرک شوشانی و واحدهای تولیدی در آنجا مستقر شدند.
وی با اشاره به اینکه دامداری در این استان رونق دارد و تولید پشم در این منطقه زیاد است، گفت: ایجاد واحدهای ریسندگی و رنگرزی یکی از نیازهای ضروری تولید فرش در این استان است.
ایزانلو افزود: امروزه 15 هزار بافنده فعال در این استان فرش تولید می کنند و سالانه 25 تا 30 هزار متر مربع فرش دستباف تولید می شود.
عدم وجود کارگاه های رنگرزی مانعی برای تولید تابلو فرش می باشد
حامد چمنرخ یکی از تولیدکنندگان فرش وی همچنین در گفت وگو با خبرنگار ای بی اس نیوز گفت: نبود کارگاه رنگرزی مانعی بر سر راه تولید فرش و تابلو فرش در این استان است. ظرفیت و تولید تابلو فرش در این استان بالاست اما کیفیت این نوع تابلوهای بافته شده پایین است.
وی با بیان اینکه این امر ریشه در فرهنگ بافندگان این استان دارد، افزود: بیشتر بافندگان در زمینه تولید فرش فعالیت داشته اند و این موضوع بر کیفیت تابلو فرش تاثیر گذاشته است.
چمن رخ گفت: خراسان شمالی یکی از استان های نادری است که بافندگان فارس و ترک در کنار هم زندگی می کنند. این در حالی است که این دو سبک از یکدیگر متمایز هستند. از سوی دیگر این استان به دلیل حضور ترکها، کردها و ترکمنها به سه نوع بافندگی میپردازد که پدیدهای منحصر به فرد در کشور است.
وی مهمترین عامل در قالی بافی را تهیه مواد اولیه، نقشه کشی و رنگرزی دانست و گفت: رنگرزی در نقاشی فرش حرف اول و آخر را می زند و تارهای رنگی آن چیزی است که به آن جلوه و آراستگی می بخشد. در خراسان شمالی به دلیل عدم وجود رنگرزی فعال، تولیدکنندگان فرش نتوانسته اند فعالانه در این زمینه فعالیت کنند.
انتهای پیام