بخش کشاورزی به دلیل ارتباط مستقیمی که با تولید غذای مردم و کشور دارد، با توجه به لزوم به روز بودن و تکامل با آخرین اکتشافات علمی دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است. در تحقیقات جدید، محققان راه‌هایی را نشان داده‌اند که اساتید دانشگاه را در راه‌اندازی فعالیت‌های ترویجی در این زمینه علاقه‌مند می‌کنند.
به گزارش ای بی اس نیوز، اولین تلاش عملی برای ترویج یک دانشگاه علمی در دانشگاه کمبریج انگلستان در سال 1867 توسط شخصی به نام جیمز استوارت انجام شد. گسترش و موفقیت این اقدام انگلیس منجر به آغاز فعالیت های مشابه در نقاط دیگر به ویژه در ایالات متحده آمریکا شد. دانشگاه های آمریکا با تصویب قوانینی در این زمینه، علاوه بر تدریس و تحقیق، مأموریت سومی به نام «ترفیع» را نیز برای انتشار دانش دانشکده های کشاورزی خارج از دانشگاه و به کشاورزان و مصرف کنندگان بر عهده گرفته اند.
به گفته کارشناسان، برخلاف پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه ارتقای دانشگاه، در کشورهای جهان سوم، دانشگاه‌ها به دلیل تمرکز بر نقش‌های علمی و پژوهشی با کمترین تأثیر بر جوامع مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته و برخی از کشورهای در حال توسعه، اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه ها در امر ترویج یا برون سپاری خدمات دانشگاه ها مشارکت داشته اند و از این طریق می توانند خدمات فنی را به عوامل اجرایی ارائه، انتقال و انتشار دهند. همچنین به مصرف کنندگان نهایی واقعی؛ فعالیت های علمی دانشگاه را کاربردی تر و واقعی تر می کند.
این موضوع به دلیل اهمیت فراوانی که در جوامع دارد، به عنوان حوزه پژوهشی گروهی از محققان کشورمان قرار گرفته است. آنها در پژوهش خود به بررسی عوامل مؤثر بر تمایل اعضای هیأت علمی دانشکده های کشاورزی و منابع طبیعی برای مشارکت در فعالیت های ترویجی پرداختند.
در این پژوهش کاربردی از مشارکت 82 نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه بهره برده و داده های مورد نیاز خود را از طریق مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری کردند.
نتایج تحقیق انجام شده در این تحقیق نشان داد که تمایل اعضای هیأت علمی به مشارکت در فعالیت های ترویجی کشاورزان و بهره برداران منابع طبیعی در حد متوسط است و تحت تأثیر سه عامل سن هیأت علمی، میزان اعتماد آنها به جامعه کشاورز، و متغیرهای کنترل رفتاری
به گفته شهرام محمدزاده، استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه و همکارانش، «از جمله دلایل متعدد دیگری که برای گرایش کم برخی از اعضای هیات علمی به اطلاع رسانی وجود دارد. بین فعالیت‌های حوزه و همچنین ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی همبستگی وجود نداشت. برخی از اعضای هیئت علمی در فعالیت‌های ترویجی مشارکت دارند. فعالیت بر اساس علاقه آنها
آنها می گویند: «فقدان انگیزه های مادی و معنوی یکی دیگر از موانع مشارکت معلمان در فعالیت های ترویجی است. همانطور که نتایج نشان داد، اولین انتظار کارکنان دانشگاهی در قبال فعالیت های ترویجی، دریافت پاداش و یا انجام این فعالیت ها در بخش خصوصی است. بنابراین توجه به فعالیت های ترویجی در شاخص های ترویجی و ترویجی و واگذاری بخشی از تعهد به فعالیت های ترویجی می تواند راهگشا در این زمینه باشد.
بر اساس نتایج این تحقیق، با توجه به اینکه انجام فعالیت های ترویجی، برقراری ارتباط با جامعه کشاورزان و دستگاه های اجرایی که مشکلات خاص خود را دارد، ضروری است، لازم است ترویج بر حسب نوع و سطح انجام شود. فعالیت، مکانیسم های لازم این فعالیت ها باید در نظر گرفته شود. ضمناً بخشی از امتیاز ارتقاء و ارتقاء هیئت علمی دانشگاهی از این طریق قابل کسب است. در این راستا، ممکن است امتیازات ویژه ای برای ارائه آموزش های ترویجی و مشاوره فنی از طریق استقرار دوره ای در مراکز ترویج اعطا شود.
محمدزاده و همکارانش معتقدند: برای تقویت مشارکت دانشکده در فعالیت های ترویجی، ابتدا لازم است وظیفه ارتقاء را به ماموریت وزارت علوم اضافه و تفاهم نامه همکاری بین دانشگاه و دستگاه های اجرایی ایجاد شود. . در مرحله بعد، انگیزه های مادی و معنوی برای مشارکت اعضای هیئت علمی باید در نظر گرفته شود. در این راستا می توان از اعضای هیات علمی در برنامه های آموزشی ترویجی مانند اجرای رویکردهای مشارکتی، آموزش های آنلاین شبکه آموزش کشاورزی، برنامه های رادیویی و تلویزیونی و تهیه محتوای تبلیغاتی برای مطالب تبلیغاتی استفاده کرد.
این نتایج تحقیقات علمی در فصلنامه “تحقیقات مدیریت آموزش کشاورزی” وابسته به موسسه آموزش و ترویج کشاورزی منتشر شد.
انتهای پیام
