به گزارش خبرگزاری ای بی اس نیوز به نقل از روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور، پس از پردازش تصاویر ماهواره ای، ادعای اخیر دولت افغانستان مبنی بر حق آبه ایران در رودخانه هیرمند رد شد.
محدودیت منابع آبی شرق و جنوب شرق کشور و اهمیت رودخانه هرمند به عنوان مایه حیات سیستان و بلوچستان، موضوع حق آبه ایران از این رودخانه را به عنوان یک موضوع مهم سیاسی مورد توجه ویژه قرار داده است. موضوع اجتماعی و زیست محیطی . لذا با توجه به اهمیت و تاثیر چشمگیر آب این رودخانه بر زندگی مردم سیستان و بلوچستان، رئیس جمهور محترم در سفر اخیر خود به سیستان و بلوچستان بر لزوم تامین این حق آبه توسط مقامات افغانستان تاکید کرد. این در حالی است که دولت افغانستان در چند سال گذشته به طور مستمر از تامین حق آبه ایران در رودخانه هیمند با ادعاهای مختلف خودداری کرده است. علیرغم ادعای اخیر دولت افغانستان مبنی بر توجیه عدم تعهد به پرداخت حق آبه ایران، امروزه با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و استفاده از تصاویر ماهواره ای می توان صحت این ادعا را تایید کرد و بر اساس بررسی های علمی مطالعات، او حقیقت را آشکار کرد.
پس از ساختن چندین سد بر روی رودخانه هیرمند مانند سلما، کجکی، بخش آباد و کمال خان، دولت افغانستان به کمبود آب پشت بند کجکی و کمال خان و نبود آب کافی برای سرازیر شدن به ایران اشاره کرد. . اکنون با کمک پردازش تصاویر ماهواره ای، آب ذخیره شده در پشت سدهای کجکی و کمال خان و نیز سیر تحولات منطقه آنها در ماه های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. در نقشه های تهیه شده سد کجکی روند افزایشی آب ذخیره شده در پشت این سد در فاصله اکتبر 1401 تا آوریل 1402 به وضوح قابل مشاهده است. همچنین این روند صعودی در ذخیره آب پشت سد کمال خان بین آبان تا اسفند 1401 مشهود است و به طور کلی وجود آب کافی در مخزن این دو سد با استفاده از نتایج حاصل از پردازش ماهواره تایید شده است. تصاویر و تنها دلیل عدم ورود این حجم آب به ایران مسدود شدن رودخانه هیرمند است.
همچنین در اقدام دیگر دولت افغانستان می توان به ایجاد کانالی در حاشیه بند کمال خان با هدف هدایت آب از رودخانه هیرمند و هدایت آب پشت بند کمال خان به سمت نمک گودزاره اشاره کرد. مرداب در افغانستان در شکل زیر با مقایسه دو تصویر ماهواره ای از حاشیه سد کمال خان در سال های 1387 و 1379، حق آبه سیستان و بلوچستان را به سمت نمکزار خالی از سکنه گودزاره و جلوگیری از ورود آب به حوزه ایران مشاهده می کنید. زمین پشت سد کمال خان در سال 1400. نکرد
با اقدامات دولت افغانستان در زمینه احداث سدهای مختلف در کنار رودخانه هرمند و واگذار نشدن حق آبه به ایران، به مرور زمان شاهد خشک شدن تدریجی تالاب بین المللی هامون هستیم. ایجاد یکی از کانون های اصلی بروز ریزگردها در سیستان. امروزه خشکسالی این تالاب و آسیب های ناشی از آن از جمله ظهور ریزگردها در استان، سیستان و بلوچستان را در وضعیت بحرانی قرار داده و باعث از بین رفتن فرصت های شغلی و افزایش مهاجرت ساکنان آن شده است. در شکل زیر با پایش مساحت تالاب هامون در فصل زمستان در بازه زمانی 1377-1401 به وضوح می توان کاهش سطح این تالاب و خشک شدن کامل آن را در سال 1401 مشاهده کرد. ضمناً در نقشه تهیه شده پراکندگی ریزگردها در استان سیستان و بلوچستان در سال 1401، درگیری این استان در تالاب هامون نزدیک زابل به وضوح قابل مشاهده است. بنابراین با توجه به آثار مخرب عدم تامین حق آبه ایران بر رودخانه هیمند، نظارت مستمر بر تحقق آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
absnews