شیرانی خاطرنشان کرد: ما در ایران نهادی در زمینه تجارت انرژی ایجاد نکرده ایم و این مشکل باعث شده فرصت های زیادی از دست رفته برای کشور چه در صنعت برق و چه در حوزه نفت و گاز. از این رو بخش خصوصی باید ابعاد تاسیس شرکت تخصصی بازرگانی انرژی در حوزه برق را بررسی کرده و زیر نظر اتحادیه در این زمینه اقدام کند. زیرا بدون تکیه بر چنین مدلی، موفقیت در زمینه صادرات برق دور از ذهن به نظر می رسد.
انتهای پیام
این کارشناس صنعت برق افزود: ادامه این روند قطعا مسائل و مشکلات فعلی را بدون نتیجه خواهد گذاشت. البته علاوه بر رگولاتوری به شرکت های بیمه ای نیاز داریم که بخشی از ریسک های فضای کسب و کار را پوشش دهند. وجود این دو موسسه در کنار هم می تواند به سرمایه گذار این اطمینان را بدهد که سرمایه خود را در صنعتی با فضای کم ریسک مطلوب سرمایه گذاری کرده است. بر این اساس، لازم است سندیکا تمامی ریسک‌هایی را که ممکن است نیروگاه‌ها به همراه داشته باشد شناسایی و بر همین اساس حدود اختیارات و وظایف نظارتی را تعیین کند تا سرمایه‌گذاران با حداقل ریسک وارد این عرصه شوند. این اقدام به جلوگیری از تبدیل شدن مقررات به موضوع جدیدی برای صنعت برق کمک می کند.
وی با تاکید بر نقش نظارتی در بهبود شرایط حاکمیتی صنعت برق گفت: ایجاد نهاد نظارتی یک ضرورت برای صنعت برق است و بدون وجود چنین نهادی حداقل صنعت تولید برق هرگز ساماندهی نخواهد شد. البته کاهش قدرت برخی دستگاه ها راه اندازی رگولاتور مستقل از حوزه برق را با مشکل مواجه می کند، اما باید پذیرفت که چاره ای جز راه اندازی رگولاتوری برای حفظ توانمندی های این صنعت نداریم. اگرچه وزارت نیرو و شرکت توانیر قطعاً نگرانی هایی در مورد حدود اختیارات نظارتی دارند، اما باید الزامات تأسیس این نهاد را از منظر ملی بررسی کرد.
این کارشناس صنعت برق با اشاره به الزامات راه اندازی و موفقیت بازار منطقه ای برق گفت: در ابتدا نیازمند شرکت های بازرگانی نیرو هستیم تا بورس برق منطقه ای را تسهیل کنند. با این حال، یک نیروگاه دارای وظایف فنی است که می تواند از محیط تجاری حذف شود. بنابراین لازم است یک شرکت بازرگانی انرژی در کنار نیروگاه ها فعال شود و برای ورود به بازارهای منطقه ای برق آماده شود. بنابراین یکی از اقداماتی که سندیکای تولیدکنندگان برق می تواند انجام دهد، ایجاد شرکت های بازرگانی انرژی است. معدود شرکت هایی که در حال حاضر در این زمینه فعال هستند، اکثراً تخصص لازم برای ورود به این حوزه را ندارند.
شیرانی هدف از توسعه صادرات برق ایران را ایجاد بازار منطقه ای برق با توجه به سهم 60 درصدی تولیدکنندگان غیردولتی دانست و گفت: اگر این بازار ایجاد شود و تولیدکنندگان برق بتوانند برق تولیدی خود را در این بازار بفروشند. بازار، ساختار عرضه و تقاضای بین المللی شکل می گیرد. در این سیستم تجارت برق، دغدغه های دولت قطعاً پوشش داده می شود، زیرا این عرضه و تقاضا تحت نظارت یک بازار منسجم و در ساختارهای قانونی آن صورت می گیرد. علاوه بر این، دولت در حال ایجاد منابع جدید درآمد از طریق حمل و نقل عمومی و انتقال برق است.
علیرضا شیرانی در گفت وگو با ای بی اس نیوز، با بیان اینکه مدل عملکرد این بازار قطعا با بازار برق و بورس متفاوت است و قیمت ها را به دلار عرضه می کند، افزود: همچنین مشخص می شود شرکت هایی که در بورس حضور دارند، با توجه به عملکرد آنها، برای چه مقدار برق مجاز به عرضه در بازار منطقه ای خواهند بود؟ در این بین توانیر و وزارت نیرو منابع مالی جدیدی از سایت ترانزیت برق خواهند داشت. این استراتژی می تواند به ابزاری انگیزشی برای افزایش راندمان تولید و بهبود عملکرد نیروگاه ها و در نهایت افزایش چشمگیر سهم ایران در تامین برق کشورهای همسایه تبدیل شود و در نتیجه ضمن تامین منافع ملی، امنیت کشور را نیز تضمین کند.
عضو اتحادیه صنعت برق گفت: طی مذاکراتی که با مدیرعامل شرکت توانیر و همچنین رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شد، مصوبات اولیه برای ایجاد بازار منطقه ای برق اعلام و اقداماتی انجام شد. مرتبط با این موضوع باید به زودی آغاز شود.
به گفته وی، به نظر می رسد صادرات مستقیم برق از طریق نیروگاه ها به دلایل زیادی از جمله قیمت گذاری سوخت برق صادراتی متوقف شده است. البته این مشکل در قالب بازار منطقه‌ای برق قابل حل است، زیرا در این بازار قیمت‌ها بر اساس قیمت بازار تعیین می‌شود و هیچ یک از بازیگران اصلی از امتیاز یا یارانه خاصی بهره نمی‌برند. البته دولت باید این را هم بپذیرد که برای توسعه صنعت برق، افزایش صادرات، کسب ارز و تولید ثروت در کشور باید به بخش خصوصی اجازه توسعه دهد. همچنین موفقیت این بازار منطقه ای برق به شدت به شفافیت در زمینه انرژی اعم از برق و گاز بستگی دارد.
