از معرفی پنج صنعت اشتغالزا تا حضور کمرنگ متخصصان

به گزارش ای بی اس نیوز، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با هدف بررسی توسعه اشتغال در بخش صنعت و شاخص‌های مهم آن از جمله ساختار اشتغال‌زایی صنعتی و برآورد عملکرد اشتغال‌زایی فعالیت‌های صنعتی ایران گزارشی منتشر کرد. فعالیت های صنعتی اصلی و برآورد عملکرد اشتغالزایی آنها در سالهای اخیر منتشر شده است.

نتایج این گزارش نشان می دهد که به ازای هر 10 درصد افزایش ارزش افزوده بخش صنعت (به قیمت ثابت)، به طور متوسط ​​2.4 درصد تقاضای نیروی کار جدید ایجاد می شود. بنابراین اگر در نظر بگیریم که بر اساس آخرین شاخص بانک مرکزی در سه ماهه دوم سال 1401، بخش صنعت و معدن در سال 1399 7.7 درصد و در سال 1400 رشد 3 درصدی داشته است.

بر این اساس پیش بینی می شود تعداد شاغلان این بخش در سال 1398 به میزان 85.1 درصد و در سال 1400 به میزان 0.74 درصد افزایش یابد. می توان گفت ساختار صنعت در ایران در وضعیت فعلی عملکرد ضعیفی در اشتغال زایی دارد.

نیمی از کارکنان کشور در بخش خدمات مشغول به کار هستند

توزیع نسبی شاغلان 15 ساله و بالاتر نشان می دهد که تقریباً نیمی از شاغلان کشور در بخش خدمات، بیش از 33 درصد در بخش صنعت و 17.4 درصد در بخش کشاورزی کار می کنند. بنابراین با توجه به اینکه بیشترین نیروی کار از بخش خدمات جذب شده اند، به نظر می رسد پتانسیل اشتغال زایی این بخش تا حد زیادی محقق شده است. در عین حال، بخش صنعت می‌تواند یکی از بخش‌هایی باشد که در سال‌های آینده در صورت انسجام سیاست‌های مناسب، نیروی کار جدید جذب می‌کند. البته اگر رشد اقتصادی در بخش صنعت از کیفیت مناسبی برخوردار باشد و اولویت‌های صنعتی بر بخش‌هایی متمرکز شود که عملکرد اشتغال‌زایی بهتری دارند.

مشارکت متخصصان اشتغال صنعتی

بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، از سال 1397 تا 1400 نرخ مشارکت اقتصادی در کشور کاهش یافته و از سال 1390 تا 1400 ترکیب بیکاران نیز تغییر کرده و سهم تحصیل کرده های دانشگاهی از کل بیکاران بوده است. افزایش یافت و در دوره مذکور 31 3. به 43.1 درصد رسید. به طوری که در حال حاضر اکثر کارگران تولیدی (یعنی کارگران فعال در خط) واحدهای صنعتی را کارگران ساده (بیش از 30%) و کارگران ماهر (حدود 30%) تشکیل می دهند، البته در آن زمان سهم تکنسین ها و مهندسان بود. کارگران تولید افزایش یافت

همچنین بر اساس اطلاعات سال 2018، سهم بالایی از نیروی کار در بخش صنعت را افراد تحصیل کرده (حدود 40 درصد) و افراد کم سواد (حدود 25 درصد) تشکیل می دهند. پس از آن، نیروی کار با مدرک لیسانس (9/17 درصد) بیشترین سهم را از کل کارگران صنعتی دارد. این شواهد نشان می‌دهد که بخش صنعتی عمدتاً نیروی کار ساده با سطح تحصیلات پایین را جذب می‌کند و تقاضای بخش صنعت برای نیروی کار بالاتر از سطح کارشناسی بسیار کم است. بر این اساس سهم افراد دارای مدرک تحصیلات تکمیلی و دکتری از کل شاغلان بخش صنعت به ترتیب 3.7 و 0.4 درصد بوده است.

چرا عملکرد اشتغالزایی بخش صنعت در دهه 90 کاهش یافت؟

از سوی دیگر، یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که عملکرد اشتغال‌زایی بخش صنعت در طول زمان کاهش یافته است و به‌طور مشخص، از سال 1387 کاهش قابل‌توجهی در عملکرد اشتغال‌زایی بخش صنعت مشاهده می‌شود که عبارت است از: احتمالاً ناشی از دو پدیده تشدید تحریم‌های اقتصادی و شیوع ویروس کرونا است.

به طور مشخص، کاهش رشد صنعتی در دوره مذکور باعث کاهش ظرفیت واحدهای تولیدی برای ایجاد مشاغل جدید شده و واحدهای فال بیشتر به حفظ فعالیت موجود بسنده می کنند. البته بخشی از این پدیده را می‌توان به تغییرات ساختاری صنعت ایران نیز نسبت داد، زیرا در دوره مورد بررسی، فعالیت‌های صنعتی بر روی فعالیت‌هایی متمرکز شده است که سهم کمی از نیروی کار دارند و عمدتاً سرمایه و انرژی بر هستند. – صنایع فشرده

معرفی پنج صنعت اشتغال زا

همچنین سایر نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیشترین عملکرد اشتغالزایی در بخش صنعت در ایران به پنج صنعت تولید مواد غذایی، تولید وسایل نقلیه موتوری، تولید تریلر و نیمه تریلر، تولید نساجی، تولید سایر مواد معدنی و… محصولات غیر فلزی و تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی. بر این اساس مهمترین توصیه سیاستی این پژوهش تکمیل زنجیره ارزش صنایع پایین دستی از صنایع شیمیایی، خودرو و قطعات خودرو و صنایع متالورژی و معدنی غیرفلزی برای ایجاد اشتغال است.

اما بر اساس این تحقیق، ساختار صنعت در ایران از منظر تولید و سرمایه‌گذاری به‌منظور اشتغال‌زایی مناسب نیست. زیرا تحلیل سهم فعالیت های مختلف صنعتی در کل ارزش افزوده کارگاه های 10 نفر یا بیشتر از سال 1390 تا 2018 نشان می دهد که بیشترین سهم ارزش افزوده مربوط به صنایع مواد، تولید مواد شیمیایی و فلزات اساسی، مواد غذایی است. تولید و تولید سایر محصولات معدنی. تولید کک غیرفلزی و فرآورده های حاصل از پالایش نفت محقق شده و صنایع اشتغالزای مذکور جزء دسته سوم بوده و الگوی سرمایه گذاری در صنایع ایران نیز وضعیت مشابهی دارد.

در مجموع بر اساس این گزارش ساختار صنعت در ایران از نظر تولید و سرمایه گذاری به اندازه کافی برای ایجاد اشتغال سازگار نیست. در عین حال، بخش صنعت در صورت داشتن نرخ رشد اقتصادی بالا و مستمر و همچنین تمرکز بر اولویت های صنعتی با عملکرد بالاتر، توانایی جذب نیروی کار جدید را در سال های آینده خواهد داشت. بر این اساس مرکز پژوهش‌های مجلس با توجه به نیروی کار جوان کشور توصیه کرد که اشتغال صنعتی از وزن بیشتری در سیاست‌های صنعتی کشور برخوردار باشد و به‌عنوان یک پارامتر مهم در کنار سایر تنظیمات مورد توجه قرار گیرد.

همچنین یکی دیگر از توصیه های سیاستی این پژوهش، توجه به تکمیل زنجیره ارزش صنایع و توسعه پایین دستی صنایع شیمیایی، خودروسازی و قطعات خودرو و پایین دستی صنایع متالورژی و معدنی غیرفلزی به منظور ارائه می باشد. مزایای اقتصادی. ارزش گذاری و تولید ثروت و ایجاد مشاغل متناسب با کشوری که باید ایجاد شود.

انتهای پیام