به گزارش خبرنگار ایلنا، مرکز آمار ایران اخیرا رشد اقتصادی را 6.1 درصد اعلام کرد. همچنین بارها شنیده ایم که ریاست فواید عامه به وعده خود مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل عمل کرده است. اما این آمارها چقدر قابل اعتماد هستند و تا چه اندازه بهبود شرایط اقتصادی را نشان می دهند؟
آلبرت بغزیان (استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی) وی در خصوص آمارهای منتشر شده از رشد اقتصادی و اشتغال زایی گفت: ببینید نمی توان در مورد آمار و صحت آنها صحبت کرد اما در مجموع این آمار و ارقام ارائه شده غیرمنطقی نیست؛ اما در کل این آمار و ارقام ارائه شده بی دلیل نیست. یعنی اگر مقداری از نرخ رشد تورم مهار شود و تعدادی از موانع تولید برداشته شود، می توان به رشد 6 درصدی رشد اقتصادی دست یافت.
وی ادامه می دهد: البته باید دید این رشد در کدام بخش اتفاق افتاده است. نفت، پتروشیمی، کشاورزی یا صنعت، و اگر این به بخش صنعتی مرتبط است، باید ببینیم که شامل چه صنایعی می شود؟ رشد 6.1 درصدی اعلام شده حتی اگر مرتبط با بخش غیرنفتی باشد، با توجه به اینکه چند سالی است رشد منفی داشته ایم، اتفاق عجیب و غیرمنطقی نیست و دست یافتنی است. مثلاً اگر تعدادی از شرکتها به دلیل تحریم بدون قطعه بودند، بالاخره در این مدت میتوانستند آن قطعه را تامین کنند، مشکل را حل کنند و تولید را از سر بگیرند. در واقع می خواهم بگویم این اتفاقات می تواند 6 درصد رشد اقتصادی بیاورد و این خیلی عجیب نیست.
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی نیز درباره آمار ایجاد یک میلیون شغل گفت: در تعاریف، فردی که هفته ای یک ساعت کار می کند شاغل محسوب می شود. خب در این صورت دستفروش مترو و فرش آویزان هم شاغل هستند و در آمار به حساب می آیند. یا اگر فردی دانشجو شود از لیست بیکاران حذف می شود. علاوه بر این، هنگامی که شخصی یک دستگاه تخمگذار را دریافت می کند، او نیز شاغل در نظر گرفته می شود. با این تعاریف نمی توان گفت که این آمار نادرست است. اما منظور از اشتغال چیست؟ در کدام بخش شغل ایجاد شده است؟ اینها باید بررسی شوند.
بغزیان گفت: البته آمارها نشان نمی دهد که کارگر چقدر حقوق می گیرد، قرارداد کاری آنها چقدر است و امنیت شغلی آنها چقدر است.
وی ادامه داد: ببینید این آمارها مشکل اصلی نیست، بحث توزیع درآمد است. مثلاً رشد اقتصادی 6 درصدی که گفته می شود به دست چه کسانی رسیده است؟ آیا این پول به جیب ثروتمندان رفت یا سهم طبقه متوسط افزایش یافت یا طبقات فقیر جامعه منتفع شدند؟ باید ببینیم توزیع درآمد چگونه تولید شده است.
بغزیان درباره آمار ارائه شده در خصوص نرخ تورم گفت: باید توجه داشت که این آمارها به نرخ رشد تورم که کاهش یافته است مرتبط است نه قیمت. انتظارات تورمی باید بیشتر و بهتر از آن کاهش یابد و این امکان پذیر است.
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که این آمار تا چه اندازه می تواند نشان دهنده بهبود شرایط اقتصادی کشور باشد؟ ببینید، ما هیچ وقت در ایران طبق برنامه پیش نرفتیم. در مورد برنامه های توسعه هم همینطور است و به طور کلی به اهداف این برنامه ها نمی رسیم. در مورد تحریم ها هم باید بگویم که ما از تحریم به قیمت پرهیز می کنیم. البته تحریم ها در این مدت بدتر نشده است و امیدواریم شرایط بهتر شود و رشد اقتصادی افزایش یابد. به هر حال تداوم مهم است و باید بتوانیم اقتصاد کشور را قابل پیش بینی کنیم.
بغزیان گفت: در حال حاضر ثبات نرخ ارز تا حدودی برقرار است. به هر حال با توجه به شرایط منطقه و ادامه جنگ، احتمال افزایش بیشتر نرخ ارز وجود داشت، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است. اگر این ثبات فرو بریزد و توصیه ها و خواسته های برخی برای تغییر نرخ ارز برآورده شود، به سمت بهبود شرایط اقتصادی حرکت نخواهیم کرد. بنابراین در این شرایط حفظ ثبات نرخ ارز برای بانک مرکزی مهم است.
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی در پایان تاکید کرد: به نظر من حفظ این شرایط ممکن است و دولت باید بخواهد. باید مشکلات تولیدکنندگان داخلی حل شود و به بانک مرکزی در حوزه مدیریت ارزی و پولی کشور استقلال داده شود.
رکنا نیوز
