رئیس دبیرخانه ستاد ملی مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت با اشاره به افزایش 10 تا 15 درصدی مالیات بر اساس قیمت خرده فروشی محصولات دخانی گفت: البته در مالیات بر ارزش افزوده ما هنوز موضوع اعمال قانون بر اساس قیمت خرده فروشی وجود ندارد و آخرین حلقه فروش در زنجیره توزیع مالیات بر ارزش افزوده پرداخت نمی کند و خود یک چالش است.
مهندس بهزاد ولی زاده در هفته مبارزه با دخانیات در گفت وگو با ای بی اس نیوز. وی در خصوص وضعیت مالیات دخانیات در قانون بودجه 1402 کل کشور گفت: مبلغ مصوب امسال برای هر نخ سیگار با برچسب ایرانی 50 تومان، هر سیگار با برچسب بین المللی 100 تومان، سیگار وارداتی 800 تومان است. تنباکوی تولید داخل هر بسته 50 گرمی 20 هزار تومان و توتون وارداتی 35 هزار تومان.
وی خاطرنشان کرد: البته از آنجایی که سیگار به کشور وارد نمی شود، مالیات این بخش عملاً منتفی است و دولت هیچ درآمدی از این بخش نخواهد داشت مگر اینکه به صورت موردی سیگار وارد کشور شود. مورد ارزش دریافتی های این اسکناس در قانون بودجه حدود 10 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
افزایش مالیات دخانیات در سال 1402
وی افزود: در مجموع مالیاتی که برای سال جاری تصویب شده است نسبت به مالیات قانون دارایی 1400 در 2 برابر سیگار، 5 برابر توتون تولید داخل و 3.5 برابر برای تنباکوهای وارداتی ضرب شده است.
ولی زاده با اشاره به اینکه تصویب مالیات ویژه دخانیات در قانون بودجه 1402 کل کشور موجب افزایش حدود 10 تا 15 درصدی مالیات بر اساس نرخ خرده فروشی محصولات دخانی شد و اظهار داشت: از سوی دیگر از سوی دیگر. نرخ های مالیات بر ارزش افزوده نسبت به سال 1401 بر اساس بند یک ماده 26 قانون با افزایش 5 واحد درصدی به 35 درصد برای سیگار، تنباکوی پیپ و تنباکوی تولید داخل. 50% برای سیگار، تنباکوی پیپ و تنباکوی تولید داخل که دارای علامت بین المللی است. 75 درصد برای سیگار، تنباکوی پیپ و تنباکوی وارداتی؛ 20 درصد برای تنباکوی خام وارداتی و 45 درصد برای تنباکوی فرآوری شده وارداتی (توتون کوبی).
چالش مهم مالیات بر ارزش افزوده در فروش سیگار
وی افزود: این روند افزایش میزان مالیات را نشان می دهد، اما در مالیات بر ارزش افزوده همچنان بحث اجرا بر اساس نرخ خرده فروشی نداریم و آخرین حلقه خرده فروشی زنجیره توزیع نیازی به پرداخت ارزش افزوده ندارد. مالیات، و این خود یک چالش است.
نیاز به فروش تنباکو از طریق پوزهای خاص
وی ادامه داد: در این راستا سال گذشته با اتاق بنگاه ها و وزارت حراست به توافق رسیدیم تا در اجرای قانون پایانه های مغازه برای آن دسته از افراد، هماهنگی های لازم برای الزام فروش دخانیات از طریق تسهیلات ویژه انجام شود. که تنباکو می فروشند، بنابراین قانونگذار انتظار دارد وصول مالیات بر اساس قیمت خرده فروشی نیز قابل تحقق باشد. به طور رسمی از سازمان امور مالیاتی درخواست کرده ایم که میانگین نرخ مالیات دخانیات را بر اساس قیمت خرده فروشی بر اساس نرخ مصوب فرآورده های دخانی اعلام کند و حمایت های لازم را برای اجرای قانون پایانه های مغازه از فروشندگان دخانیات انجام دهد.
سیگار به قیمت درج شده روی بسته فروخته نمی شود
ولی زاده با اشاره به اینکه قیمت روی پاکت سیگار با آنچه به فروش می رسد متفاوت است، گفت: اجرای قانون پایانه های فروشگاهی کمک زیادی به شفافیت زنجیره تامین و اخذ مالیات می کند. اگر قرار باشد فرآورده دخانی مانند نان از طریق دستگاه مخصوص دودکش به فروش برسد، به صراحت اعلام می شود که چند نخ سیگار فروخته شده و چقدر مالیات به خزانه واریز شده است. در واقع، کل فرآیند به صورت شفاف قابل مشاهده و ارائه به سازمان های جهانی خواهد بود.
بهبود نسبی وضعیت مالیات دخانیات در کشور
وی با اشاره به اینکه وضعیت ایران در بین کشورهای دنیا در زمینه مالیات بر دخانیات خوب نبود، گفت: ما در وضعیت قرمز قرار داشتیم اما اگر این محاسبات به روز شود و ارقام جدید احصاء شود، وضعیت مالیات بر دخانیات در ایران خواهد بود. نسبت به گذشته بهبود یابد.
ما با شرایط ایده آل فاصله داریم
وی با اشاره به اینکه آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2020 نرخ مالیات بر تنباکو را بر اساس قیمت خرده فروشی 15.5 درصد اعلام کرد، ادامه داد: اما اکنون این نرخ قطعاً افزایش یافته است زیرا برآورد ما حدود 20 تا 25 درصد قیمت خرده فروشی است. محقق شده است، حتی اگر هنوز با نرخ موثر کاهش مصرف که 75 درصد قیمت فروش است فاصله داریم.
چرا نرخ مالیات سیگارهای تولید داخلی و خارجی متفاوت است؟
وی در ادامه خاطرنشان کرد: سیاست افزایش مالیات دخانیات در کشور برای کاهش مصرف ممکن است در شرایطی که تفاوت بین برندهای داخلی و خارجی وجود دارد، کارساز نباشد. این نماینده مجلس اعلام کرد که در اجرای سیاست های کنترل دخانیات از جمله مالیات و افزایش مالیات، نباید تفاوتی بین صنایع دخانی تولید شده در کشور وجود داشته باشد.
رئیس دبیرخانه ملی مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: دلیل آن این است که در صورت افزایش ترجیحی مالیات، تفاوت قیمت بین برندهای موجود منجر به تغییر رفتار مصرف کننده از محصولات تنباکوی گران به ارزان می شود که به این معنی است که هدف کاهش مصرف محقق نمی شود. این در حالی است که در ماده 26 قانون ارزش افزوده تفاوت 15 درصدی بین آرم ایرانی و بین المللی لحاظ شده است.
وی با تاکید بر اینکه متعهد به کاهش 30 درصدی مصرف دخانیات هستیم، گفت: چالش های مالی ما نتیجه سیاست هایی است که باید با اراده ملی اصلاح شود.
بازی صنعت دخانیات با قوانین و مقررات
وی افزود: زمانی تبلیغ می کردیم که طعم دادن به دخانیات مصداق تبلیغات است اما در عمل از سوی صنایع فشار وارد می شود که طعم دادن را مصداق تبلیغات نمی دانیم. اما آیا واقعاً افزودن طعمی جذاب به تنباکو مصداق تبلیغات نیست؟ بعداً توضیح دادند که تولید تنباکوی قلیان فرآیند ساده ای دارد و در صورت افزایش فشار منجر به تولید زیرزمینی می شود. به همین دلیل است که هیئت مقررات زدایی تصمیم ستاد را زیر سوال برده و صنعت رسما مجاز به صدور مجوز برای تولید تنباکو و طعم دادن به دخانیات است.
ولی زاده ادامه داد: جالب است که پس از تصویب مالیات 20 هزار تومانی بر 50 گرم دخانیات در قانون بودجه امسال، خبرهایی مبنی بر عدم صرفه جویی در تولید تنباکوی طعم دار از نظر اقتصادی به گوش می رسد و امکان آن وجود دارد. تولید زیرزمینی این محصولات بیشتر عرضه می شود. یعنی تولید زیرزمینی (همان دلیلی که مجوز رسمی تولید صادر شد) برای به چالش کشیدن سیاست های کاهش مصرف مطرح می شود.
حذف حق کشف برای کاشفان محموله های دخانیات قاچاق
رئیس دبیرخانه ملی مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت تاکید کرد: در صورت اتخاذ سیاست های مالی برای کاهش مصرف مواد دخانی باید از درآمدهای حاصله برای شناسایی و برخورد جدی با عوامل قاچاق استفاده شود. روزی روزگاری، کاشفان کالاهای قاچاق که جان خود را برای مبارزه با قاچاقچیان به خطر انداخته بودند، حق امتیاز دریافت می کردند، اما ظاهراً این قانون حذف شده است.
معکوس کردن قاچاق دخانیات در ایران
وی افزود: موضوع مبارزه با قاچاق را نمی توان تنها با کاهش میزان مالیات دخانیات کنترل کرد، بلکه باید به ابعاد دیگر نیز پرداخت. در حال حاضر میزان مالیات وضع شده در کشور ما بسیار کمتر از سایر کشورهای همسایه است و شاهد قاچاق معکوس دخانیات هستیم. بنابراین ما به یک سیستم تدارکات شفاف نیاز داریم تا در موارد نقض به ما کمک کند و در مورد عرضه مراکز فروش دخانیات، هرگز نباید حتی یک پاکت سیگار قاچاق را مشاهده کنید.
شهرداری ها صاحب درآمد مالیات بر ارزش افزوده دخانیات هستند
وی در خصوص سهم وزارت بهداشت از مالیات بر دخانیات، تصریح کرد: درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده دخانیات به طور کامل به حساب وزارت کشور واریز می شود، زیرا قانون، شهرداری ها را صاحب این درآمد می داند. . اما آنها می گویند سیاست هزینه کردن این مبلغ باید توسط وزارت بهداشت تعیین شود. در حال حاضر بحث پیشگیری از مصرف دخانیات را وارد شبکه بهداشت و درمان کشور کرده ایم، اما این کار بسیار پرهزینه است. سیاست های شورای عالی سلامت برای هزینه این درآمدها از جمله توسعه شهرها و روستاهای عاری از دخانیات، آموزش و اطلاع رسانی و توسعه خدمات ترک سیگار و … به وزارت کشور ابلاغ شد و منتظر گزارش عملکرد هستیم. .
چگونه می توان سهم دولت از مالیات دخانیات را افزایش داد؟
وی افزود: در صورت اخذ قانون مالیات بر ارزش افزوده بر اساس نرخ خرده فروشی، ایجاد پایانه های فروشگاهی اجرا می شود، قیمت های پشت پاکت سیگار بر اساس قیمت واقعی فروخته شده تعدیل و مالیات اخذ می شود. بر اساس همان قیمت درآمد دولت از این محل افزایش می یابد و سهمی که به نهادهای مرتبط مانند وزارت ورزش و جوانان، وزارت آموزش و پرورش و … می دهند افزایش می یابد. موثرترین مداخله برای داشتن نسلی عاری از دود، سرمایه گذاری در فرهنگ، آموزش و ورزش از دوران کودکی است که مستلزم هزینه بالایی است.
و نگرانی در مورد بدهی…
ولی زاده درباره بدهی وزارت بهداشت به دلیل پایبندی به دو معاهده بین المللی دخانیات گفت: وزارت بهداشت درآمدی برای پرداخت بدهی خود دریافت نکرده است، بنابراین نگران هستیم که در آبان ماه که دهمین اجلاس کنفرانس اعضای کنوانسیون برگزار می شود. انجام شود، ما حق رای خود را از دست خواهیم داد.
انتهای پیام