آیا وعده های رشد تولید خودرو در سال 1403 محقق می شود؟

در روز سوم اردیبهشت 1403 هجری قمری در دیدار وزیر صلح با کمیته مجلس نود، وعده های جدیدی مبنی بر تولید خودرو در سال 1403 هجری قمری داده شد. در این دیدار وزیر صنعت، معدن و تجارت از تولید یک میلیون و 700 هزار خودرو در سال 1403 هجری شمسی سخنانی را بیان کرد. اگر این مشکل محقق شود، بازار خودروی کشور دستخوش تحولات شگرفی خواهد شد. اما آیا این وعده عملی است؟

همچنین بخوانید: تولید خودرو در سال 1402 همچنان از تقاضا عقب است

بررسی آمار تولید خودرو در چند سال گذشته نشان می دهد که خودروسازان هرگز نتوانسته اند به وعده های وزارت صنعت عمل کنند. در آغاز سال 1402 هجری قمری، وزارت امنیت قول تولید یک میلیون و 600 هزار خودرو را داد. این در حالی است که خودروسازان کشور تا پایان سال جاری موفق به تولید کمتر از 1.4 میلیون دستگاه خودرو شدند. اگر وعده امسال را با نسبت های سال گذشته مقایسه کنیم، می توان حدس زد که در بهترین حالت، تولید خودرو در کشور برای سال 1403 به یک میلیون و 500 هزار دستگاه می رسد.

آمار رشد تولید خودرو و واقعیت بازار را مطالعه کنید

می توان گفت ارائه آمار و وعده های مختلف در حوزه تولید خودرو به امری روتین تبدیل شده است. به گفته کارشناسان و فعالان خودرو، بازار خودرو در ایران به 120 تا 150 هزار خودرو در ماه نیاز دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بازار کشور سالانه به بیش از 1.6 میلیون خودرو نیاز دارد. تا زمانی که تعداد خودروهای تولیدی در کشور به این عدد نزدیک نشود، بازار خودرو آرام نخواهد گرفت.

لازم به ذکر است که واردات خودرو حتی در بهترین شرایط خود نیز تاثیر چندانی بر تعادل بازار نخواهد داشت. بنابراین طرح موضوع واردات خودرو به عنوان عاملی تاثیرگذار بر بازار خودرو عنوانی اشتباه تلقی می شود. در بهترین شرایط بازار خودرو کشور طی یک دهه گذشته و دوران پسابرجام، سالانه 50 هزار دستگاه خودرو به کشور وارد شد. این تعداد خودرو حدود 3 درصد از کل تقاضای بازار کشور را تشکیل می دهد.

با توجه به کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان در چند سال گذشته، تمایل مشتریان ایرانی به خرید خودروهای داخلی افزایش یافته است. این امر منجر به تغییر تقاضا از بخش‌های بالا به بخش‌های میانی و پایین‌تر بازار شد. بسیاری از افرادی که در گذشته قادر به خرید خودروهای مونتاژی چینی یا وارداتی بودند، اکنون فقط می توانند خودروهای ایرانی بخرند. واضح است که در چنین شرایطی رشد تولید ایران خودرو و سایپا عامل مهمی برای تعادل بازار است.

تغییرات در خودروسازان و افزایش انتظارات مصرف کنندگان

از زمانی که عباس علی آبادی وزارت حراست را برعهده گرفت، شاهد تغییراتی در نحوه عرضه خودرو به بازار بودیم. سهمیه های مختلف حذف می شود و روند تخصیص خودرو به سمت آزادسازی قیمت پیش می رود.

از بین دو خودروساز بزرگ کشور، سایپا در سال 1391 عملکرد ضعیفی داشت. در نتیجه عملکرد ضعیف سایپا، قیمت شاهین در بازار آزاد به دو برابر قیمت کارخانه رسید. عرضه خودروهای جدید این شرکت مانند اطلس، سهند، آریا و کادیلا نیز بسیار کند است. مدیران خودروسازان بزرگ کشور در پایان سال گذشته تغییر کردند و این امیدها را برای تغییر روند تولید خودرو افزایش داد. از سوی دیگر مشکلات در حوزه خودروسازی همچنان وجود دارد، بنابراین می توان گفت امید به تولید بیش از 1.5 میلیون خودرو در کشور برای سال 1403 میسر نخواهد بود.