چارچوب و معیار حضور و فعالیت مسئولان و نهادها در فضای مجازی موضوعی است که در سال های اخیر مطرح شده و بعضا عضویت و فعالیت آنها در شبکه های محدود ایران نیز محل انتقاد قرار گرفته است. این بحث اخیرا در جلسه شورای عالی فضای مجازی مطرح و جزئیات جدیدی از آن اعلام شد.
به گزارش ای بی اس نیوز، با نگاهی به تاریخچه استفاده از اینترنت در ایران، مشخص می شود که بیشترین مصرف پهنای باند در کشور به دلیل فعالیت پیام رسان های اجتماعی است. شبکهها و پلتفرمهای اجتماعی بخش زیادی از اوقات فراغت افراد را به خود اختصاص میدهند و کسبوکارهای زیادی روی پلتفرم آن ایجاد شده است.
طی سال ها و در دولت های گذشته بر لزوم حمایت از پیام رسان های ملی و شبکه های اجتماعی تاکید شده و وزارت ارتباطات با تمام توان در راستای حمایت از اکوسیستم پیام رسان های ملی و تولید ملی تلاش کرده و از تمامی دستگاه های زیرمجموعه خواسته است تا در این مورد کمک کنند. . به همین منظور جلسات متعددی در داخل هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت برای رفع موانع قانونی ناشی از واگذاری رایگان تسهیلات به پیام رسان های داخلی برگزار شد.
از این رو روند حمایت و ترویج پلتفرم های داخلی ادامه یافته و حتی با محدودیت هایی که از سال گذشته برای برخی پلتفرم های خارجی ایجاد شده، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است و به همین دلیل در نیمه آبان ماه 1401 قوانین حمایت از کسب و کار رونمایی شد. . با رونمایی از این آیین نامه و تخصیص امکانات مناسب به پلتفرم های داخلی، روند استفاده از آنها و کاربران آنها افزایش یافته است.
همزمان با رشد تعداد کاربران این سرویس های پیام رسان، سوال از ادامه فعالیت برخی مقامات خاص در شبکه های اجتماعی خارجی مورد انتقاد قرار گرفته است. البته پیش از این نیز بحث فعالیت مسئولان در شبکه های اجتماعی خارجی مطرح شده بود. به عنوان مثال در پایان سال 1396 در پنجمین همایش ملی فضای مجازی پاک که با حضور مسئولان ذیربط برگزار شد، این موضوع مورد تاکید قرار گرفت و گفته شد در صورت فیلتر شدن تلگرام، شورای عالی فضای مجازی باید پاسخگو باشد زیرا چه زمانی توییتر فیلتر است، مقامات از آن استفاده می کنند.
برخی دیگر از نگهبانان این موضوع را تناقض خواندند و احساس کردند که فیلتر کردن یک برنامه به معنای غیرقانونی بودن استفاده از آن برنامه است، اما گاهی اوقات با تناقضاتی در این زمینه مواجه می شویم. به عنوان مثال با وجود اینکه توییتر یک شبکه اجتماعی است، برخی از مسئولان عضو و فعال هستند و حتی توییت های آنها منبع اطلاعات، اطلاعات رسمی کشور اعم از صدا و سیما، خبرگزاری ها، مطبوعات رسمی و … است.
از ابتدای دولت سیزدهم، عیسی زارع پور – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – از ابتدا اعلام کرد که اینترنت بدون فیلتر وجود ندارد و در شرایطی که مردم بدون ابزار عبور از فیلترینگ نمی توانند از شبکه های اجتماعی استفاده نکنند، خط قرمز آن است. استفاده از شبکه های اجتماعی فیلتر شده است.
حالا بعد از گذشت بیش از یک سال اخیرا اخبار جدیدی در این زمینه منتشر شده است. شورای عالی فضای مجازی با سه دستور از جمله بازنگری در ضوابط حضور و فعالیت مسئولان و دستگاه ها در فضای مجازی هفته گذشته به ریاست رئیس جمهور برگزار شد. سومین موضوع مطرح شده در این جلسه بررسی و تصویب چارچوب و شرایط حضور و فعالیت مسئولان و نهادها در فضای مجازی بود.
بر اساس این مصوبه، چارچوب فعالیت ها و مطالب منتشر شده توسط مسئولان و نهادها در فضای مجازی مشخص شد تا اولاً بتوان اطلاعات بهتر و دقیق تری به مردم ارائه کرد و ثانیا ضمن حمایت از خدمات اولیه داخلی، همچنین ممکن است مردم بتوانند با اطمینان بیشتری به حساب های کاربری مسئولان و دستگاه ها مراجعه کنند و از این رو تعامل بین مردم و مسئولان تسهیل شود.
انتهای پیام